Κανένα όφελος για την Ελλάδα από τη συμμετοχή της στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ στη Λιθουανία
Του
Δρος ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΓΟΥΝΑΡΗ
Εμπειρογνώμονος, Πρεσβευτού ε.τ.,
Διδάκτορος του Πανεπιστημίου του Βερολίνου (FU Berlin)
Στις 11 και 12 Ιουλίου συνήλθε στο Βίλνιους της Λιθουανίας η Σύνοδος Κορυφής των κρατών-μελών του ΝΑΤΟ, στην οποία συμμετείχε και η Ελλάδα, προκειμένου τη φορά αυτή να δείξουν τη δύναμή τους έναντι της Ρωσίας και να υποστηρίξουν με αποφάσεις τους τη βοήθεια προς την Ουκρανία και την αποστολή σ’ αυτήν πάσης φύσεως όπλων και εκατομμυρίων δολαρίων. Αποφάσισαν δε, διά παν ενδεχόμενο, τη δημιουργία ενός στρατού 200.000 ανδρών για να ετοιμάσουν την είσοδο της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ και να πετύχουν την άρση του βέτο της Τουρκίας για την είσοδο της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ.
Το ΝΑΤΟ, και δη η Μεγάλη Βρετανία, η Ιταλία, η Γαλλία, η Γερμανία και οι ΗΠΑ και η Ολλανδία, για την προστασία των αντιπροσωπειών των κρατών-μελών, παρέταξε πολυβόλα, κανόνια, πυραύλους, ελικόπτερα έμπροσθεν του κτιρίου διασκέψεων, αεροπλάνα στο αεροδρόμιο του Βίλνιους και πολεμικά πλοία στο λιμάνι της λιθουανικής πρωτεύουσας. Μόνο ατομικές βόμβες δεν μετέφεραν. Ο σκοπός της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ ήταν ο εκφοβισμός της Ρωσίας. Ουδέποτε στο παρελθόν έχει υπάρξει συγκέντρωση οπλικών συστημάτων σε Σύνοδο του ΝΑΤΟ, ούτε καν κατά τις συναντήσεις Τσόρτσιλ, Στάλιν και Τρούμαν, κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, για τη διάλυση της Γερμανίας. Ο Πρόεδρος Πούτιν και ο ρώσος υπουργός των Εξωτερικών Λαβρόφ, μετά τις αποφάσεις του ΝΑΤΟ για αποστολή σύγχρονων οπλικών συστημάτων στην Ουκρανία, δήλωσαν ότι η Ρωσία θα αναγκαστεί να χρησιμοποιήσει ορισμένου τύπου πυρηνικά όπλα, εφόσον συνεχιστεί η παροχή βοήθειας από το ΝΑΤΟ και τις ΗΠΑ, οι οποίες υποδαυλίζουν τη συμπεριφορά του ουκρανού Προέδρου. Τόνισαν δε ότι στην Ανατολική Ουκρανία η πλειοψηφία των κατοίκων είναι ρωσόφονοι και οι περιοχές αυτές ανήκαν και ανήκουν στη Ρωσία.
Στη Σύνοδο αυτή συμμετείχαν και οι κ. Ερντογάν και Μητσοτάκης, οι οποίοι δήλωσαν ότι επιθυμούν την ομαλοποίηση των ελληνοτουρκικών σχέσεων και ότι μπορούν να τα βρουν μόνοι τους για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδος και της ΑΟΖ στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο και συμφώνησαν να συνεχίσουν τις διερευνητικές συνομιλίες. Ουδείς, βέβαια, γνωρίζει αν μίλησαν και για άλλα θέματα. Σε συνέντευξή του μετά την επιστροφή του από τη Σύνοδο του ΝΑΤΟ ο έλληνας πρωθυπουργός δήλωσε ότι «οποιαδήποτε συμφωνία μπορεί να συνεπάγεται κάποιες υποχωρήσεις από κάποιες θέσεις σε μια διαπραγμάτευση»!
Στις υποχωρήσεις αυτές εικάζεται ότι η Ελλάδα θα μπορούσε να περιορίσει τα 10 ν.μ. εναέριο χώρο σε 6 ν.μ., ώστε να ταυτίζεται ο θαλάσσιος και εναέριος χώρος. Άλλωστε τα 10 ν.μ. του εναέριου χώρου της αιγιαλίτιδος ζώνης της Ελλάδος είναι νόμιμα, διότι η Σύμβαση Δικαίου της Θαλάσσης του 1982 αναφέρει ότι η αιγιαλίτιδα ζώνη των παράκτιων κρατών μπορεί να φτάσει τα 12 ν.μ., οπότε εμείς διαλέξαμε να έχουμε 6 ν.μ. για τον θαλάσσιο χώρο και 10 ν.μ. για τον εναέριο χώρο της αιγιαλίτιδος ζώνης μας. Θα ήταν βέβαια παράνομο αν είχαμε προβεί στην επέκταση του εναερίου χώρου μας πλέον των 12 ν.μ.
Μήπως στις υποχωρήσεις που ανέφερε ο πρωθυπουργός κ. Μητσοτάκης έχει συμπεριλάβει και τη μη οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδος και της ΑΟΖ με την Κύπρο, ώστε να μην έχουμε θαλάσσια σύνορα με την Κύπρο; Μήπως συμφώνησε ο κ. Μητσοτάκης η Τουρκία να λάβει περισσότερη ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδα στην Ανατολική Μεσόγειο; Δεν νομίζουμε ότι ο έλληνας πρωθυπουργός να εννοούσε τα ανωτέρω! Το μόνο σίγουρο είναι ότι ο πρωθυπουργός θα πρέπει να ξεκαθαρίσει τι εννοούσε με τη λέξη «υποχωρήσεις»!
Αξίζει να αναφερθεί ότι οι ΗΠΑ πριν την ισχύ της Σύμβασης Δικαίου Θαλάσσης του 1982 δεν αναγνώριζαν το εύρος των 10 ν.μ. του ελληνικού εναερίου χώρου. Σε έντυπο δε του «Geographer» του State Department τα 10 ν.μ. ονομάζονταν ζώνη ασφαλείας, η δε Μεγάλη Βρετανία, με μια παλιά δήλωσή της σε επιστολή προς το ελληνικό ΥΠΕΞ, επίσης δεν ανεγνώριζε τα 10 ν.μ. Επίσης, όλα τα κράτη της ΕΕ, με βάση την ντιρεκτίβα για το τελωνειακό έδαφος, έχουν αναγνωρίσει την ισχύουσα ελληνική νομοθεσία για την ελληνική αιγιαλίτιδα ζώνη. Έτσι, καταλήγουμε στο ότι η Τουρκία παραβίαζε ως επί το πλείστον τα τελευταία 4 ν.μ. του εναέριου χώρου μας. Συχνά όμως παραβίαζε ολόκληρο τον εναέριο χώρο μας, δηλαδή την κυριαρχία μας.
Οπότε, όταν λάβει τα νέα αεροπλάνα F-16 και τα ανταλλακτικά για τα παλιά F-16 που διαθέτει, θα συνεχίσει να παραβιάζει τα τελευταία 4 ν.μ. του εναέριου χώρου μας, ισχυριζόμενη ότι τα θαλάσσια όρια και τα όρια του εναέριου χώρου της αιγιαλίτιδας ζώνης πρέπει να ταυτίζονται.
Τα ανωτέρω καλό είναι να αναφέρονται στον Μπομπ Μενέντεζ. Η Ελλάδα θα πρέπει να επεκτείνει το θαλάσσιο εύρος της αιγιαλίτιδας ζώνης στα 10 ν.μ. στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο πριν προβούν οι ΗΠΑ στους όρους που θα θέσουν στην Τουρκία για την παράδοση των ανωτέρω αναφερθέντων αεροσκαφών.
Επίσης, πριν προσφύγουμε με την Αλβανία στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης για την οριοθέτηση της ΑΟΖ και της υφαλοκρηπίδας στο Ιόνιο και στην Αδριατική, ιδιαίτερα για τις Διαποντίους Νήσους (Οθωνοί, Μαθράκι, Ερεικούσα) και άλλα μικρότερα νησιά της περιοχής αυτής, καλό θα ήταν να μάθουμε ποιοι είναι οι διεθνείς δικαστές στη Χάγη και από ποια κράτη προέρχονται, διότι ορισμένοι διεθνείς δικαστές είναι πολύ πιθανόν να προέρχονται από κράτη που έχουν τις ίδιες θέσεις με την Τουρκία και την Αλβανία στο Δίκαιο της Θαλάσσης! Αυτό βέβαια ισχύει και για την προσφυγή μας με την Τουρκία, εφόσον γίνει, στο Διεθνές Δικαστήριο για την οριοθέτηση της ΑΟΖ και της υφαλοκρηπίδος στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο.
Καλό θα είναι στην ελληνική αντιπροσωπεία για τις διερευνητικές επαφές και διαπραγματεύσεις με την Τουρκία να συμμετέχει και ο καθηγητής και βουλευτής της ΝΔ Άγγελος Συρίγος, καθώς και η Αναστασία Στρατή, πρεσβευτής εμπειρογνώμονας για το Δίκαιο της Θαλάσσης, η οποία, δυστυχώς, με απόφαση του ΥΠΕΞ, έχει παροπλιστεί, παρόλο που συγκαταλέγεται στους καλύτερους ειδικούς για το Δίκαιο της Θαλάσσης παγκοσμίως! Αν είναι ποτέ δυνατόν! Τέλος, θα πρέπει να σταματήσουμε να αποσύρουμε τανκς από τα νησιά του Αιγαίου και της Ανατολικής Μεσογείου και να τα στέλνουμε με εντολή του ΝΑΤΟ στην Ουκρανία. Επίσης, καλό θα ήταν να ξαναφτιάξουμε τις σχέσεις μας με τη Ρωσία.
Άλλωστε δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι στις ρωσόφονες περιοχές της Ανατολικής Ουκρανίας και νυν ρωσικές αυτόνομες δημοκρατίες υπάρχουν 160.000 Έλληνες, τους οποίους μάλλον έχουμε ξεχάσει! Όσον αφορά τις δηλώσεις του Προέδρου της Τουρκίας για ειρηνική επίλυση των διαφορών θα πρέπει να αναφέρουμε ότι οι Τούρκοι είναι πάντα οι ίδιοι και δεν πρέπει να τους πιστεύουμε. Παράδειγμα, οι δηλώσεις του τούρκου Προέδρου στα τέλη του προηγούμενου μήνα, κατά τους εορτασμούς για την «επέτειο» κατάληψης της Βόρειας Κύπρου το 1974. Επίσης, η αρχική απαγόρευση τέλεσης της Θείας Λειτουργίας στη Μονή της Παναγιάς Σουμελά τον Δεκαπενταύγουστο από τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο. Πάντως, οι δηλώσεις της ελληνικής και της τουρκικής πλευράς, σύμφωνα με τις οποίες οι διαφορές των δύο κρατών για την ΑΟΖ και την υφαλοκρηπίδα είναι πολιτικές, είναι μεγάλο λάθος, αφού όλος ο κόσμος γνωρίζει ότι είναι καθαρά νομικές. Αν υποστηρίξει κάποιος ότι είναι πολιτικές, αυτό σημαίνει ότι δέχεται να εισέλθουν σε μια διαπραγμάτευση και παράγοντες εκτός διεθνούς δικαίου.
Η ελληνική πλευρά δεν αποκόμισε κάποιο όφελος από τη συμμετοχή της στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ στη Λιθουανία, παρά μόνο αποδέχτηκε προτάσεις των φιλοπόλεμων κρατών-μελών για την υποστήριξη της Ουκρανίας σε έναν πόλεμο εναντίον της Ρωσίας. Έτσι, ο ρώσος Πρόεδρος δήλωσε ότι όλα τα κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ είναι εχθρικά για τη Ρωσία, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα. Εξαίρεση έκανε μόνο για την Τουρκία.
