Μιλένα Αποστολάκη στο “Π”: Επιδοματικός λαϊκισμός αντί πολιτικών για την ανάπτυξη και την κοινωνική συνοχή

July 30, 2023 στις κατηγορίες ΑΠΟΨΕΙΣ,Αρθρογράφοι,γράφουν,ΠΟΛΙΤΙΚΗ,

Της
ΜΙΛΕΝΑΣ ΑΠΟΣΤΟΛΑΚΗ
Βουλευτού ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛ Βόρειου Τομέα Αθηνών

Το σχέδιο νόμου του υπουργείου Οικονομικών με το οποίο η κυβέρνηση ισχυρίστηκε ότι υλοποιεί το 50% των προεκλογικών της δεσμεύσεων αποτελεί σε μεγάλο βαθμό συνονθύλευμα διατάξεων επιδοματικής φιλανθρωπίας, προκειμένου να παρουσιαστεί ταυτόχρονα γενναιόδωρη και συνεπής.

Η δομική μας διαφωνία με τη μεθοδολογία της επιδοματικής φιλανθρωπίας, που επιδιώκει να εξευμενίσει την απελπισία των πολιτών και εντέλει να εξαγοράσει ψήφους και συνειδήσεις, στηρίζεται στις παρακάτω παραδοχές:

Η κυβέρνηση συνεχίζει να επιλέγει συνειδητά την επιδότηση της ακρίβειας και όχι την αντιμετώπισή της. Εξακολουθεί να τροφοδοτεί τον πληθωρισμό των κερδών και της απληστίας και να επιδοτεί την αισχροκέρδεια. Αντί να οργανώσει εκτεταμένα δίκτυα ελέγχων των τιμών και των κερδών με παρεμβάσεις, μοιράζει διάφορα «pass», τα χρήματα για τα οποία καταβάλλουν οι ίδιοι οι πολίτες ως φορολογούμενοι, προκειμένου από την άλλη τσέπη ως καταναλωτές να μπορέσουν να καλύψουν βασικές τους ανάγκες. Γνωρίζουν ότι το «pass» δεν δούλεψε σε ό,τι αφορά την ακρίβεια, σκέφτονται όμως ότι «δούλεψε εκλογικά», οπότε συνεχίζουν ακάθεκτοι τον πρωτότυπο, είναι αλήθεια, «εκσυγχρονισμό» τους!

Τα τελευταία δύο χρόνια επιβλήθηκαν μόλις πέντε πρόστιμα από την κυβέρνηση της ΝΔ. Επέλεξαν συστηματικά να μην αντιμετωπίσουν το πρόβλημα της ελλιπούς λειτουργίας του ανταγωνισμού και των μεγάλων περιθωρίων κέρδους στο εμπόριο και στη βιομηχανία, το οποίο επισημαίνουν ο ΟΟΣΑ και η ΕΕ στις εκθέσεις τους για την ελληνική οικονομία.

Οι προωθούμενες αυξήσεις αποδοχών του προσωπικού του Δημοσίου δεν επαρκούν ούτε για την κάλυψη των απωλειών που προκάλεσε στο πραγματικό τους εισόδημα η μάστιγα του πληθωρισμού το 2022. Το κόστος ζωής, όπως μετριέται από τον ΔΤΚ, μόνο το 2022 αυξήθηκε κατά 9,6% και το επίδομα των 45 ευρώ καθαρά δεν καλύπτει την απώλεια.

Οι φορολογικές εξαγγελίες έρχονται από μια κυβέρνηση η οποία, σύμφωνα με τα στοιχεία του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, παρακολουθεί αμέτοχη τη ροή φοροδιαφυγής, ύψους 60 δισ. ευρώ, ενώ οι φορολογικές της παρεμβάσεις καθ’ όλη την προηγούμενη τετραετία συγκρότησαν μια στρατηγική συστηματικής μεταφοράς πόρων από τους πολλούς στους λίγους, καθώς είχαν στόχο να περιορίσουν την επιβάρυνση στην κερδοφορία των επιχειρήσεων, στα υψηλά εισοδήματα, στις προσόδους πέραν της εργασίας και στις μεγάλες περιουσίες. Νομοθέτησαν τη φοροαποφυγή του πλούτου, ενώ άφησαν ανέγγιχτη τη φοροδιαφυγή και τις οιονεί ολιγοπωλιακές συνθήκες σε συγκεκριμένες αγορές. Την ίδια στιγμή, άφησαν την έμμεση φορολογία στα είδη πρώτης ανάγκης προκλητικά αμετάβλητη, με θύματα τους πολίτες με πολύ χαμηλά εισοδήματα.

Έχοντας αυτά υπόψη, οι παρεμβάσεις για το αφορολόγητο των οικογενειών δεν μπορεί παρά να κριθούν ευκαιριακές και κυρίως ανολοκλήρωτες. Για παράδειγμα, η φορολογική διαφορά μεταξύ μιας οικογένειας χωρίς παιδιά και μιας οικογένειας με δύο παιδιά στην Ελλάδα, που είναι σήμερα μόλις 3% (σχεδόν τελευταία στην ΕΕ), παραμένει ως έχει αντί να αυξάνεται, όπως συμβαίνει σε άλλες χώρες με δημογραφικό πρόβλημα, π.χ. στο Βέλγιο, στην Ιρλανδία και στην Πορτογαλία, όπου η διαφορά είναι πάνω από δέκα μονάδες.

Η κυβέρνηση επί τέσσερα ολόκληρα χρόνια έκανε ό,τι μπορούσε για να έχει σήμερα περιορισμένα δημοσιονομικά περιθώρια ουσιαστικών και αποτελεσματικών παρεμβάσεων. Εκμεταλλευόμενη την κατ’ εξαίρεση αγορά των εκτός επενδυτικής βαθμίδας ελληνικών ομολόγων από την ΕΚΤ, προχώρησε σε οριζόντιες, μη στοχευμένες παροχές σε έχοντες και μη έχοντες ανάγκη και σε φοροελαφρύνσεις στις μεγάλες περιουσίες και στα μεγάλα εισοδήματα.

Αυτές οι επιλογές της αποτυπώνουν ξεκάθαρα το πολιτικό της στίγμα, που δεν συμπεριλαμβάνει την κοινωνική συνοχή και τη δικαιοσύνη ως διαρκείς στόχους τους οποίους οφείλουν να υπηρετούν οι δημόσιες πολιτικές.

Άμεσο αποτέλεσμα αυτών των επιλογών είναι η επικίνδυνη αύξηση του κρατικού χρέους μέσα σε τρία χρόνια και έντεκα μήνες κατά 49,2 δισ. ευρώ και η διαμόρφωσή του στα 403,4 δισ. ευρώ τον περασμένο Μάιο.

Πώς, όμως, συνδυάζεται η τεράστια διόγκωση του κρατικού χρέους 1) με τα υπερέσοδα και τα υπερπλεονάσματα και 2) με την πολυδιαφημισμένη ανάπτυξη;

Η ανάπτυξη, η μείωση των ανισοτήτων, ο εκσυγχρονισμός της Δημόσιας Διοίκησης, η πάταξη της φοροδιαφυγής και η αντιμετώπιση του δημογραφικού προβλήματος της χώρας αποτελούν εθνικούς στόχους, που προϋποθέτουν ευθύνη και συγκροτημένο σχέδιο. Η κυβέρνηση συνεχίζει έναν αφόρητο και προ πάντων αδιέξοδο επιδοματικό λαϊκισμό, ο οποίος δεν μπορεί να αντιμετωπίσει τα μεγάλα προβλήματα της οικονομίας και της κοινωνίας, αλλά αντίθετα τα διευρύνει.