Στην κάλπη σήμερα, με τον ελληνικό λαό στο σκοτάδι για τις υποσχέσεις που έδωσε στον Ερντογάν η κυβέρνηση Μητσοτάκη

Του
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΤΣΑΚΑΛΟΥ

Το κεφάλι στην άμμο συνεχίζει να βάζει η κυβέρνηση, επιμένοντας να «διαβάζει» λάθος την Τουρκία και την αναμενόμενη νέα θητεία Ερντογάν, ενώ συνέχιζε μέχρι την τελευταία στιγμή να μην αποκαλύπτει τι συμφωνίες και συνεννοήσεις έχει κάνει στο παρασκήνιο με την τουρκική πλευρά για τα επόμενα βήματα στα ελληνοτουρκικά.

Δυστυχώς, ο προεκλογικός διάλογος και οι καμπάνιες των πολιτικών αρχηγών εξαντλήθηκαν στο TikTok, στο Instagram και στις μεσημεριανές ελαφρολαϊκές εκπομπές τύπου lifestyle, προκειμένου να αποφύγουν δύσκολες απαντήσεις στα καυτά ζητήματα που αντιμετωπίζει ο τόπος, μεταξύ αυτών και στο κρίσιμο ζήτημα των ελληνοτουρκικών σχέσεων.

Με μια δήλωση-τσιτάτο («θα συνεχίσουμε τις διερευνητικές επαφές για τη διαφορά της οριοθέτησης της υφαλοκρηπίδας»), ο κ. Μητσοτάκης αλλά και ο Αλ. Τσίπρας δείχνουν να μη θέλουν να ανοίξουν τα χαρτιά τους πριν από τις εκλογές.

Η κυβέρνηση όμως, που χειριζόταν ακόμη και μέχρι σήμερα την εξωτερική πολιτική, έχει σοβαρές ευθύνες, γιατί και εμφανίζεται με διπλή γραμμή έναντι της Τουρκίας αλλά και γιατί δεν εξηγεί στον ελληνικό λαό τι ακριβώς εννοεί ο κ. Ερντογάν, όταν λέει ότι ο κ. Μητοτάκης «πρέπει να κρατάει τις υποσχέσεις του» (δήλωση στην «Καθημερινή»). Επιπλέον, κρατάει στο σκοτάδι τι ακριβώς έχουν συζητήσει και συμφωνήσει οι κ. Δένδιας και Τσαβούσογλου μετά τους σεισμούς…

Η Αθήνα, όλο το τελευταίο διάστημα και κυρίως μετά την επίσκεψη Μητσοτάκη στην Κωνσταντινούπολη, στις αρχές του 2022, όπου από τη συνάντηση Μητσοτάκη – Ερντογάν είχαν αποκλειστεί οι δύο ΥΠΕΞ, εμφανίζεται με διπλή γραμμή, καθώς οι διαφοροποιήσεις του υπουργού Εξωτερικών από τον πρωθυπουργό είναι εμφανείς και έγιναν ακόμη πιο έντονες στην προεκλογική περίοδο.

Υπενθυμίζεται ότι μετά την εμφάνιση του κ. Μητσοτάκη στο Καπιτώλιο, όπου απευθύνθηκε στο Κογκρέσο και ζήτησε το πάγωμα της πώλησης των F-16 στην Τουρκία, ο Ερντογάν ξεσπάθωσε εναντίον του δηλώνοντας ότι δεν κράτησε τις υποσχέσεις του και είχε κάνει αναφορά σε συμφωνία των δύο «να μην μπλέκουν τρίτες χώ­ρες στα ελληνοτουρκικά».

Απάντηση δεν δόθηκε ποτέ από το Μέγαρο Μαξίμου για το τι ακριβώς είχε συμφωνηθεί στην Κωνσταντινούπολη, και μάλιστα ο υπουργός Εξωτερικών θεωρούσε εκείνη τη συνάντηση ως αφετηρία της έντασης που κράτησε σχεδόν έναν χρόνο, μέχρι τους φονικούς σεισμούς στην Τουρκία.

Στη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου, ο κ. Δένδιας ρωτήθηκε επανειλημμένα για το τι είχε συμφωνηθεί με την Τουρκία, αλλά δήλωνε άγνοια και παρέπεμπε στον πρωθυπουργό, ενώ σε συνεντεύξεις του δήλωνε ότι δεν ασχολείται η Ελλάδα με το τι όπλα θα πουλήσουν οι Αμερικανοί στην Τουρκία και ότι αυτό είναι θέμα των δύο χωρών, αποδοκιμάζοντας έτσι την τότε παρέμβαση Μητσοτάκη στο Κογκρέσο και στέλνοντας μήνυμα στην Άγκυρα.

Επίσης, ο κ. Δένδιας, ο οποίος αποστασιοποιήθηκε πλήρως από την υπόθεση των υποκλοπών στις προεκλογικές συνεντεύξεις του, έδειχνε τον πρωθυπουργό ως υπεύθυνο να απαντήσει, ενώ είπε ότι ο κ. Μητσοτάκης προφανώς γνωρίζει τους λόγους για τους οποίους παρακολουθήθηκε ο κ. Ανδρουλάκης, γι’ αυτό και ισχυρίστηκε ότι δεν έπρεπε να γίνει αυτή η παρακολούθηση…

Πάντως, όλο το τελευταίο διάστημα βλέπουμε μια σαφή διαφοροποίηση μεταξύ Μεγάρου Μαξίμου και Βασιλίσσης Σοφίας, με τον πρωθυπουργό να χρησιμοποιεί πιο σκληρή ρητορική για την Τουρκία, ενώ ο κ. Δένδιας εμφανίζεται πιο αισιόδοξος για την επομένη ημέρα στα ελληνοτουρκικά και σχεδόν έχει εξιδανικεύσει το «ήπιο κλίμα», το οποίο, όπως όλοι γνωρίζουμε, είναι προσωρινό.

Θέλοντας μάλιστα να δυσκολέψει τόσο τον κ. Μητσοτάκη όσο και τον διάδοχό του στο ΥΠΕΞ (εφόσον μετακινηθεί σε άλλο υπουργείο), ισχυρίζεται ότι έχει έτοιμες άλλες προτάσεις για να ξεπεραστεί το μέχρι τώρα αδιέξοδο στις διερευνητικές επαφές και ότι υπάρχει παράθυρο ευκαιρίας το οποίο η Ελλάδα πρέπει να εκμεταλλευθεί, αν και τις τελευταίες ημέρες δεν είναι και τόσο αισιόδοξος…

Ο κ. Δένδιας βεβαίως δηλώνει κατηγορηματικά ότι το μόνο θέμα συζήτησης είναι η οριοθέτηση της ΑΟΖ, όμως αυτό ακριβώς είναι το πρόβλημα με την Τουρκία, η οποία επιμένει και ζητά συζήτηση, υπό μορφή πακέτου, όλων των διεκδικήσεών της εις βάρος της ελληνικής κυριαρχίας. Αν ο κ. Δένδιας και ο κ. Μητσοτάκης έχουν καταλήξει σε άλλη μορφή διαλόγου με την Τουρκία, δεν μπορούν να την κρατούν κρυφή από τον ελληνικό λαό, ο οποίος με την ψήφο του θα δώσει νομιμοποίηση στον χειρισμό ενός τόσο σοβαρού ζητήματος.

Η σιωπή γύρω από τα ελληνοτουρκικά δημιουργεί σοβαρότατο προβληματισμό, με δεδομένο ότι, όπως όλα δείχνουν, ο κ. Ερντογάν θα κερδίσει τελικά τις προεδρικές εκλογές και θα είναι πλέον παντοδύναμος στο εσωτερικό και στο εξωτερικό. Συνεπώς, είναι αφελείς όσοι πιστεύουν ότι μετά την 28η Μαΐου θα έχουν απέναντί τους έναν πιο διαλλακτικό, μετριοπαθή και συναινετικό συνομιλητή.

Συγχρόνως, πυκνώνουν τα σενάρια για την προώθηση νέας διαδικασίας (άγνωστο αν πρόκειται γι’ αυτή που έχει στα σκαριά το ΥΠΕΞ), που θα μπορούσε, όπως έγινε και στο Σκοπιανό, να ξεπεράσει το αδιέξοδο τόσων ετών και να οδηγήσει σε μια λεγόμενη «Συμφωνία των Πρεσπών» για το Αιγαίο.

Η ιδέα για μια περιφερειακή διάσκεψη στην Ανατολική Μεσόγειο, την οποία έχει προτείνει ο κ. Ερντογάν και έχει –με ανοχή, αν όχι με παρότρυνση της Αθήνας– χαιρετίσει και ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, θα μπορούσε να είναι ένα άλλοθι για να δρομολογηθεί μια συνολική οριοθέτηση στην περιοχή, που θα παρακάμπτει τους σφιχτούς κανόνες του Δικαίου της Θάλασσας και θα «κοιτάζει στο μέλλον», με δόλωμα την από κοινού έρευνα και εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων και την οριστική εξομάλυνση των ελληνοτουρκικών σχέσεων.

Και σε αυτήν την εξίσωση θα επιδιωχθεί και η λύση του Κυπριακού. Βεβαίως, σε μια τέτοια διαδικασία είναι δεδομένο ότι τόσο η Τουρκία όσο και η Λιβύη θα επιδιώξουν να ισχύσει στις οριοθετήσεις όλα όσα έχει αποδεχθεί η κυβέρνηση Μητσοτάκη, με πρωτοβουλία του κ. Δένδια, στην οριοθέτηση με την Αίγυπτο, όπου έγινε αποδεκτή η μερική επιρροή ακόμη και της Κρήτης στη διαμόρφωση του ο­ρίου της ΑΟΖ. Και αυτή, να θυμίσουμε, είναι μια πάγια επιδίωξη της Τουρκίας.

Αυτό δεν είναι κάτι άγνωστο στην ατζέντα, καθώς και ο λεγόμενος «χάρτης Μπάιντεν», που είχαν καταστρώσει οι σύμβουλοι του τότε αντιπροέδρου των ΗΠΑ, προέβλεπε και το να περνάνε οι αγωγοί από την Τουρκία και μια συνολική επίλυση των προβλημάτων ώστε να διαμορφωθεί ένας «χώρος ειρήνης και συνεργασίας» στην Ανατολική Μεσόγειο.

Οι εκλογές πραγματοποιούνται σήμερα, αλλά μέχρι τις δεύτερες εκλογές οφείλουν όλοι να δώσουν απαντήσεις και να ενημερώσουν τον ελληνικό λαό για τα σχέδιά τους.

Αλλιώς, οτιδήποτε εμφανισθεί μετά ως «νέα πρόταση» για τα ελληνοτουρκικά δεν θα έχει καμία νομιμοποίηση από τον ελληνικό λαό.

ΤΟ ΠΑΡΟΝ
Φωτο: Dimitris Papamitsos / Greek Prime Minister’s Office