Πολωνία και εξελίξεις στο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι – Του Π. Αδαμίδη

September 25, 2023 στις κατηγορίες ΑΠΟΨΕΙΣ,Αρθρογράφοι,γράφουν,ΕΥΡΩΠΗ - ΚΟΣΜΟΣ,

Του
ΠΟΛΥΚΑΡΠΟΥ ΑΔΑΜΙΔΗ
Δικηγόρου, Αν. Καθηγητή Κοινοτικού Δικαίου,
Διεθνών Σχέσεων και Προμηθειών στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων

Eδώ και χρόνια υποστηρίζεται σταθερά ότι μετατοπίζεται το κέντρο βάρους των αποφάσεων στα ανατολικά της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η μεγάλη διεύρυνση του 2004, που τόσο προβληματισμό προκάλεσε ως προς τον χρόνο της και ως προς το κατά πόσο έπρεπε να ακολουθήσει την εμβάθυνση των θεσμών του ευρωπαϊκού οικοδομήματος, επανέφερε σε τροχιά προόδου τους ευρωπαίους συγγενείς, που επί δεκαετίες ήταν εγκλωβισμένοι στα ιδεολογικά, κοινωνικά και οικονομικά γκουλάγκ της Σοβιετίας.

Οι νεοσσοί της ευρωπαϊκής ιδέας αποδείχθηκαν σπουδαίοι στις επιδόσεις και τις διεκδικήσεις τους. Από τη μια οι Βάλτες, που χαρακτηρίστηκαν ως και «τίγρεις» για την οικονομική τους πρόοδο και τα άλματά τους, με πρώτη την Εσθονία, στον τομέα των ψηφιακών εφαρμογών και από την άλλη οι χώρες της Κεντρικής Ευρώπης, που, σαν να μην πέρασε ούτε μία μέρα, αναδείχθηκαν σε αυτονόητο πυρήνα αναφοράς για τις ευρωπαϊκές διεργασίες και πράγματα.

Πρωταγωνιστικό, σε κάθε περίπτωση, ρόλο ανέπτυξε και κατοχύρωσε η Πολωνία. Η μεγάλη αυτή χώρα, που έχει τον μεγαλύτερο πληθυσμό σε σχέση με τα νέα μέλη, λαμπρή ιστορία και πολιτισμό, αλλά και την αδιαμφισβήτητη αγωνιστικότητα που χαρακτηρίζει τους ανθρώπους της. Που ακόμα και όταν το γεωπολιτικό μοίρασμα του κόσμου τους κατέταξε σε ένα στρατόπεδο που τόσα δεινά τους είχε μόλις προκαλέσει, με χαρακτηριστικότερα τη σφαγή του ανθού της πολωνικής κοινωνίας στο δάσος του Κατίν και την εξόντωση του Ελεύθερου Πολωνικού Στρατού, δεν έχασαν την αγωνιστική τους διάθεση. Διατήρησαν άσβεστη την πίστη τους στη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία και δεν έπαψαν να αποζητούν τρόπους και μέσα αμφισβήτησης του ολοκληρωτισμού. Η δημιουργία της Αλληλεγγύης ήταν το επιστέγασμα και η απόδειξη του φρονήματός τους και συνετέλεσε στην ανατροπή του καθεστώτος και στον απογαλακτισμό από τη Σοβιετική Ένωση.

Οι Πολωνοί δεν αρκέστηκαν στην επιτυχία ένταξής τους στις μεγάλες δυτικές συμμαχίες. Εργάστηκαν σκληρά και διεκδίκησαν τη διάκρισή τους. Οι οικονομικές τους επιδόσεις ήταν τέτοιες, που προκάλεσαν ανάστροφο κύμα εργατικού δυναμικού, με τη δημιουργία ευκαιριών, προοπτικής και δικαιολογημένης επιστροφής των νέων ανθρώπων τους, που αναζήτησαν το μέλλον τους στο εξωτερικό στη δεκαετία του ’90. Ήταν και η μόνη από τις νέες χώρες που πήρε, μέσω πολιτικού στελέχους της, την κορυφαία, σε κύρος και ισχύ, για τα ευρωπαϊκά δεδομένα, θέση του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.

Η Πολωνία, όμως, δεν διστάζει να δείξει τα δόντια της, με τον πλέον αποφασιστικό και ίσως απροσδόκητο τρόπο, όταν θεωρεί ότι διακυβεύονται ζωτικά εθνικά της συμφέροντα. Συνεπικουρείται και από άλλες χώρες, που ανήκουν σε αυτές της μεγάλης διεύρυνση του 2004 και συγκροτούν κατά βάση τον άξονα του Visegrad. Πλέον χαρακτηριστικό παράδειγμα η στάση τους έναντι της Ουκρανίας. Της χώρας, δηλαδή, για την οποία η Πολωνία υπερθεμάτισε στην κινητοποίηση για τη στήριξή της και την υιοθέτηση των πλέον σκληρών κυρώσεων σε βάρος της Ρωσίας αλλά και για την οποία δεν διστάζει και απαγόρευση εισαγωγής των σιτηρών της να θεσπίσει και σε διακοπή της παροχής πολεμικού υλικού να προβεί. Έσπευσαν αναλυτές να αποδώσουν τις κινήσεις αυτές στην προσπάθεια του κυβερνώντος κόμματος να διατηρήσει την εκλογική του βάση στους αγρότες, εν όψει των εκλογών του επόμενου μήνα. Δεν πρέπει, ωστόσο, να παραβλεφθεί πως και η αντιπολίτευση, που ομνύει στο όνομα της Ευρώπης, ζήτησε ακόμα σκληρότερα μέτρα.

Η πρακτική των μονομερών απαγορεύσεων, που οι Πολωνοί, οι Σλοβάκοι και οι Ούγγροι θεσπίζουν για την εισαγωγή των ουκρανικών σιτηρών, δεν μπορεί να αξιολογηθεί με κατανόηση, ως μια ενέργεια που απορρέει από εθνικές ευαισθησίες. Ακυρώνει και ανατρέπει τα θεμέλια πάνω στα οποία οικοδομήθηκε η Ευρωπαϊκή Ένωση και λειτουργεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Το πλαίσιο, δηλαδή, που εξασφάλισε την ανάπτυξη και την πρόοδο των τριών «εξεγερμένων» κρατών. Που δεν μπορεί να τύχει επιλεκτικής εφαρμογής. Γιατί ο δρόμος της προσφοράς συνεπάγεται και την ανταπόδοση. Είναι πυρήνας του ευρωπαϊκού κεκτημένου, το οποίο η Ενωμένη Ευρώπη δεν έχει άλλη επιλογή από να το περιφρουρήσει.