Μενδώνη: Το αίτημα της επιστροφής των γλυπτών είναι 200 χρόνων

Στην προστασία του μνημείου της Ακρόπολης και στην αναβάθμιση της εμπειρίας του επισκέπτη, με αφορμή τη σημερινή έναρξη του προγράμματος ωριαίων ζωνών επισκεψιμότητας, αναφέρθηκε η Υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, σε συνέντευξη που παραχώρησε στον τηλεοπτικό σταθμό Alpha και τους δημοσιογράφους Σταύρο Μονεμβασιώτη, Βίκυ Χαντζή και Νίκο Μαλλιαράκη.

Η Λίνα Μενδώνη τονίζοντας ότι βασικό μέλημα του υπουργείου είναι η προστασία του μνημείου, αναφέρθηκε στη μελέτη του Οργανισμού Διαχείρισης και Ανάπτυξης Πολιτιστικών Πόρων(ΟΔΑΠ), από την οποία προκύπτει ότι ο ημερήσιος αριθμός επισκεπτών δεν μπορεί να υπερβαίνει τους 20.000, κατανεμημένοι σε συγκεκριμένο αριθμό ανά ζώνη της μίας ώρας. Παράλληλα, η Υπουργός τόνισε ότι η μελέτη έχει λάβει υπόψη της τον χρόνο παραμονής και εξόδου των επισκεπτών, προκειμένου να αποφευχθεί ο υπερβολικός αριθμός παράλληλων επισκέψεων, ιδιαίτερα τις πρωινές ώρες, κατά τις οποίες έχει παρατηρηθεί μεγάλη συσσώρευση.

Ως αποτέλεσμα αυτής της κατανομής, ο επισκέπτης θα έχει τη δυνατότητα να επωφεληθεί ποιοτικότερου χρόνου, κατά την περιήγησή του, εμπλουτίζοντας τις πληροφορίες του για τον χώρο και την ιστορία του.

Αναφορικά με τη χρήση του προγράμματος ζωνών επισκεψιμότητας από επαγγελματίες του τουρισμού οι οποίοι διαχειρίζονται συνήθως μεγάλο αριθμό επισκεπτών (γκρουπς), η Υπουργός τόνισε ότι, από τον Ιούλιο μέχρι και τις πρώτες ημέρες του Σεπτεμβρίου, έχουν γίνει συστηματικές συναντήσεις των επαγελματιών του τουρισμού με στελέχη του ΟΔΑΠ και της Εφορείας Αρχαιοτήτων Πόλης Αθηνών προκειμένου να ενημερωθούν και να προσαρμοστούν στη νέα διαδικασία.

Το ζήτημα του Βρετανικού Μουσείου και τα Γλυπτά του Παρθενώνα

Ερωτηθείσα η Υπουργός Πολιτισμού για το σοβαρό ζήτημα που αφορά στην κλοπή αρχαίων αντικειμένων από το Βρετανικό Μουσείο, τόνισε ότι είναι ένα πολύ ιδιαίτερο θέμα, δεδομένου ότι πρόκειται για πράξη που προέρχεται από ανθρώπους οι οποίοι ήταν υπεύθυνοι για τη φύλαξη των συλλογών. Παράλληλα,

σημείωσε, για ακόμη μια φορά, ότι το αίτημα για την επανένωση των γλυπτών του Παρθενώνα , που αποτελεί εθνικό στόχο για την Κυβέρνηση και τον Πρωθυπουργοό προσωπικά, ταυτίζεται χρονολογικά με την έναρξη του νέου ελληνικού κράτους. Παραμένει διαρκές εδώ και 200 χρόνια.

Ακολουθεί η συνέντευξη της Υπουργού Πολιτισμού:

Β.Χ.: Μία θετική είδηση για τους χιλιάδες επισκέπτες από όλο τον κόσμο, που συρρέουν καθημερινά στον Ιερό Βράχο της Ακρόπολης και όπως είναι φυσικό αναγκάζονται να περιμένουν αρκετή ώρα για να βγάλουν εισιτήριο. Τον Ιούλιο υπήρξε μέρα που καταγράφηκε ρεκόρ 23.000 επισκεπτών.

Από σήμερα λοιπόν, μπαίνουν σε εφαρμογή οι λεγόμενες «ζώνες επισκεψιμότητας» στις οποίες θα επιτρέπεται συγκεκριμένος αριθμός γκρουπ και μεμονωμένων επισκεπτών ανά ώρα, και το εισιτήριο θα εκδίδεται ηλεκτρονικά από το site ticket.gr .

Περισσότερα, θα μας πει η Υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, η οποία βρίσκεται στην Ακρόπολη αυτή τη στιγμή με τον συνεργάτη μας Νίκο Μαλλιαράκη.

Ν.Μ.: Το ενδιαφέρον των τουριστών, εδώ στην Ακρόπολη, είναι ιδιαίτερα αυξημένο, παρά το γεγονός ότι έχουμε Σεπτέμβριο. Εδώ υπάρχει τουρισμός όλο τον χρόνο. Αυτό που αλλάζει σήμερα είναι ότι θα μπει ένα όριο στον ημερήσιο αριθμό επισκεπτών, ο οποίος δεν θα ξεπερνάει τους 20.000, αλλά και στον ωριαίο, καθώς το προηγούμενο διάστημα βλέπαμε πολύ μεγάλο αριθμό επισκεπτών τις πρωινές ώρες.

Κυρία Μενδώνη, πώς θα βοηθήσει αυτό τη συνολική εμπειρία στην Ακρόπολη;

Λ.Μ.: Κοιτάξτε, αυτό το οποίο ρυθμίζουν οι ζώνες επισκεψιμότητας είναι ο αριθμός των επισκεπτών ανά ημέρα όπου, σύμφωνα με τη μελέτη την οποία έκανε ο Οργανισμός Διαχείρισης και Ανάπτυξης Πολιτιστικών Πόρων, δεν μπορεί να ξεπερνά τις 21.000.

Στο Υπουργείο Πολιτισμού, επειδή ο κύριος σκοπός του είναι ακριβώς η προστασία του ίδιου του μνημείου, αποφασίσαμε να περιορίσουμε τον αριθμό στους 20.000. Από εκεί και πέρα, το ωράριο από 08:00 έως 20:00, που ισχύει σήμερα έχει χωριστεί σε 12 ωριαίες ζώνες επισκεψιμότητας. Η κάθε ζώνη έχει συγκεκριμένο αριθμό επισκεπτών. Για παράδειγμα, η ζώνη 08:00-09:00π.μ. έχει 3.000 άτομα. Δεν μπορούν να μπουν 3000+1 επισκέπτες.

Αυτό έχει ως αποτέλεσμα οι επισκέπτες να έχουν μεγαλύτερη δυνατότητα για σωστή περιήγηση και απόλαυση του μείζονος αυτού μνημείου.

Σ.Μ.: Κυρία Υπουργέ, οι ζώνες αφορούν μόνο τα γκρουπς των τουριστών ή αφορούν και τους μεμονωμένους επισκέπτες;

Λ.Μ.: Οι ζώνες αφορούν τους πάντες. Αφορούν τα γκρουπς, αφορούν την κρουαζιέρα, αφορούν μεμονωμένους επισκέπτες.

Β.Χ.: Με ποιον τρόπο θα μπορούν οι πράκτορες ή οι υπεύθυνοι των γκρουπς από τα κρουαζιερόπλοια να δουν ότι υπάρχει διαθεσιμότητα για να φέρουν τους επισκέπτες από τον Πειραιά και να μην μείνουν απ’ έξω επισκέπτες που έρχονται από την άλλη άκρη του κόσμου και έχουν λίγο χρόνο στη διάθεσή τους;

Λ.Μ.: Το μέτρο αυτό των ζωνών επισκεψιμότητας ισχύει σε όλα τα μεγάλα μνημεία του κόσμου. Επομένως, οι επαγγελματίες του τουρισμού, ιδιαίτερα εκείνοι που κινούνται στον διεθνή χώρο, ξέρουν πολύ καλά πώς λειτουργεί το πρόγραμμα. Πρέπει να πω ότι από τον Ιούλιο μέχρι προχθές, έγιναν συστηματικές συναντήσεις των στελεχών του ΟΔΑΠ και της αρμόδιας Εφορείας Αρχαιοτήτων Πόλης Αθηνών με τους τουριστικούς επιχειρηματίες και επαγγελματίες, ακριβώς για να τους εξηγήσουν τη διαδικασία. Το πρόγραμμα είναι on line. Επομένως, μπορείς, ανά πάσα στιγμή, να μπεις και να δεις τη διαθεσιμότητα που υπάρχει. Ο στόχος είναι να αποφεύγουμε τη συσσώρευση η οποία συνέβαινε μέχρι χθες, με το 50% των επισκεπτών να θέλουν να ανέβουν στην Ακρόπολη το διάστημα 08:00-11:00π.μ.

Αυτό ήταν προβληματικό για το μνημείο, αλλά και για τους ίδιους διότι, εκ των πραγμάτων, στον χώρο των Προπυλαίων δημιουργείται ένας «λαιμός μπουκαλιού». Επομένως, με το να υπάρχουν οι ζώνες και να είναι αυστηρά καθορισμένος αριθμός ο οποίος έχει μελετηθεί και δίνει μια συνεχή ροή, όχι μόνο στον αρχαιολογικό χώρο, αλλά και στα Προπύλαια, αυτομάτως καθιστά την εμπειρία του επισκέπτη πολύ πιο θετική.

Σ.Μ.: Κυρία Υπουργέ, σκέφτομαι ότι με αυτόν τον τρόπο ελέγχουμε πολύ αποτελεσματικά την είσοδο, αλλά δεν ελέγχουμε την παραμονή στον Ιερό βράχο. Μπορεί να έχουμε στο μυαλό μας ότι ένα γκρουπ θα παραμείνει 40-45 λεπτά. Ένας οικογενειάρχης όμως, μπορεί να μείνει μία και μιάμιση ώρα. Άρα, η επιβάρυνση δεν αντιμετωπίζεται.

Λ.Μ.: Δεν είναι ακριβώς έτσι. Αυτός ήταν και ο σκοπός της μελέτης. Η μελέτη, πραγματικά, αντιμετώπισε όλες τις περιπτώσεις. Έλαβε υπόψη τον χρόνο παραμονής των μεμονωμένων επισκεπτών, τον χρόνο παραμονής των γκρουπς ή της κρουαζιέρας. Έγινε και γίνεται συστηματική καταγραφή των εξόδων και έχει υπολογιστεί ο χρόνος ώστε στον Βράχο να μην υπάρχει ταυτόχρονα πολύ μεγάλος αριθμός.

Β.Χ.: Να πάμε και στο άλλο μεγάλο θέμα που έχει ανακύψει μετά το σκάνδαλο της κλοπής χιλιάδων αντικειμένων από το Βρετανικό Μουσείο. Πλέον, αποδομήθηκε τελείως το επιχείρημα των Βρετανών πως τα γλυπτά εκεί είναι πιο ασφαλή. Γνωρίζουμε πως βρισκόμαστε σε φάση διαπραγμάτευσης την οποία έχει αναλάβει προσωπικά και ο Πρωθυπουργός. Στον βαθμό που μπορείτε να μας αποκαλύψετε,

τι κινήσεις κάνει νομικά και διπλωματικά η χώρα μας ή τι πρόκειται να κάνει μετά την αποκάλυψη πως τα μέτρα ασφαλείας στο Βρετανικό Μουσείο είναι διάτρητα;

Λ.Μ.: Είναι δύο διαφορετικά θέματα. Είναι τραγικό το γεγονός ότι υπάρχει καταγεγραμμένο πλέον αυτό το περιστατικό της κλοπής των εκθεμάτων ή των αντικειμένων που φυλάσσονται στο Βρετανικό Μουσείο. Θέλω να τονίσω ότι το μείζον είναι πως η κλοπή έγινε εκ των έσω. Διαφορετικά, κλοπές καταγράφονται σε μουσεία. Θλιβερά περιστατικά, αλλά καταγράφονται. Στο Βρετανικό Μουσείο, η ιδιαιτερότητα ήταν ότι προέρχεται από τους ανθρώπους που ήταν εντεταλμένοι στη φύλαξη των συλλογών. Λένε ότι ήταν ο επιμελητής αρχαιοτήτων. Αυτά μένει να αποδειχθούν, όταν ολοκληρωθούν οι έρευνες. Από εκεί και πέρα, η Ελλάδα, σταθερά, τα τελευταία διακόσια χρόνια – γιατί το αίτημα για την επανένωση των γλυπτών του Παρθενώνα ταυτίζεται με την έναρξη του ελληνικού κράτους, διεθνοποιήθηκε στη δεκαετία του ’80 από τη Μελίνα και από τον Ιούλιο του 2019, η κυβέρνηση και προσωπικά ο Πρωθυπουργός έχει βάλει ως εθνικό στόχο την επανένωση. Υπάρχει συγκεκριμένη στρατηγική- εξαντλεί όλες τις δυνατότητες που μας δίνει ο διάλογος και η πολιτιστική διπλωματία- και νομίζω ότι αυτό έχει φανεί μέσω πολύ συγκεκριμένων γεγονότων τα προηγούμενα χρόνια. Ξεκινώντας από την απόφαση της Unesco, τον Σεπτέμβριο του 2021, για την αναγνώριση του νομίμου και δικαίου του ελληνικού αιτήματος, σε συνδυασμό με την επιστροφή του θραύσματος Fagan, με την επιστροφή των θραυσμάτων από το Βατικανό και φυσικά με την ενίσχυση του θετικού κλίματος σε διεθνές επίπεδο για το δίκαιο του ελληνικού αιτήματος. Υπάρχει στρατηγική. Όμως στρατηγική η οποία ανακοινώνεται, παύει να είναι στρατηγική. Δεν μπορεί κανείς να παρουσιάζει αυτά τα οποία σκέφτεται να κάνει. Επαναλαμβάνω όμως κατηγορηματικά ότι η Ελλάδα αυτή τη στιγμή ακολουθεί απολύτως τις κόκκινες γραμμές οι οποίες έχουν τεθεί για αυτό το μείζον εθνικό θέμα, μη μπορώντας, σε καμία περίπτωση, να αναγνωρίσει οποιοδήποτε δικαίωμα ιδιοκτησίας, νομής και κατοχής στο Βρετανικό Μουσείο, καθώς τα γλυπτά του Παρθενώνα βρίσκονται εκεί ως προϊόν κλοπής.

Σ.Μ.: Όλοι ξέρουμε πού πρέπει να βρίσκονται τα γλυπτά του Παρθενώνα. Ελπίζουμε, κάποια στιγμή, αυτή την ένωση να τη δούμε, να τη χαρούμε. Να δούμε τα γλυπτά εκεί που πρέπει.

Λ.Μ.: Σε αυτό ελπίζουμε όλοι.

Σ.Μ.: Σας ευχαριστούμε πολύ.

Λ.Μ.: Κι εγώ σας ευχαριστώ.