Οι ελληνοτουρκικές σχέσεις μετά την επανεκλογή του Ερντογάν – Του Εμμ. Γούναρη
Του
Δρος ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΓΟΥΝΑΡΗ
Εμπειρογνώμονος, Πρεσβευτού ε.τ.,
Διδάκτορος του Πανεπιστημίου του Βερολίνου (FU Berlin)
Οι σεισμοί στην Τουρκία, με 600.000 νεκρούς και χιλιάδες τραυματίες, και το σιδηροδρομικό δυστύχημα στα Τέμπη της Ελλάδος, με 57 νεκρούς και δεκάδες τραυματίες, οι εκλογές στην Ελλάδα και στην Τουρκία και το μορατόριουμ μεταξύ των δύο κρατών για αποφυγή ασκήσεων στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο μέχρι τον Σεπτέμβριο, λόγω παρουσίας στις ελληνικές και τουρκικές ακτές εκατομμυρίων τουριστών, δημιούργησε στην Ελλάδα την προσδοκία ότι ίσως θα άλλαζε η επιθετική πολιτική της Τουρκίας έναντι της Ελλάδος.
Μετά την επανεκλογή του στις εκλογές του Μαΐου, ο Ερντογάν έδειξε, με τις δηλώσεις του, ότι η πολιτική της Τουρκίας έναντι της Ελλάδος παραμένει ίδια, όπως στο παρελθόν, με τις γνωστές απαιτήσεις προς την Ελλάδα. Η κυβέρνηση της Ελλάδος, απαντώντας σε νεότερες δηλώσεις του τούρκου Προέδρου περί ειρηνικής επίλυσης των διαφορών μεταξύ των δύο φίλων και συμμάχων κρατών, δήλωσε ότι συμφωνεί για μια ειρηνική επίλυση όλων των προβλημάτων μεταξύ των δύο κρατών, προσθέτοντας ότι οι διαφορές μεταξύ των δύο κρατών αφορούν μόνο την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδος και της ΑΟΖ και ότι θα πρέπει τα θέματα αυτά να επιλυθούν μεταξύ των δύο κρατών με βάση το διεθνές θετικό δίκαιο, ιδιαίτερα δε με βάση της Σύμβαση Δικαίου Θαλάσσης του 1982, και για εκείνα που δεν ευρίσκεται λύση τα δύο κράτη θα πρέπει να προσφύγουν στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, κάτι που η Τουρκία δεν δέχεται. Έτσι, η επίλυση της διαφοράς για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδος και της ΑΟΖ θα εξακολουθεί να υφίσταται για αρκετά χρόνια.
Κατόπιν αυτού, οι εξοπλισμοί της Ελλάδος θα πρέπει να συνεχιστούν. Ήδη η Ελληνική Αεροπορία και το Ναυτικό υπερτερούν έναντι της Τουρκικής Αεροπορίας και του Τουρκικού Ναυτικού. Οι προσπάθειες της Τουρκίας για ενίσχυση με αεροσκάφη F-16 και F-35, τα οποία έχουν εγκριθεί από τις ΗΠΑ για την Ελλάδα, βρίσκουν αντίθετο το Αμερικανικό Κογκρέσο, καθώς ο πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων Ρόμπερτ Μενέντεζ έχει επανειλημμένα δηλώσει ότι όσο ζει δεν πρόκειται η Τουρκία να παραλάβει τα αεροπλάνα αυτά, εκτός αν αποσύρει και τον τελευταίο στρατιώτη της από την Κύπρο και δηλώσει ότι θα σταματήσουν οι υπερπτήσεις στα ελληνικά νησιά, και εφόσον συνεχίζει να έχει τους ρωσικούς πυραύλους S-400 και να υποστηρίζει τη Ρωσία, σε αντίθεση με την πολιτική του ΝΑΤΟ, του οποίου είναι μέλος. Η νέα ελληνική κυβέρνηση θα πρέπει να συνεχίσει να στηρίζεται στις δηλώσεις του κ. Μενέντεζ, διότι οι δηλώσεις της Τουρκίας περί ειρηνικής επίλυσης των προβλημάτων των δύο κρατών είναι ψευδείς και γίνονται προκειμένου να λάβουν τα αεροπλάνα F-16 και F-35, χωρίς όρους.
Η στελέχωση των υπουργείων Εξωτερικών και Άμυνας της Τουρκίας με νέα στελέχη, αντί των κ. Τσαβούσογλου και Ακάρ, οι οποίοι ήταν γνώστες των ελληνοτουρκικών προβλημάτων και γνωστοί στο εξωτερικό, δεν γνωρίζουμε τι συνέπειες θα έχει για τις σχέσεις της Τουρκίας με την Ελλάδα. Όποιος και αν είναι ο πρωθυπουργός μετά τις εκλογές της 25ης Ιουνίου, η πολιτική της Ελλάδος στα εθνικά θέματα, και ειδικότερα όσον αφορά τις τουρκικές απαιτήσεις, δεν πρόκειται να αλλάξει.
Οι κ. Δένδιας, Παναγιωτόπουλος και ο στρατηγός Φλώρος καλό είναι να παραμείνουν τις θέσεις τους, ανεξάρτητα από το ποιο κόμμα θα νικήσει στις εκλογές. Όσον αφορά τον καθηγητή Άγγελο Συρίγο, πρέπει να αναλάβει ένα υπουργείο ή υφυπουργείο Δικαίου Θαλάσσης, όπως έχουν πολλά κράτη, ιδίως τα Σκανδιναβικά. Δύσκολο μεν, αλλά πρέπει να γίνει! Αυτό απαιτεί η Ελλάδα! Οι καιροί είναι δύσκολοι.
Αν οι ΗΠΑ και η ΕΕ απαιτήσουν κοινή εκμετάλλευση υφαλοκρηπίδος και ΑΟΖ μεταξύ Ελλάδος και Τουρκίας, η απάντησή μας πρέπει να είναι: Ναι, αλλά πρώτα οριοθέτηση. Έτσι είχε απαντήσει ο αείμνηστος πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, λαμβάνοντας υπόψη και τα ποσοστά των δύο κρατών στην υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ! Καλό θα ήταν για τα θέματα αυτά να ερωτούνται γνώστες του Δικαίου της Θαλάσσης και πρεσβευτές επί τιμή και πρώην αρχηγοί των Ενόπλων Δυνάμεων, διότι επί τιμή σημαίνει ότι είναι πάντα στη διάθεση του εκάστοτε υπουργού.
Θα πρέπει δε η νέα ελληνική κυβέρνηση, παράλληλα με τις καλές ελληνοαμερικανικές σχέσεις, να βρει τρόπο ώστε να βελτιωθούν οι σχέσεις με τη Ρωσία και να σταματήσουμε να στέλνουμε όπλα στην Ουκρανία. Ο ουκρανός Πρόεδρος νομίζει ότι θα νικήσει τη Ρωσία, αδιαφορώντας για τον χαμό χιλιάδων ουκρανών και ρώσων στρατιωτών, όλων νεαρών παιδιών.
Μια αντικατάσταση, σε πρώτη φάση, του ονειροπόλου ουκρανού Προέδρου από κάποιον άλλον θα ήταν κάτι θετικό ώστε να ξεκινήσουν διαπραγματεύσεις με τον ρώσο Πρόεδρο. Όποια βοήθεια και αν λάβει ο Πρόεδρος Ζελένσκι και από οποιαδήποτε κράτη, ουδέποτε μπορεί να νικήσει τη Ρωσία, εκτός αν θέλει να εξαφανιστεί από τον χάρτη η Ουκρανία, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τα γειτονικά κράτη της Ουκρανίας.
Τέλος, θα πρέπει να αναφέρουμε ότι η Ρωσία, ως Σοβιετική Ένωση και ως Ρωσία, ακόμα και τώρα, υποστήριξε και υποστηρίζει τις ελληνικές θέσεις στο Δίκαιο της Θαλάσσης. Ακόμη, όλοι οι ρώσοι αυτοκράτορες υποστήριξαν τη δημιουργία ελληνικού ανεξάρτητου κράτους! Μετά την Άλωση της Κωνσταντινούπολης οι βυζαντινές πριγκίπισσες προσέφυγαν στη Ρωσία, όπου παντρεύτηκαν με ρώσους πρίγκιπες. Ο δε τελευταίος ρώσος τσάρος, το 1453, ανακήρυξε τον εαυτό του και αυτοκράτορα του Βυζαντίου!
Ο νοών νοείτω!