Τι μαγειρεύουν στα ελληνοτουρκικά; – Διαρροές για διάλογο με… ρεαλιστικές θέσεις
–«Λευκή επιταγή» ζητάει o Μητσοτάκης
Του
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΤΣΑΚΑΛΟΥ
H θριαμβευτική επανεκλογή Ερντογάν διέλυσε τις ψευδαισθήσεις όσων στην Αθήνα ήλπιζαν, ακολουθώντας λογικές ΕΛΙΑΜΕΠ, ότι ήταν πιθανή η εκλογή του αντίπαλου του Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου και ότι ο εκδημοκρατισμός και η στροφή της Τουρκίας προς την Ευρώπη θα έδιναν την ευκαιρία για εξομάλυνση των ελληνοτουρκικών σχέσεων και επίλυση της διαφοράς για την υφαλοκρηπίδα.
Παρ’ όλα αυτά, η Αθήνα στέλνει προβληματικά μηνύματα, τόσο προς την Άγκυρα όσο και προς τους επίδοξους μεσολαβητές, για το πόσο πίσω μπορεί να μετακινηθούν οι κόκκινες γραμμές της και αυτό είναι ιδιαίτερα επικίνδυνο εν όψει των εξελίξεων που δρομολογούνται.
Έχοντας μπροστά μια νέα πενταετή θητεία του Ταγίπ Ερντογάν, η Αθήνα οφείλει να ξυπνήσει από την προεκλογική ζάλη της και τον εφησυχασμό και να τεθεί από την επομένη των εκλογών σε εφαρμογή εθνικό σχέδιο δράσης απέναντι στην Τουρκία.
Η ενδεχόμενη αυτοδυναμία την οποία επιζητά ο κ. Μητσοτάκης δεν πρέπει να μετατραπεί σε «λευκή επιταγή» για τον χειρισμό των ελληνοτουρκικών, πολύ περισσότερο όταν όλο και πυκνώνουν στο περιβάλλον του νικητή των εκλογών της 21ης Μαΐου οι φωνές που θυμίζουν περισσότερο το Ποτάμι και τους εκσυγχρονιστές του κ. Σημίτη, που ζητούν να σπεύσουμε «να τα βρούμε» τώρα με την Τουρκία, στην αρχή της θητείας μιας κυβέρνησης Μητσοτάκη, όπου το πολιτικό κόστος θα είναι μικρό. Είναι οι ίδιοι ακριβώς που βλέπουν «παράθυρα ευκαιρίας» στην Τουρκία, θεωρώντας ότι πλέον ο Ερντογάν, όντας πανίσχυρος ηγέτης, θα δείξει… μεγαλοψυχία και δεν θα έχει πλέον λόγο να επιδιώκει την ταπείνωση της Ελλάδας…
Δεν είναι τυχαίο ότι την περασμένη εβδομάδα είδε το φως της δημοσιότητας (από το Militaire.gr) ρεπορτάζ που αποδιδόταν σε off the record δηλώσεις πρωτοκλασάτων στελεχών της κυβέρνησης, του ΥΠΕΞ και του Μεγάρου Μαξίμου, οι οποίες ουδέποτε διαψεύσθηκαν, και στο οποίο υπήρχαν πραγματικά εξαιρετικά ανησυχητικές θέσεις σε σχέση με τα ελληνοτουρκικά και την επόμενη ημέρα.
Σύμφωνα με τις διαρροές αυτές, που συνέπεσαν με την αποχαιρετιστήρια συνάντηση του Νίκου Δένδια με δημοσιογράφους αλλά και με συζητήσεις στελεχών του Μαξίμου με δημοσιογράφους, η κυβέρνηση προετοιμάζει το έδαφος για το ενδεχόμενο ενός «συμβιβασμού» με την Τουρκία!
Τα δεδομένα δεν είναι καθόλου ενθαρρυντικά. Ο Ερντογάν δεν έχει κανέναν απολύτως λόγο να αλλάξει ουσιαστικά την πολιτική του έναντι της Ελλάδας και στην Αθήνα επιμένουν να θέλουν να πείσουν την κοινή γνώμη ότι έχει ανοίξει «παράθυρο ευκαιρίας».
Εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι οι παράγοντες της απελθούσας κυβέρνησης θεωρούν σχεδόν δικαιολογημένη την ανησυχία της Τουρκίας ότι είναι «εγκλωβισμένη» από τα ελληνικά νησιά και γι’ αυτό η Ελλάδα θα πρέπει να την καθησυχάσει και να της εγγυηθεί την ανεμπόδιστη έξοδο στη θάλασσα. Επιμένουν μάλιστα στο ότι θα πρέπει η ίδια η Ελλάδα να σπεύσει να ξεκινήσει διαπραγμάτευση με την Τουρκία σε μια ατζέντα όπου θα βάλει και ζητήματα που την ενδιαφέρουν, καθώς σε διαφορετική περίπτωση υπάρχει ο «κίνδυνος» να επιβληθεί σύντομα από τρίτους ο διάλογος αυτός, στη διαμόρφωση της ατζέντας του οποίου δεν θα έχει λόγο η Ελλάδα.
Με τη διαρκή επίκληση των συμφωνιών οριοθέτησης με την Ιταλία και την Αίγυπτο, που παρουσιάζονται ως επιτεύγματα της εξωτερικής πολιτικής, ανοίγει όμως μια συζήτηση εξαιρετικά επικίνδυνη, καθώς αυτό ίσως εκλαμβάνεται ως «κρυφό μήνυμα» στην Άγκυρα, υπό την έννοια ότι η Αθήνα είναι έτοιμη να συζητήσει και με την Τουρκία στην ίδια βάση. Όμως, βάση των συμφωνιών αυτών ήταν η αποδοχή από την Ελλάδα της μερικής επήρειας των νησιών και νησίδων, κάτι που επιδιώκει διαχρονικά η Τουρκία.
Στην περίπτωση της Αιγύπτου, μάλιστα, η Αθήνα, προκειμένου να υπογραφεί η συμφωνία της μερικής οριοθέτησης, που ήταν το μοναδικό αντίμετρο που μπορούσε να λάβει η κυβέρνηση έναντι του τουρκολιβυκού μνημονίου, αποδέχθηκε ακόμη και τον περιορισμό της επήρειας όχι μόνο νησιών όπως η Κάρπαθος και η Ρόδος αλλά και αυτής της ίδιας της Κρήτης, ενώ μηδενίστηκε η επήρεια μικρότερων νησίδων νοτίως της Κρήτης. Κυβερνητικός παράγοντας μάλιστα εμφανίστηκε να υποστηρίζει ότι η «επήρεια των νησίδων δεν είναι πανάκεια…»!
Εάν, βεβαίως, κάτι τέτοιο αποτελέσει θέση της νέας ελληνικής κυβέρνησης, προφανώς και θα ανοίξει τον δρόμο για διαπραγμάτευση, καθώς θα αποτελεί το πρώτο ρήγμα στην αρραγή, από το 1974, ελληνική θέση και αποδοχή του πυρήνα της τουρκικής επιχειρηματολογίας, που θέλει να περιορίσει, όσο είναι δυνατόν, την επήρεια των ελληνικών νησιών σε θαλάσσιες ζώνες, στο πλαίσιο μιας «έντιμης μοιρασιάς» του Αιγαίου και της Ανατολικής Μεσογείου.
Η θέση που εκφράσθηκε από ανώτατο κυβερνητικό παράγοντα, σύμφωνα με την οποία, αν η Τουρκία δείξει ότι δεν επιμένει στο casus belli και συζητά το πάγωμα του τουρκολιβυκού μνημονίου, στο πλαίσιο μιας συνολικής διαπραγμάτευσης με την Ελλάδα, μπορεί να ξεκινήσει ο διάλογος, οδηγεί σε ένα πλαίσιο εξαιρετικά επικίνδυνο!
Από τη μια μεριά η Ελλάδα δηλαδή θα δέχεται την τουρκική θέση για περιορισμένη επήρεια των νησιών που έχει στα χέρια της από το Δίκαιο της Θάλασσας έναντι μιας μελλοντικής άρσης των τετελεσμένων που εκ των υστέρων επέβαλε η Τουρκία, του τουρκολιβυκού μνημονίου και του casus belli.
Επίσης, αυτές οι διαρροές δεν είναι ίσως άσχετες και με τη δήλωση του Νίκου Δένδια (ΣΚΑΪ 100,3), ο οποίος είπε ότι οι «γκρίζες ζώνες» δεν αποτελούν στρατηγική της Τουρκίας, αλλά απλώς τις επικαλείται προσχηματικά προκειμένου να κερδίσει αλλού και να επιτύχει τον περιορισμό της επήρειας των νησιών σε θαλάσσιες ζώνες. Μάλλον η Αθήνα επιχειρεί να διαβάσει όπως τη βολεύει τον τουρκικό αναθεωρητισμό, που από το 1974 προσθέτει όλο και νέα ζητήματα στο τραπέζι, θέλοντας έτσι να εξουδετερώσει την ισχυρή θέση που προσφέρουν στην Ελλάδα οι Συνθήκες και το Δίκαιο της Θάλασσας…
Οι διαρροές αυτές, οι δηλώσεις του Νίκου Δένδια αλλά και δημοσιεύματα που προαναγγέλλουν αμερικανική παρέμβαση, μέσω του αρμόδιου υφυπουργού Ενέργειας και πρώην, υπερδραστήριου, αμερικανού πρεσβευτή στην Αθήνα Τζέφρι Πάιατ, για να επιτευχθεί μια «ενεργειακή συνεργασία» Ελλάδας – Τουρκίας είναι μηνύματα που θα έπρεπε να σημάνουν συναγερμό και να βάλουν, έστω και την τελευταία στιγμή, στην ατζέντα της προεκλογικής περιόδου τις προθέσεις και τις επόμενες κινήσεις μιας νέας κυβέρνησης Μητσοτάκη στα ελληνοτουρκικά. Διότι μετά την απομάκρυνση εκ της κάλπης, ουδέν λάθος αναγνωρίζεται…
