Η μετανάστευση αποτελεί καθοριστικό και προσδιοριστικό χαρακτηριστικό των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής από την ίδρυσή τους. Από την άφιξη των πρώτων Ευρωπαίων αποίκων -Άγγλων, Γάλλων, Ισπανών και Ολλανδών- τον 17ο αιώνα έως σήμερα, σχεδόν χωρίς σταματημό, άνθρωποι απ’ όλο τον κόσμο κυνηγούν και πολύ συχνά κατακτούν το περίφημο αμερικανικό όνειρο.
Eπεισόδιο 4: «Πρώτη άφιξη»
Στις αρχές έως και τα μέσα του 19ου αιώνα, μετανάστες, κυρίως από την Ιρλανδία, τη Γερμανία και τη Μεγάλη Βρετανία, έρχονται για να εργαστούν σε ευρύ φάσμα επαγγελμάτων. Αντιμετωπίζουν διακρίσεις, προκαταλήψεις και πολύ δύσκολες συνθήκες εργασίας, θέτουν όμως τα θεμέλια για τα μελλοντικά κύματα μετανάστευσης και την ανάδειξη των Ηνωμένων Πολιτειών σ’ ένα φιλόξενο χωνευτήρι πολιτισμών και παραδόσεων.
Στις αρχές έως και τα μέσα του 19ου αιώνα, μετανάστες, κυρίως από την Ιρλανδία, τη Γερμανία και τη Μεγάλη Βρετανία, έρχονται για να εργαστούν σε ευρύ φάσμα επαγγελμάτων. Αντιμετωπίζουν διακρίσεις, προκαταλήψεις και πολύ δύσκολες συνθήκες εργασίας, θέτουν όμως τα θεμέλια για τα μελλοντικά κύματα μετανάστευσης και την ανάδειξη των Ηνωμένων Πολιτειών σ’ ένα φιλόξενο χωνευτήρι πολιτισμών και παραδόσεων.
Το μεγάλο κύμα μεταναστών που θα έρθει στην Αμερική, στα τέλη του 19ου και στις αρχές του 20ού αιώνα, μας αφορά, καθώς μεταξύ των μεταναστών από την Ανατολική και τη Νότια Ευρώπη βρίσκονται περισσότεροι από 400 χιλιάδες δικοί μας Έλληνες. Σε αυτούς τους Έλληνες, στις δυσκολίες, στις προκλήσεις, στα όνειρά τους, είναι αφιερωμένο αυτό το επεισόδιο.
Ακολουθώντας τη διαδρομή τους από την αρχή της περιπέτειάς τους στο Ellis Island, η Μάγια Τσόκλη, με τη βοήθεια του ιστορικού Αλέξανδρου Κιτροέφ, ταξιδεύει στα χρόνια μέχρι τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, εστιάζει στην αποδοχή των Ελλήνων από την αμερικανική κοινωνία, σταματά στις σημαντικές στιγμές τους και μας υπενθυμίζει, μέσα από ένα σπάνιο και άκρως χαριτωμένο ιστορικό κινηματογραφικό ντοκουμέντο, το μεγάλο μεταπολεμικό αμερικανικό πρόγραμμα ανοικοδόμησης προς την Ελλάδα, το Σχέδιο Μάρσαλ.
Το μοντάζ του επεισοδίου έχει επιμεληθεί ο Αργύρης Κωνσταντινίδης.
Γιώργος Τσέλλος, ο συνταξιούχος πια, ελληνικής καταγωγής αρχειοφύλακας του Ellis Island
«Στους δρόμους των Ελλήνων»
Μέσα από τη νέα σειρά ντοκιμαντέρ, η ομάδα τού «Ταξιδεύοντας», η δημοσιογράφος Μάγια Τσόκλη και ο σκηνοθέτης Χρόνης Πεχλιβανίδης, ξαναπαίρνουν τα μονοπάτια του κόσμου ακολουθώντας –αυτή τη φορά– τους δρόμους της ελληνικής Διασποράς στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Με τρυφερότητα και αντικειμενικότητα καταγράφουν τον σύγχρονο ελληνισμό και συναντούν εκπροσώπους της Ομογένειας, που μέσα από το προσωπικό, οικογενειακό τους αφήγημα διηγούνται ουσιαστικά κεφάλαια της σύγχρονης ελληνικής Ιστορίας.
Φιλοδοξία της σειράς «Στους Δρόμους των Ελλήνων» και των συντελεστών της είναι, μέσα από τα επεισόδια του ντοκιμαντέρ, που μεταδίδεται από την ΕΡΤ1 κάθε Κυριακή στις 18:00, οι τηλεθεατές να έχουν μια καθαρή εικόνα τόσο της Ιστορίας και των μεγάλων ρευμάτων μαζικής μετανάστευσης, που οδήγησαν εκατοντάδες χιλιάδες Έλληνες στην Αμερική, όσο και της σημασίας που αποτελεί σήμερα για τον Ελληνισμό το τεράστιο κεφάλαιο της Ομογένειας.
Κάποια επεισόδια είναι ιστορικά, όπως αυτό της Πρώτης Άφιξης, αποτέλεσμα της σταφιδικής κρίσης που έπληξε την Πελοπόννησο και ολόκληρη την Ελλάδα τη δεκαετία του 1890. Άλλα είναι θεματικά, όπως το επεισόδιο που είναι αφιερωμένο στον καθοριστικό ρόλο της Εκκλησίας για την Ομογένεια με κεντρική την ενδιαφέρουσα συνέντευξη που παραχώρησε στην εκπομπή ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής, Ελπιδοφόρος. Άλλα αφορούν συγκεκριμένες ομάδες όπως το ιδιαίτερα συγκινητικό, αφιερωμένο στους Έλληνες Εβραίους μετανάστες επεισόδιο. Η εκπομπή μπαίνει σε μουσεία, πανεπιστήμια, νοσοκομεία, συλλόγους, και ελληνικά εστιατόρια. Παρακολουθεί μαθήματα, γιορτές, λειτουργίες και εκθέσεις…
Στους «Δρόμους των Ελλήνων» χαρίζουν τις πολύτιμες ιστορίες τους πολύ διαφορετικοί άνθρωποι. Κάποιοι εκπροσωπούν τον παλιό κόσμο, κάνοντάς μας να συγκινηθούμε και να χαμογελάσουμε, κάποιοι αντίθετα ανοίγουν παράθυρα στο μέλλον, καταρρίπτοντας διαχρονικά στερεότυπα.
Ιστορικός σύμβουλος είναι ο πολυγραφότατος Αλέξανδρος Κιτροέφ, ειδικός σε θέματα ελληνικής Διασποράς.
Η Κάθριν Πούλος με το έγγραφο που συνόδευε τη μητέρα της, που έφτασε ως νύφη στην Αμερική τη δεκαετία του ’50
Σενάριο-παρουσίαση: Μάγια Τσόκλη
Ιστορικός σύμβουλος: Αλέξανδρος Κιτροέφ
Αρχισυνταξία-Έρευνα: Ιωάννα Φωτιάδη, Μάγια Τσόκλη
Πρωτότυπη μουσική: Νίκος Πορτοκάλογλου
Σκηνοθεσία-Κινηματογράφηση: Χρόνης Πεχλιβανίδης
Μοντάζ: Σταύρος Συμεωνίδης, Ναθανήλ Ναθαναήλογλου, Γιάννης Νταρίδης, Αργύρης Κωνσταντινίδης
Εταιρεία παραγωγής: Onos Productions
