Γ. Κύρτσος στο “Π”: Καθοριστικός ο εκλογικός ρόλος των ισχυρότερων ΜΜΕ
Του
ΓΙΩΡΓΟΥ ΚΥΡΤΣΟΥ
Ευρωβουλευτή Renew Europe
«Ιερή συμμαχία» υπέρ Μητσοτάκη
Το εύρος της εκλογικής νίκης Μητσοτάκη – ΝΔ προσδιορίστηκε, σε μεγάλο βαθμό, από τη στάση των ισχυρότερων ΜΜΕ της χώρας. Υπήρξε «ιερή συμμαχία» για προώθηση των πολιτικών στόχων του συστήματος Μητσοτάκη.
Αυτό δεν αποτελεί δικαιολογία για τις πολύ χαμηλές επιδόσεις του ΣΥΡΙΖΑ και την πολυδιάσπαση των άλλων κομμάτων της αντιπολίτευσης, εφόσον γνώριζαν τον έλεγχο Μητσοτάκη στα ισχυρότερα ΜΜΕ και δεν έκαναν τίποτα ουσιαστικό για να αντιμετωπίσουν την κατάσταση.
Στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ αποδείχθηκαν επικοινωνιακά άστοχα, θέτοντας θέματα στα μέτρα των φιλοκυβερνητικών ΜΜΕ. Τα άλλα κόμματα της αντιπολίτευσης στα αριστερά της ΝΔ επιδόθηκαν σε έναν ιδιόμορφο εμφύλιο με βασικό στόχο τον ΣΥΡΙΖΑ και αφήνοντας στο απυρόβλητο Μητσοτάκη και κυβερνητική πολιτική.
Ειδικές συνθήκες
Ο μεγάλος βαθμός πολιτικού ελέγχου των ΜΜΕ, ο οποίος επισημαίνεται σε όλες τις διεθνείς εκθέσεις, οφείλεται σε ειδικές συνθήκες. Η οικονομική κρίση και τα Μνημόνια εξάντλησαν τα περισσότερα ΜΜΕ. Προστέθηκαν η πανδημία και οι δυσκολίες της ακρίβειας και της ενεργειακής κρίσης για να ρίξουν ακόμη πιο χαμηλά τα οικονομικά των περισσότερων ΜΜΕ.
Έτσι μεγάλωσε η εξάρτηση από το δημόσιο χρήμα και τις ειδικές ρυθμίσεις σε ό,τι αφορά τα χρέη των ΜΜΕ, ενώ μόνο μεγάλοι οικονομικοί παίκτες μπορούσαν να αντέξουν την πίεση από τις αλλεπάλληλες κρίσεις. Επειδή τα συμφέροντά τους εκτείνονται και σε άλλους κλάδους, για παράδειγμα τη ναυτιλία, μπορούσαν να διαπραγματευτούν πιο εύκολα με την κυβέρνηση μειώσεις φόρων και κάθε είδους διευκολύνσεις με αντάλλαγμα την επικοινωνιακή υποστήριξή της.
Πολλές φορές, οι συναλλαγές αυτού του είδους έγιναν χέρι με χέρι, όπως για παράδειγμα η κατάργηση του τέλους για την άδεια λειτουργίας των τηλεοπτικών σταθμών, που είχε επιβάλει –χωρίς πάντα να εισπράττει– η κυβέρνηση Τσίπρα, και η μείωση της φορολογίας των μερισμάτων ακόμη και για τις ναυτιλιακές εταιρείες από το εξαιρετικά χαμηλό 10% στο 5%, ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά στην ΕΕ.
Πτώση επιπέδου
Η διαπλοκή βέβαια δεν είναι ένα φαινόμενο που πρωτοεμφανίστηκε επί Κυριάκου Μητσοτάκη, αλλά έχει μεγάλη ιστορία στην Ελλάδα, την οποία έχω ζήσει και περιγράψει στο βιβλίο μου «Ο μυστικός πόλεμος των εξουσιών» το 2003.
Υπάρχουν όμως σοβαρές διαφορές σε σχέση με τη διαπλοκή του παρελθόντος.
Πρώτον, υπάρχει απόλυτη ενότητα των διαπλεκόμενων συμφερόντων υπέρ Μητσοτάκη, ενώ κατά το παρελθόν τα διαπλεκόμενα ήταν πάντα μοιρασμένα προς τη μία ή την άλλη πολιτική κατεύθυνση. Οι αντιθέσεις τους έδιναν ανάσα στους λιγότερο ισχυρούς παίκτες των ΜΜΕ και εξασφάλιζαν, σε σημαντικό βαθμό, τον πλουραλισμό.
Δεύτερον, οι μέθοδοι που ακολουθούν τα διαπλεκόμενα, σε σχέση με το παρελθόν, είναι πιο βάναυσες έως ισοπεδωτικές. Παλαιότερα υπήρχε κάποιος σεβασμός για τον χώρο στον οποίο λειτουργούσαν και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του. Σήμερα είναι όλα διαπλοκή, μπίζνες και μιντιακό στήσιμο, χωρίς προσχήματα.
Για παράδειγμα, μόλις διαφώνησα με τις επιλογές Μητσοτάκη σε διάφορα θέματα, αποκλείστηκα από τις εκπομπές πολιτικού και οικονομικού ενδιαφέροντος, όχι μόνο από την κρατική-κομματική τηλεόραση αλλά και από τα μεγαλύτερα ιδιωτικά κανάλια.
Τρίτον, ο σχεδόν πλήρης έλεγχος και οι βάναυσες παρεμβάσεις έχουν στιγματίσει διεθνώς τη χώρα, με αποτέλεσμα να αξιολογούμαστε ως χειρότεροι στην ελευθερία των ΜΜΕ στην ΕΕ των «27» αλλά και σε σχέση με έξι τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων που επιδιώκουν να ενταχθούν στην ΕΕ.
Η περιγραφή του προβλήματος δεν οδηγεί αυτόματα στη λύση του, από την οποία φαίνεται να απέχουμε πολύ περισσότερο απ’ ό,τι κατά το παρελθόν.
