Ο «Αιώνας της Τουρκίας» πίσω από τα στρατιωτικά κινήματα στην Αφρική;
Του
ΛΑΖΑΡΟΥ ΚΑΜΠΟΥΡΙΔΗ*
Αντιστράτηγου ε.α.
Εντύπωση προκαλεί μια σειρά από γεγονότα σε αφρικανικές χώρες τις οποίες έχει στοχοποιήσει η Τουρκία για τις πλουτοπαραγωγικές της πηγές, αφού αποκαλύπτεται πιθανός δάκτυλος της Άγκυρας πίσω από τα κινήματα ανατροπής κυβερνήσεων, στο όνομα της εκρίζωσης της δυτικής αποικιοκρατίας.
Εξάλλου, δεν περνάει απαρατήρητο το γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μια εντυπωσιακή σε συχνότητα ρητορική του Ερντογάν για ανάγκη αποτροπής της αποικιοκρατίας στην Αφρική, στοχεύοντας ιδιαίτερα τη Γαλλία. Αυτό θα πρέπει να συνδυαστεί και με την τουρκική διείσδυση στη «Μαύρη Ήπειρο», καθώς εκμεταλλεύεται όχι μόνο το Ισλάμ αλλά και την αμυντική της βιομηχανία, χρησιμοποιώντας ιδιαίτερα την αποκαλούμενη «διπλωματία των Μη Επανδρωμένων Αεροχημάτων» (ΜΕΑ), με απώτερο σκοπό την εκμετάλλευση των αφρικανικών πλουτοπαραγωγικών πηγών, προς υλοποίηση του «Αιώνα της Τουρκίας».
Υπάρχει τουρκική εμπλοκή;
Στην ανακοίνωση μετά την τελευταία συνεδρίαση του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας της Τουρκίας, υπό την προεδρία του Ερντογάν, μεταξύ των άλλων αναφέρθηκε ότι «αξιολογήθηκαν οι εξελίξεις στην Αφρική, οι οποίες μπορούν να επεκταθούν σε όλη την Ήπειρο, και εκφράσθηκε η πεποίθηση ότι τις πλέον κατάλληλες λύσεις στα προβλήματά της μπορούν να πετύχουν μόνο οι ιδιοκτήτες της».
Οι εξελίξεις στις οποίες αναφέρεται η ανακοίνωση είναι οι απόπειρες πραξικοπημάτων στην Αφρική, οι οποίες τελευταία έχουν αποκτήσει ιδιαίτερα αυξητική δυναμική, με την Άγκυρα να προτρέπει έμμεσα την ανατροπή των ήδη υπαρχόντων καθεστώτων, ώστε οι λαοί της «Μαύρης Ηπείρου» να βρουν λύσεις στα προβλήματά τους, χωρίς να υπάρχει ξένη ανάμειξη. Ο αρθρογράφος της φιλοκυβερνητικής εφημερίδας «Sabah» Γ. Αϊτούγ έγραψε για το θέμα της συμβολής της Τουρκίας στην ανατροπή της κυβέρνησης στο Μάλι: «Είναι μεγάλος ο ρόλος της στρατιωτικής βοήθειας από τη Ρωσία και την Τουρκία στην επιτυχία της επιχείρησης απελευθέρωσης του Μάλι. Ειδικά, ενθάρρυνε αυτήν την αφρικανική χώρα η προμήθεια του τουρκικού εξοπλισμένου ΜΕΑ Bayraktar TB2 SIHA, το οποίο έχει καταστεί το πιο αξιόπιστο όπλο αεροπορικής επίθεσης από αέρος σε όλο τον κόσμο.
Τα εξοπλισμένα ΜΕΑ SIHA που αγόρασε η στρατιωτική διοίκηση του Μάλι από την Τουρκία τρομοκράτησαν τη γαλλική κυβέρνηση και έστεψαν με επιτυχία τον αγώνα απελευθέρωσης. Ο Συνταγματάρχης Γκοϊτά (επικεφαλής του πραξικοπήματος), αποκαλύπτοντας δημόσια την υπογραφή διακήρυξης για την απελευθέρωση του Μάλι, πρόβαλε φωτογραφία στο γραφείο του με μακέτα τουρκικού εξοπλισμένου ΜΕΑ Bayraktar ΤΒ2 SIHA». Είναι ξεκάθαρο ότι η επιχειρηματολογία του αρθρογράφου ακολουθεί τις αρχές της ρητορικής του Ερντογάν, αφού το πραξικόπημα χαρακτηρίζεται ως αγώνας απελευθέρωσης από τη γαλλική αποικιοκρατία.
Επιπρόσθετα, δεν πέρασε απαρατήρητο το γεγονός ότι το ξεσηκωμένο πλήθος που υποστήριξε το πραξικόπημα στο Νίγηρα έφερε τουρκικές σημαίες.
Διπλωματία των ΜΕΑ SIHA (επιθετικά – εξοπλισμένα ΜΕΑ)
Τον περασμένο μήνα, τουρκικά φιλοκυβερνητικά ΜΜΕ αναφέρθηκαν σε άρθρο του γαλλικού περιοδικού «Raids Aviation», το οποίο παρουσίασε ως τρομοκρατημένη τη γαλλική πλευρά από τη διείσδυση της τουρκικής αμυντικής βιομηχανίας και ειδικότερα των τουρκικών Μη Επανδρωμένων Αεροχημάτων (ΜΕΑ) στην Αφρική. Οι ίδιες τουρκικές πηγές, μάλιστα, αποκάλεσαν τη χρησιμοποίηση των τουρκικών ΜΕΑ στην Αφρική ως «διπλωματία των εξοπλισμένων SIHA ΜΕΑ», αναφέροντας μια σειρά αφρικανικών χωρών που προμηθεύονται από την Τουρκία τέτοια συστήματα ΜΕΑ, όπως οι Μπουρκίνα Φάσο, Μάλι, Τόγκο, Νίγηρας, Μπενίν, Μαρόκο, Σομαλία, Τυνησία, Αιθιοπία και Νιγηρία.
«Αιώνας της Τουρκίας»: Ο ρόλος του Χ. Φιντάν
Δεν είναι τυχαίο ότι τουρκικά φιλοκυβερνητικά ΜΜΕ θεωρούν τον νέο τούρκο υπουργό Εξωτερικών Χ. Φιντάν ως τον πλέον κατάλληλο άνθρωπο να υλοποιήσει το Όραμα «Αιώνας της Τουρκίας». Σύμφωνα με τούρκους αναλυτές, ο τελευταίος, λόγω της εμπειρίας του (πρώην αρχηγός της ΜΙΤ), έχει τις ικανότητες να συγκεράσει τα υπόγεια κυκλώματα των μυστικών υπηρεσιών με την εξωτερική πολιτική, προκειμένου να καταστεί η Τουρκία παγκόσμιο εμπορικό κέντρο και κόμβος ενέργειας.
Σύμφωνα με τους σχεδιασμούς της Τουρκίας, αυτό θα καταστεί δυνατό μέσω της ανατροπής καθεστώτων και αντικατάστασής τους από καθεστώτα-δορυφόρους της Τουρκίας, της εκμετάλλευσης της συγκυρίας, με τη σύγκρουση Δύσης – Ρωσίας στην Ουκρανία, της ανάδειξης της Τουρκίας ως ηγέτιδας δύναμης του ισλαμικού και του τουρκικού κόσμου, της αποκατάστασης των σχέσεων με χώρες της Μεσογείου, της εκμετάλλευσης της γεωγραφικής θέσης της ως σημείου σύνδεσης της Ανατολής με την Ευρώπη και του εκβιασμού της ΕΕ όχι μόνο με το Ενεργειακό αλλά και με το Προσφυγικό.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το γεγονός ότι οι ταραχές στις χώρες της Δυτικής Αφρικής θέτουν σε κίνδυνο τον υπερσαχάριο αγωγό φυσικού αερίου Trans-Saharan Gas Pipeline, ο οποίος συμβάλλει στην ενεργειακή απεξάρτηση της Ευρώπης από το ρωσικό φυσικό αέριο και ταυτόχρονα ακυρώνει τις εκβιαστικές ορέξεις της Άγκυρας εναντίον της Ευρώπης, αφού η Τουρκία σχεδιάζει να καταστεί ενεργειακός κόμβος και κύριος τροφοδότης της ΕΕ.
Καζάν καζάν
Στο πλαίσιο αυτό, η Τουρκία, προσβλέποντας στους πλουτοπαραγωγικούς πόρους του υπεδάφους του Σαχέλ, εκμεταλλεύεται τη διείσδυσή της στην αφρικανική χερσόνησο μέσω της θρησκείας, της αμυντικής της βιομηχανίας αλλά και διάφορων φορέων παροχής ανθρωπιστικής βοήθειας, προκειμένου να ανατρέψει τα υπάρχοντα καθεστώτα και να καταστήσει δορυφόρους της τα κράτη της περιοχής. Το τελευταίο επικοινωνιακό αφήγημα της τουρκικής Προεδρίας στο θέμα αυτό είναι μία καζάν καζάν κατάσταση έναντι των δυτικών αποικιοκρατών.
Ελλάδα – Κύπρος
Η Ελλάδα και η Κύπρος αποτελούν εμπόδιο στους τουρκικούς εκβιαστικούς σχεδιασμούς, καθώς οι άριστες σχέσεις τους με τις χώρες της περιοχής και, κυρίως, η συμμετοχή τους στις σχεδιαζόμενες διαδρομές ενέργειας προς την ΕΕ αποστερούν από την Άγκυρα το χαρτί της ενεργειακής εξάρτησης της Ευρώπης.
Θα πρέπει να αποτελεί μοναδική εθνική επιλογή η ισχυροποίηση των Ενόπλων Δυνάμεων της Ελλάδας και της Κυπριακής Δημοκρατίας, η ενίσχυση των διπλωματικών ερεισμάτων και η ανάδειξη της τουρκικής επιθετικότητας και ιδιαίτερα των εκβιαστικών τουρκικών σχεδιασμών, οι οποίοι στοχοποιούν τη Δύση και κυρίως την ΕΕ, εκμεταλλευόμενοι τη διείσδυση του τουρκικού παράγοντα στην αφρικανική ήπειρο.
*Ο Αντιστράτηγος ε.α. Λάζαρος Καμπουρίδης είναι Απόφοιτος της Σχολής Εθνικής Άμυνας, Κάτοχος MBA από το Nottingham Trend University, Πτυχιούχος του Τμήματος Ιστορίας και Εθνολογίας του ΔΠΘ και υποψήφιος Διδάκτορας του Παντείου Πανεπιστημίου, ενώ διετέλεσε Μέλος της Ελληνικής Διπλωματικής Αντιπροσωπείας στην Κωνσταντινούπολη την περίοδο 1995 – 1999 και Ακόλουθος Άμυνας στην Ελληνική Πρεσβεία στην Άγκυρα την περίοδο 2013 – 2017. Αποστρατεύθηκε τον Μάρτιο του 2022.
