Βασ. Ταλαμάγκας στο “Π”: Οι αναφορές στη Χάγη, τα δεδομένα και η ιστορία
Του
ΒΑΣΙΛΗ ΤΑΛΑΜΑΓΚΑ
Τα εθνικά θέματα ελάχιστα συζητήθηκαν στην προεκλογική περίοδο. Κάποια σοβαρά πολιτικά πρόσωπα μίλησαν για την ανάγκη να λυθούν στη Χάγη οι διαφορές με την Τουρκία.
Οι δύο χώρες έχουν μακρά ιστορική εμπειρία διμερών διενέξεων. Η πλειοψηφία αυτών αφορά το Αιγαίο Πέλαγος, εκτεινόμενη από τις θαλάσσιες περιοχές μέχρι τον εναέριο χώρο. Αν και σπάνια είχαμε περιόδους φιλικών σχέσεων, ακόμη και απευθείας συνομιλιών επί των διαφορών, σε αρκετές περιπτώσεις, όπως στη Βέρνη (Νοέμβριος 1976), στο Μοντρέ (Μάρτιος 1978), στη Νέα Υόρκη (Οκτώβριος 1988) και στη Μαδρίτη (Ιούλιος 1997), υπήρξαν προσπάθειες σύγκλισης.
Αν για κάποιους στην Ελλάδα η Χάγη φαντάζει σαν μερική λύση, τα δεδομένα στην πορεία προς το διεθνές δικαστήριο πρέπει να εξεταστούν διεξοδικά και με βάση τις συνεχείς προκλήσεις, στο διάβα του χρόνου, από την πλευρά της γείτονος.
Και αυτό γιατί η Τουρκία δεν θα συνυπογράψει προσφυγή στο διεθνές δικαστήριο, παρά μόνο αν πρόκειται να πραγματοποιηθεί συζήτηση επί όλων των θεμάτων πάνω στα οποία η ίδια θεωρεί ότι έχουμε διαφορές. Δηλαδή, «γκρίζες ζώνες» στο Αιγαίο, υφαλοκρηπίδα των νησιών, ΑΟΖ.
Αν η ελληνική πολιτική ηγεσία προσφύγει τελικά στη Χάγη, θα πρέπει να κατανοήσει εκ των προτέρων ότι οι αποφάσεις του συγκεκριμένου δικαστηρίου είναι τελεσίδικες, ενώ δεν έχει καταγραφεί ποτέ κάποια περίπτωση μη εφαρμογής απόφασης της Χάγης.
Η Ελλάδα αναγνωρίζει ως βασική και μόνη διαφορά με την Τουρκία τον προσδιορισμό της υφαλοκρηπίδας. Η Ελλάδα υποστηρίζει ότι η υφαλοκρηπίδα πρέπει να οριοθετηθεί με βάση την αρχή της μέσης γραμμής, ενώ η Τουρκία υποστηρίζει ότι τα νησιά του Αιγαίου δεν έχουν δικαίωμα υφαλοκρηπίδας και ότι η εγγύτητα των ελληνικών νησιών στα τουρκικά παράλια αποτελεί ειδική περίσταση, που δικαιολογεί απόκλιση από την αρχή της μέσης γραμμής.
Η Τουρκία, μάλιστα, δεν έχει κυρώσει ούτε τη Διεθνή Συνθήκη για την Υφαλοκρηπίδα του 1958, ούτε τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας του 1982, οι οποίες ορίζουν την υφαλοκρηπίδα και τους τρόπους οριοθέτησής της.
Οι αποφάσεις της Χάγης τείνουν να είναι πάντα συμβιβαστικές. Η ελληνική πολιτική ηγεσία που θα το αποφασίσει πρέπει να ανατρέξει στην ελληνική ιστορία.
Στη σημερινή, κρίσιμη εποχή, με τις τεράστιες γεωπολιτικές ανακατατάξεις, θα πρέπει να συνεκτιμηθούν τα πάντα.