Παγίδα στήνει ο Ερντογάν

Στο τραπέζι τα ελληνοτουρκικά με εμπλοκή των ΗΠΑ

–Για επώδυνες υποχωρήσεις ετοιμάζεται ο Κυριάκος Μητσοτάκης

Του
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΤΣΑΚΑΛΟΥ

Μπροστά στην παγίδα του Ταγίπ Ερντογάν βρίσκεται η Αθήνα, καθώς το διάλειμμα στις προκλήσεις στο Αιγαίο από την τουρκική αεροπορία εμφανίζεται, με την ανοχή και της Αθήνας, ως το «μεγάλο παράθυρο ευκαιρίας» για τα ελληνοτουρκικά, δύο εικοσιτετράωρα πριν από τη συνάντηση Μητσοτάκη – Ερντογάν στο Βίλνιους.

Μια συνάντηση η οποία γίνεται υπό την υψηλή εποπτεία της Ουάσιν­γκτον και δεν είναι τυχαίο ότι μετά τις παρεμβάσεις του αμερικανικού παράγοντα (που καταγράψαμε την περασμένη Κυριακή) ήρθε και το τηλεφώνημα του ίδιου του Προέδρου Μπάιντεν στον Κυριάκο Μητσοτάκη, με το οποίο ζήτησε ηρεμία και σταθερότητα στην Ανατολική Μεσόγειο… Σύσταση η οποία βεβαίως δεν έπρεπε να γίνει στον έλληνα πρωθυπουργό, αλλά στον τούρκο Πρόεδρο.

Δυστυχώς, η Αθήνα, όλο το διάστημα μετά τους σεισμούς στην Τουρκία, που υποχρέωσαν τον Τα­γίπ Ερντογάν σε υποχρεωτική αλλαγή πλεύσης, άφησε να χτισθεί η εικόνα της μη προκλητικής Τουρκίας και ο εξωραϊσμός της εικόνας της γειτονικής χώρας. Λες και έχουν αρθεί όλες οι διεκδικήσεις εναντίον της χώρας μας με την προσωρινή αναστολή των υπερπτήσεων ελληνικού εδάφους από τουρκικά μαχητικά.

Και πλέον η Αθήνα έπεσε στην παγίδα της Άγκυρας, καθώς αρκεί αυτή η φαινομενική ηρεμία στο Αιγαίο για την έναρξη συνομιλιών και διαπραγματεύσεων, ξεχνώντας ότι προϋπόθεση για έναν τέτοιο διάλογο θα έπρεπε να είναι η άρση του casus belli και η κατηγορηματική και ρητή εγκατάλειψη κάθε διεκδίκησης ελληνικού εδάφους, όπως κάνει η Τουρκία με τη θεωρία περί «γκρίζων ζωνών».

Με την τακτική των τελευταίων μηνών, όμως, η κυβέρνηση Μητσοτάκη έχει θέσει σε κίνδυνο τη σχέση της με τον πιο ισχυρό σύμμαχό της στην Ουάσινγκτον, τον γερουσιαστή Μπομπ Μενέντεζ. Ο γερουσιαστής έχει δώσει πραγματική μάχη τους τελευταίους μή­νες προκειμένου να διατηρηθεί το εμπάργκο πώλησης των F-35 αλλά και το εμπάργκο στο πακέτο πώλησης και αναβάθμισης των τουρκικών F-16. Και έχει συνδέσει το δεύτερο πακέτο με την ανάγκη διακοπής της επιθετικότητας της Τουρκίας, του μόνιμου τερματισμού των υπερπτήσεων και των απειλών εναντίον των γειτονικών κρατών.

Ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ: Οι αντιδράσεις στους εκβιασμούς Ερντογάν

Με την καθημερινή πλέον «υ­μνολογία» της κυβέρνησης Μητσοτάκη και κορυφαίων υπουργών για «θετικό κλίμα» στα ελληνοτουρκικά, για «παράθυρο ευκαιρίας» κ.λπ., είναι προφανές ότι αποδυναμώνεται η επιχειρηματολογία του γερουσιαστή Μενέντεζ και των μελών του Κογκρέσου που έχουν συνταχθεί μαζί του.

Αυτό μάλιστα συμβαίνει τη στιγ­μή που, λόγω των διεργασιών για την άρση του αδιεξόδου στην έ­νταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, είναι γνωστό ότι η κυβέρνηση Μπάιντεν κινείται στην κατεύθυνση προσφοράς ανταλλαγμάτων στον Ταγίπ Ερντογάν, με πρώτο την υπόσχεση ότι θα παρακαμφθεί το «εμπόδιο Μενέντεζ» και θα προχωρήσει κανονικά το πρόγραμμα πώλησης και αναβάθμισης των F-16.

Είναι χαρακτηριστικό ότι η γραμμή εξωραϊσμού της Τουρκίας που είχε χαράξει ο Νίκος Δένδιας ακολουθείται με συνέπεια και από τον διάδοχό του Γιώργο Γεραπετρίτη, όπως φάνηκε και στις δηλώσεις του μετά την ανάληψη των καθηκόντων του αλλά και από τις δηλώσεις του μετά την πρώτη επίσκεψή του στο εξωτερικό, στη Λευκωσία. Όμως, τόσο ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης όσο και ο Γιώργος Γεραπετρίτης αναφέρουν συχνά ότι η φάση αυτή της επαναπροσέγγισης με την Τουρκία θα γίνει χωρίς να θιγούν οι κόκκινες γραμμές μας. Το μεγάλο πρόβλημα είναι ότι κανείς δεν έχει ξεκαθαρίσει ρητά ποιες είναι αυτές οι κόκκινες γραμμές, καθώς η δήλωση του κ. Γεραπετρίτη το 2020, στο επεισόδιο με το «Oruc Reis», ότι «κόκκινη γραμμή μας είναι τα 6 ν.μ.», είναι απολύτως προβληματική. Γιατί η θέση αυτή καλύπτει τα υπάρχοντα χωρικά ύδατα των 6 ν.μ., τα οποία η Τουρκία δεν αμφισβητεί, αλλά αφήνει εντελώς ακάλυπτα τα κυριαρχικά συμφέροντα της χώρας στην υφαλοκρηπίδα της αλλά και τα εν δυνάμει χωρικά ύδατά της, καθώς η Ελλάδα δεν έχει παραιτηθεί του δικαιώματός της για επέκταση των χωρικών υδάτων της έως τα 12 ν.μ.

Σε διάφορες τοποθετήσεις του ο κ. Μητσοτάκης έχει δηλώσει ότι δεν πρόκειται η Ελλάδα να συζητήσει για την κυριαρχία της και τα κυριαρχικά δικαιώματά της, αλλά αυτό θα πρέπει να γίνει ακόμη πιο συγκεκριμένο. Τι πρόκειται να πράξει η Ελλάδα, εάν στο τραπέζι τεθεί προς συζήτηση εκ μέρους της Τουρκίας δέσμευση περί μη επέκτασης των χωρικών υδάτων της ή θέμα κυριαρχίας βραχονησίδων ή ακόμη και θέμα αποστρατιωτικοποίησης των νησιών; Η Ελλάδα θα παραμείνει στο τραπέζι για να βολιδοσκοπήσει τις τουρκικές προθέσεις ή θα δώσει τέλος σε έναν διάλογο που παραβιάζει ευθέως το πλαίσιο που, έστω και γενικόλογα, έχει θέσει ο πρωθυπουργός; Τότε βεβαίως, εάν δεν έχει γίνει η αναγκαία προεργασία, θα κινδυνεύει η χώρα μας να δεχθεί το blame game των μεγάλων δυνάμεων και κυρίως των Αμερικανών και αυτό θα φέρει σε δύσκολη θέση τη χώρα μας.

Η προετοιμασία της συνάντησης Μητσοτάκη – Ερντογάν στο Βίλνιους συνεχιζόταν εντατικά μέχρι την τελευταία στιγμή. Είναι προφανές ότι σε αυτό το εντελώς δυστοπικό διεθνές περιβάλλον τόσο το ΝΑΤΟ όσο και η Ουάσινγκτον, και κυρίως το Βερολίνο, θα ήθελαν να προβάλουν μια «επιτυχία», όπως η έναρξη διαδικασίας ομαλοποίησης των ελληνοτουρκικών, η οποία θα είχε θετικές συνέπειες στη νοτιοανατολική πτέρυγα της Συμμαχίας, σε μια στιγμή που η ενότητα στη Συμμαχία είναι πολύτιμη περισσότερο από ποτέ.

Συγχρόνως θα άνοιγε ο δρόμος για την προσφορά ανταλλαγμάτων στην Τουρκία τόσο από τους Αμερικανούς όσο και από την ΕΕ, ώστε να ικανοποιηθεί η αυταπάτη που τρέφουν αρκετοί σύμμαχοι και εταίροι, οι οποίοι πιστεύουν ότι έτσι η Τουρκία θα παραμείνει στο δυτικό στρατόπεδο…

Η ελληνική αποστολή στο Βίλνιους θα πρέπει να είναι καλά προετοιμασμένη, ώ­στε να μην εγκλωβιστεί σε αυτήν την παγίδα που έχει στηθεί, να έχει εναλλακτικά σενάρια και κυρίως να προειδοποιήσει συμμάχους και εταίρους ότι διάλογος και ομαλοποίηση με την Τουρκία δεν θα υπάρξει όσο διατηρείται η ευθεία α­πειλή με το casus belli και η έμπρακτη αμφισβήτηση της ελληνικής κυριαρχίας.

Και να δείξει με αποφασιστικότητα η ελληνική κυβέρνηση ότι θα πρέπει να εγκαταλειφθεί κάθε ιδέα ώστε το «δωράκι» που ζητά ο κ. Ερντογάν για μια φαινομενική στρο­φή προς τη Δύση να είναι εις βάρος των ελληνικών και κυπριακών συμφερόντων…

Ας ελπίσουμε ότι θα το τολμήσουν…

ΤΟ ΠΑΡΟΝ

Ερντογάν: Δεχθείτε μας στην ΕΕ και θα δεχτούμε τη Σουηδία στο ΝΑΤΟ