Venture capital και startups στο νέο οικονομικό περιβάλλον – Ευκαιρίες και προκλήσεις
Στις δυνατότητες και προοπτικές της ελληνικής οικονομίας και μάλιστα του τραπεζικού συστήματος, το οποίο βγαίνοντας από την κρίση είναι αυτή τη στιγμή σε θέση να χρηματοδοτήσει μεγάλα πρότζεκτ, τα οποία είναι ικανά τα επόμενα χρόνια ν’ αλλάξουν το παραγωγικό μοντέλο της χώρας και να προσθέσουν πάρα πολλές θέσεις εργασίας, αναφέρθηκε ο Γενικός Διευθυντής Marketing και Εταιρικής Επικοινωνίας Ομίλου Eurobank ΑΕ, Μιχάλης Βλασταράκης μιλώντας στο δεύτερο Οικονομικό Φόρουμ στο Τορόντο, που οργάνωσε το Οικονομικό Φόρουμ Δελφών σε συνεργασία με την Ελληνική Πρωτοβουλία – Καναδάς, το Ελληνο-Καναδικό Εμπορικό Επιμελητήριο και το Ελληνο-Καναδικό Συμβούλιο Εμπορίου.
Στη συζήτηση με θέμα «Veture Capital Across the Ocean» (το επιχειρηματικό κεφάλαιο πέρα από τον ωκεανό), ο κ. Βλασταράκης αναφέρθηκε σε συγκεκριμένη μελέτη του τμήματος οικονομικών ερευνών της Eurobank, η οποία αναφέρεται σε πέντε πυλώνες της ελληνικής οικονομίας και πρόσθεσε: «Αν κοιτάξει κανείς τα πρότζεκτ που έχουν δρομολογηθεί -και μάλιστα μόνο τα πολύ μεγάλα πρότζεκτ- βλέπει ότι στα επόμενα 10 με 20 χρόνια προστίθενται τέτοια ποσά στο ΑΕΠ μας, που πραγματικά μπορεί ν’ αλλάξει το μοντέλο ανάπτυξης της χώρας και να προστεθούν έως και 450.000 θέσεις εργασίας».
Όσον αφορά το θέμα των VC’s και των startups, όπου η Ελλάδα βρίσκεται πιο πίσω σε σύγκριση με χώρες όπως π.χ. ο Καναδάς, ο κ. Βλασταράκης ανέπτυξε τις προοπτικές του ελληνικού οικοσυστήματος των startups, κάνοντας αναφορά στον επιταχυντή της Eurobank EGG (enter – grow – go) και την πορεία των εταιρειών τα τελευταία δέκα χρόνια αλλά και τον ρόλο της Eurobank, η οποία ως limited partner συμμετέχει σε πολλά venture capital funds, που χρηματοδοτούν τις startups από πολύ πρώιμα έως και αρκετά μεταγενέστερα στάδια.
«Σε σχέση με τις startups και το μέλλον τους στην Ελλάδα είμαστε ιδιαίτερα αισιόδοξοι γιατί πιστεύουμε πραγματικά στο ανθρώπινο κεφάλαιο της χώρας -βλέπουμε με χαρά πολλές spinoffs από τα πανεπιστήμια τα τελευταία χρόνια- κι ένας άλλος παράγοντας που μας κάνει αισιόδοξους είναι ότι η Ελλάδα δεν έζησε τις πολύ ψηλές αποτιμήσεις του 2021, οι οποίες στο εξωτερικό απογειώθηκαν, με αποτέλεσμα το ’22 και το ’23 να βλέπουμε δύσκολα χρόνια για τις startups και το venture capital. Αντίθετα, οι ελληνικές εταιρείες αναπτύσσονται συνεχώς και το venture capital funding το 2022 και το 2023 δεν είναι τόσο άσχημα όσο είναι στο εξωτερικό».
«Με τα νέα venture capital funds της ΕΑΤΕ (Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα Επενδύσεων) πρόκειται να μπουν πολλαπλάσια κεφάλαια σε ελληνικές startups κι αυτό μας κάνει αισιόδοξους γιατί θα μπουν σε σωστές αποτιμήσεις. Και θέλω να πιστεύω ότι τα επόμενα χρόνια θα έχουν όλοι την ευκαιρία να προσελκύσουν και ξένους επενδυτές και να αναπτυχθούν- γιατί όχι και πολύ πέρα από τα σύνορα της χώρας. Συμμετέχουμε και σε αυτά τα funds και είμαστε πραγματικά αισιόδοξοι για τα επόμενα χρόνια της χώρας μας παρακολουθώντας βέβαια πολύ στενά τα δύσκολα θέματα των γεωπολιτικών συνθηκών που είναι και στη γειτονιά μας» κατέληξε ο γενικός διευθυντής μάρκετινγκ και εταιρικής επικοινωνίας της Eurobank.
Από την πλευρά του, ο Χάρης Λαμπρόπουλος, Πρόεδρος της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας Επενδύσεων, καταδεικνύοντας τη δυναμική του οικοσυστήματος, σημείωσε: «τα τελευταία τέσσερα χρόνια έχουμε εν ενεργεία ιδρυμένα 20 σχήματα (funds), που είναι venture capitals, στα οποία εμείς έχουμε επενδύσει […] Εμείς, σήμερα, με τα δύσκολα χρόνια πριν και με την εμπειρία που υπήρξε τα τελευταία χρόνια και ιδιαίτερα με την πρωτοβουλία του EquiFund το 2017, έχουμε φτάσει στο σημείο να έχουμε 20 σχήματα εν λειτουργία, τα οποία έχουν ξεκινήσει να επενδύουν στην ελληνική οικονομία είτε σε startups είτε σε grownups. Στα σχήματα αυτά, εμείς έχουμε δεσμεύσει κεφάλαια προς επένδυση 432 εκατομμύρια. Αυτά τα funds, μαζί με τα ιδιωτικά λεφτά που έχουν αντλήσει, διαχειρίζονται συνολικά 1,17 δισεκατομμύρια, δηλαδή έχουν προσελκύσει άλλα 600 εκατομμύρια από ιδιώτες επενδυτές, είτε από φυσικά πρόσωπα είτε από ιδιώτες επενδυτές».
Τα παραπάνω, σύμφωνα με τον κ. Λαμπρόπουλο, δείχνουν τη δυναμική του οικοσυστήματος αυτού και «μια δυναμική στο ελληνικό επιχειρείν και στο ελληνικό ταλέντο, στο θέμα των επενδύσεων και του φιλεπενδυτικού περιβάλλοντος που ισχύει αυτή τη στιγμή, του θεσμικού πλαισίου που αλλάζει όλο και περισσότερο προς το καλύτερο».
Σημείωσε, δε, πως «επειδή η καινοτομία είναι για να δημιουργεί καλό σε όλο το κοινωνικό σύνολο, σημαίνει ότι θα δούμε και ωραία πράγματα ευρύτερα για το κοινωνικό σύνολο και όχι μόνο για τους επενδυτές. Εμείς γι’ αυτό επενδύουμε στην καινοτομία για να μπορεί αυτή να μεταλαμπαδευτεί και στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Το ίδιο θέμα έχουν κι εδώ στον Καναδά, μόνο που εμείς έχουμε πολύ μικρές μικρομεσαίες επιχειρήσεις, οι οποίες θα πρέπει να κάνουν scale up κι αυτές. Άρα με όλο αυτό το οικοσύστημα και τις συνέργειες που δημιουργούνται πιστεύουμε ότι θα δημιουργήσουμε τις συνθήκες ως καταλύτης για να διευκολυνθεί το ελληνικό επιχειρείν».
Στην αύξηση των VC’s στον Καναδά αναφέρθηκε ο David Kornacki, Director, Research and Product, Canadian Venture Capital Association (Canada) υπογραμμίζοντας πως παρατηρούνται πολύ περισσότερες επενδύσεις. Αναφέρθηκε -μεταξύ άλλων-στα χαρακτηριστικά της καναδικής αγοράς και την εξειδίκευση σε τομείς όπως αυτός της τεχνητής νοημοσύνης, αλλά και στα κίνητρα που έχει δώσει η καναδική κυβέρνηση, τον ρόλο της οποίας χαρακτήρισε πολύ υποστηρικτικό ως προς την ανάπτυξη του συγκεκριμένου τομέα.
Για τον ρόλο της Intrinsic Innovations μίλησε η Marina Cortes (deal partner) επισημαίνοντας πως «ειδικευόμαστε σε ξένες startups, τις οποίες και φέρνουμε εδώ, στον Καναδά» και σημειώνοντας πως πέραν των φορολογικών και νομικών ζητημάτων, αυτό που προέχει και στο οποίο πρέπει να αποδίδεται μεγάλη σημασία σε ό,τι αφορά τις διεθνείς επενδύσεις είναι ο βαθμός εμπιστοσύνης που έχεις για την αγορά στην οποία σκοπεύεις να μπεις. Εκτίμησε, δε, πως υπάρχει πολύς χώρος για συνεργασία μεταξύ Ελλάδας και Καναδά στον συγκεκριμένο τομέα και προέτρεψε όλους όσοι ασχολούνται με τον κλάδο των VC’s να φέρουν εγγύτερα τα δίκτυα στις δύο χώρες.
Τέλος, για τη θέση του Καναδά ως ενός κορυφαίου οικοσυστήματος startup σε παγκόσμιο επίπεδο, στο οποίο όμως εξακολουθούν να υφίστανται προβλήματα επεκτασιμότητας (scale up) – από τη startup σε μια mid-market εταιρεία και σε μια μεγάλη εταιρεία στη συνέχεια αναφέρθηκε ο George Rossolatos, CEO & Managing Partner, Canadian Business Growth Fund (Canada), υπογραμμίζοντας την ανάγκη να αντιμετωπιστεί αυτή η πρόκληση.
Τη συζήτηση συντόνισε ο Κωνσταντίνος Κατσιγιάννης, πρώην μέλος του Board of Directors και της Executive Committee, European Venture Capital Association.