Η Αθήνα υποδέχεται την «Οδύσσεια της Δημοκρατίας», μια μόνιμη συνέλευση των πολιτών της ΕΕ
Η «Οδύσσεια της Δημοκρατίας» (Democratic Odyssey) είναι μια εκστρατεία για τη δημιουργία μιας μόνιμης Ευρωπαϊκής Λαϊκής Συνέλευσης, η οποία αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του πολιτικού συστήματος της ΕΕ. Η πρώτη πιλοτική συνέλευση θα πραγματοποιηθεί στην Αθήνα, στις 26 Σεπτεμβρίου 2024, κατά τη διάρκεια του Athens Democracy Forum.
Πρόκειται για μία αποκεντρωμένη, συλλογική και διαφανής άσκηση crowdsourcing και συν-δημιουργίας που ξεκίνησε από μια βασική κοινοπραξία από τη Σχολή Διακρατικής Διακυβέρνησης του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημιακού Ινστιτούτου, Particip-Action, European Alternatives, Citizens Take Over Europe, The Democracy and Culture Foundation, Democracy Next, Mehr Demokratie, Eliamep, The Real Deal, Phoenix, The European Capital of Democracy, καθώς και τα ιδρύματα Berggruen και Salvia. Αυτή η κοινότητα είναι ανοιχτή σε όλους όσοι θέλουν να συμμετάσχουν.
Απειλούμενη από την άνοδο της κομματικής υπερπόλωσης, της αυταρχικής δέσμευσης, της παραπληροφόρησης και της εκλογικής παρέμβασης, η ευρωπαϊκή δημοκρατία περιορίζεται από όλες τις πλευρές. Πώς μπορεί η Ευρώπη να αντιμετωπίσει το αίσθημα των πολιτών ότι στερούνται των δικαιωμάτων τους; Αυτή είναι μια διαχρονική και συνάμα δύσκολη ερώτηση, υπάρχουν όμως τρόποι για ανανέωση.
Σύμφωνα με το project Democratic Odyssey, μέρος της λύσης έγκειται στη δημιουργία μιας μόνιμης Ευρωπαϊκής Λαϊκής Συνέλευσης που θα αποτελέσει βασικό μέρος του θεσμικού τοπίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης και θα περιλαμβάνει πολίτες που επιλέγονται με κλήρωση και θα υπηρετούν εκ περιτροπής.
Όπως εξηγεί η καθηγήτρια Καλυψώ Νικολαΐδη, η οποία ηγείται του ακαδημαϊκού έργου για τη διακρατική δημοκρατία στο EUI: «Το όραμά μας είναι αυτό μιας διασυνδεδεμένης συνέλευσης, μέσα στο διαρκώς αναπτυσσόμενο δίκτυο συμμετοχικών και διαβουλευτικών χώρων σε όλη την ήπειρο, σε πόλεις και χωριά, σε σχολεία, χώρους εργασίας και θέατρα, σε πολιτικά και εταιρικά έδρανα με εξουσία». Το επόμενο έτος η «Οδύσσεια της Δημοκρατίας» θα εφαρμόσει τις θεωρίες οργανώνοντας μια μεγάλη πρωτότυπη διακρατική συνέλευση στην Αθήνα, ενισχυμένη από μίνι συνελεύσεις σε όλη την Ευρώπη πριν και μετά.
Αυτό το έργο έρχεται στην πιο κατάλληλη στιγμή. Τα τελευταία πέντε χρόνια, στην Ευρώπη, υπήρξαν δέκα εθνικές συνελεύσεις και περίπου 70 τοπικές μόνο για το θέμα της κλιματικής αλλαγής. Η ίδια η ΕΕ έκανε ένα τεράστιο άλμα με τη Διάσκεψη για το Μέλλον της Ευρώπης (CoFoE), η οποία ενσωμάτωσε τον διεθνή διάλογο στη διαδικασία χάραξης πολιτικής. Ωστόσο, δύο χρόνια αργότερα, δεν μπορούμε να αγνοήσουμε την απογοήτευση των πολιτών που συμμετείχαν, καθώς οι συστάσεις τους δεν εισακούστηκαν σε μεγάλο βαθμό.
Η Διάσκεψη για το Μέλλον της Ευρώπης φύτεψε έναν σπόρο τον οποίο το Democratic Odyssey θέλει να ανθίσει. Όπως δήλωσε ο Τζέιμς Μακέι, ο συντονιστής του έργου, σε μια πρόσφατη συνέντευξή του στο European Alternatives: «Δεν στοχεύουμε να κάνουμε μια «τέλεια» συνέλευση (ό,τι και να σημαίνει αυτό). Η ελπίδα μας είναι πιο μετριοπαθής: να προσφέρουμε μια «απόδειξη της ιδέας» που, υπό το φως των εκλογών για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πριν από τη σύγκληση των νέων Επιτροπών, μπορεί να συγκεντρώσει τους φορείς και τους θεσμικούς παράγοντες για να εξετάσουν πώς μπορεί να θεσμοθετηθεί η συμμετοχή των πολιτών μακροπρόθεσμα .»