Η δημόσια διοίκηση, το επιτελικό κράτος και τα «δικά μας παιδιά» – Του Ν. Στραβελάκη
–Σκέψεις με αφορμή το άρθρο γνώμης του Αλέξη Παπαχελά στην «Καθημερινή»
Του
ΝΙΚΟΥ ΣΤΡΑΒΕΛΑΚΗ,
Οικονομολόγου του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών
Στις 13 Αυγούστου 2023 ο κ. Παπαχελάς, από τις στήλες της Καθημερινής, αναφώνησε ότι «αναζητούνται επειγόντως τρελοί και καθαροί». Εννοούσε ότι η δημόσια διοίκηση έχει ανάγκη από λειτουργούς που «θα ασχολούνται 24 ώρες και 7 μέρες με τη δουλειά τους», χωρίς να λογαριάζουν τηλεφωνήματα από το κυβερνητικό κόμμα, το αν θα τους «κράξει» κάποιο σάιτ ή αν θα συγκρουστούν με κάποιους συνδικαλιστές.
Μάλιστα, οι άνθρωποι αυτοί θα λειτουργήσουν σαν ταγοί για τους υπόλοιπους δημόσιους λειτουργούς. Για να εξηγήσει τη θέση του έφερε το παράδειγμα αστυνομικών και προϊσταμένων «της πολεοδομίας», που θα δημιουργήσουν γύρω τους «ομάδες νεότερων (σ.σ.: αδιάφθορων) υπαλλήλων». Αυτοί οι πυρήνες καθαρότητας και αλτρουισμού θα μας απαλλάξουν, κατά τον κ. Παπαχελά πάντοτε, από τη σαπίλα και την ανομία στη δημόσια διοίκηση.
Μετά το φιάσκο της εισόδου στη χώρα και την ανεμπόδιστη διέλευση φασιστοειδών χούλιγκαν της Ντιναμό Ζάγκρεμπ, που οδήγησε στη δολοφονία ενός νέου ανθρώπου, το πρώτο που έρχεται στον νου είναι ότι η «Καθημερινή» προσπαθεί να φορτώσει την τραγωδία στη δημόσια διοίκηση για βγάλει λάδι την κυβέρνηση. Αυτό εξηγεί και το διοικητικό μοντέλο που αναπτύσσει ο κ. Παπαχελάς, που ταιριάζει σε ομιλία μαθητή στη Βουλή των Εφήβων, παρά σε άρθρο γνώμης έμπειρου δημοσιογράφου.
Όμως, όπως λέει και ο ποιητής, «τα πράγματα δεν είναι τόσο άσχημα όσο φαίνονται, είναι ακόμη χειρότερα». Μία μέρα μετά το άρθρο του κ. Παπαχελά (14/8), η υπουργός Πολιτισμού κ. Μενδώνη εξέδωσε απόφαση έξωσης του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων από την έδρα του σε κτίριο του υπουργείου Πολιτισμού στο κέντρο της Αθήνας.
Αυτό που ενόχλησε την υπουργό, πέρα από την αντίδραση των αρχαιολόγων στο τσιμέντωμα της Ακρόπολης και τον αυθαίρετο αποχαρακτηρισμό αρχαιολογικών χώρων στην παραλία του Ελληνικού, είναι ότι στις 18/7 έκαναν εκδήλωση για το ναυάγιο στα ανοιχτά της Πύλου, που αποτέλεσε τον τάφο για 650 πενήντα ψυχές.
Οι αρχαιολόγοι δεν είναι βέβαια «τρελοί και καθαροί» κατά τον κ. Παπαχελά, παρόλο που είχαν το θάρρος της επιστημονικής τους γνώμης απέναντι στην υπουργό και αψήφησαν τη δημόσια κατακραυγή του συνόλου σχεδόν του έντυπου και ηλεκτρονικού Τύπου στην περίπτωση του Ελληνικού. Αυτό που ψάχνει λοιπόν δεν είναι υπαλλήλους με οντότητα και αίσθηση του καθήκοντος, αλλά «αυτοφοράκηδες», που θα αναλαμβάνουν το κόστος των επιλογών του πολιτικού τους προϊσταμένου.
Ένα είδος «βενετοφρουρών» που θα στηρίζουν την κυβέρνηση της ΝΔ και τον εκάστοτε υπουργό. Αυτή φαίνεται να είναι κεντρική επιλογή της κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας. Προωθεί ανθρώπους αμφίβολων προσόντων σε σημαντικές θέσεις κατά παρέκκλιση της ιεραρχίας με μοναδικό κριτήριο τα διαπιστευτήρια κομματικής πίστης.
Τέτοιες είναι οι περιπτώσεις της νέας γενικής γραμματέως Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων και Εξωστρέφειας του υπουργείου Εξωτερικών. Η τελευταία από δόκιμη υπάλληλος αναβαθμίστηκε σε χρόνο dt σε εμπειρογνώμονα ώστε να αποκτήσει τα τυπικά προσόντα για την κάλυψη αυτής της σημαντικής θέσης. Να σημειωθεί ότι ο προκάτοχός της κ. Σμυρλής έχει μετακινηθεί στη θέση του αναπληρωτή γενικού διευθυντή της ΝΔ («Έθνος», 10/1/2023), ενώ το όνομά του ενέχεται στην ΕΔΕ για την έγκριση εξαγωγής του προγράμματος «Predator», την οποία η διάδοχός του επιμελώς αποσιωπεί.
Το χειρότερο είναι ότι αυτή η πρακτική επιχειρείται να υποστηριχθεί από το πολυδιαφημισμένο νέο μισθολόγιο των δημοσίων υπαλλήλων. Το τελευταίο περιλαμβάνει απειροελάχιστες αυξήσεις για τους χαμηλόβαθμους δημοσίους υπαλλήλους, ενώ είναι ιδιαίτερα γενναιόδωρο για τους ανώτερους δημοσίους υπαλλήλους και τους συμβούλους υπουργών.
Πριν από αρκετά χρόνια, συγκεκριμένα στις 9 Σεπτεμβρίου του 2015, η δημοσιογράφος Μάρα Ζαχαρέα είχε ρωτήσει τον γενικό γραμματέα του ΚΚΕ Δημήτρη Κουτσούμπα, επικαλούμενη αποσπάσματα από τη «18η Μπρυμαίρ του Λουδοβίκου Βοναπάρτη» και το «Κράτος και Επανάσταση» του Λένιν, γιατί το κόμμα του ζητούσε επέκταση του δημόσιου τομέα. Δηλαδή του αστικού κράτους. Είναι μια παραπλανητική ερώτηση. Προφανώς, κάθε αριστερό κόμμα ζητά την επέκταση των υπηρεσιών που παρέχει το κράτος στην παιδεία, στην υγεία και στην πρόνοια, στον πολιτισμό, στην παροχή φθηνής ενέργειας κ.λπ. Δεν εννοεί την επέκταση και ενίσχυση μιας γραφειοκρατίας που σκοπό έχει την εξυπηρέτηση της εκάστοτε κυβέρνησης και των μηχανισμών καταστολής του αστικού κράτους. Αυτό επιχειρεί η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, διορίζοντας τα δικά της παιδιά στον κρατικό μηχανισμό. Απέναντι στο τελευταίο απαιτείται επαγρύπνηση.
