Σωτ. Τζούμας στο “Π”: Αρχιεπίσκοπος Αμερικής Ελπιδοφόρος: Το χρονικό ενός απατηλού θριάμβου
Του
ΣΩΤΗΡΗ Μ. ΤΖΟΥΜΑ*
Ακούσαμε τη Μεγάλη Τρίτη, στην ακολουθία του Όρθρου της Μεγάλης Τετάρτης, τον Χριστό να λέει: «Επί της Μωσέως καθέδρας εκάθισαν οι γραμματείς και οι Φαρισαίοι. Πάντα ουν όσα εάν είπωσιν υμίν τηρείν, τηρείτε και ποιείτε, κατά δε τα έργα αυτών μη ποιείτε. Λέγουσι γαρ, και ου ποιούσι. Δεσμεύουσι γαρ φορτία βαρέα και δυσβάστακτα και επιτιθέασιν επί τους ώμους των ανθρώπων, τω δε δακτύλω αυτών ου θέλουσι κινήσαι αυτά. Πάντα δε τα έργα αυτών ποιούσι προς το θεαθήναι τοις ανθρώποις».
Με απλά λόγια, ο Χριστός συμβουλεύει τον λαό να ακούει τους Φαρισαίους και να τηρεί όσα κηρύττουν, αλλά να μην ακολουθεί το παράδειγμά τους. Διότι μόνο κηρύττουν, αλλά δεν πράττουν αυτά που διδάσκουν στους άλλους! Και ό,τι κάνουν είναι για «το θεαθήναι τοις ανθρώποις». Μια έκφραση που τη λέμε συχνά στη ζωή μας και είναι από την ωραία αυτή Ακολουθία.
Έχουμε κατά καιρούς ασχοληθεί με τον Σεβασμιώτατο Αρχιεπίσκοπο Αμερικής κ. Ελπιδοφόρο, ο οποίος από της αναρρήσεώς του στον θρόνο της μεγαλύτερης επαρχίας του Οικουμενικού Πατριαρχείου έχει προβεί σε πράξεις που έχουν συνταράξει όχι μόνο τους ομογενείς μας, αλλά όλους τους Ελληνορθοδόξους. Ξεκίνησε με χρηστές ελπίδες. Και το μαρτυρικό Φανάρι εναπόθεσε στην εκλογή του όλα εκείνα που έχασε τις δύο περασμένες δεκαετίες! Και πράγματι ο Ελπιδοφόρος έφερε την ελπίδα και την προοπτική!
Από το Σάββατο 11 Μαΐου 2018, σαν σήμαναν χαρωπά οι κώδωνες του Πατριαρχικού Ναού του Αγίου Γεωργίου της μαρτυρικής και Πρωτοεύθυνης Μητέρας Εκκλησίας Κωνσταντινουπόλεως, για την εκλογή του Ελπιδοφόρου, την ίδια στιγμή σήμαιναν μέσα στις καρδιές των ένθεων και φιλότιμων και προκομμένων ελληνοαμερικανών ομογενών μας χιλιάδες ελπίδες και προοπτικές για την ανασυγκρότηση του εκκλησιαστικού βίου της Εκκλησίας μας στην Αμερική.
Είπαμε και γράψαμε τότε ότι έγινε η αρχή της εξόδου από τη βαθιά κρίση στην οποία είχε περιπέσει η Εκκλησία μας στην Αμερική και τα Ιδρύματά της, με κορυφαίο τη Θεολογική Σχολή του Τιμίου Σταυρού Βοστώνης, η οποία έφτασε στα πρόθυρα απώλειας ακόμα και αυτής της ακαδημαϊκής της αναγνώρισης.
Ο ιστορικός και θρυλικός Ναός του Αγίου Νικολάου παρέμεινε «στοιχειωμένος», εκπέμποντας δυστυχώς τόσα χρόνια, αντί για ανταύγειες περηφάνιας και μαρτυρίας της Ορθοδοξίας και του Ελληνισμού, μαυριδερές σημάνσεις αποτυχίας και αισχύνης.
Η εκλογή και η έλευση του Αρχιεπισκόπου Ελπιδοφόρου περίμεναν όλοι να επαναφέρει σιγά σιγά το χαμόγελο στη ζοφερότητα και την καταχνιά που είχε κυριεύσει την Εκκλησία και την Ομογένεια της Αμερικής. Και είχαμε γράψει τότε ότι ο Ελπιδοφόρος πρέπει πρώτα να αναδειχθεί ως πνευματικός πατέρας και ηγέτης και μετά ως μάνατζερ που διευθύνει μια ανώνυμη εταιρεία.
Ο Ελπιδοφόρος όμως πολύ γρήγορα άρχισε να μας απογοητεύει! Μόλις ανέλαβε τα καθήκοντά του, οι πρωτοβουλίες που ανέπτυξε ήταν εχθρικές και απαράδεκτες για νέο άνθρωπο. Στοχοποίησε αρχιερείς που φθονούσε και καρατόμησε δύο εξ αυτών –δύο εκλεκτούς πρεσβύτερους σε χρόνια αρχιερωσύνης συνεπισκόπους του– με σπουδαίο πνευματικό, και όχι μόνο, έργο.
Τον έναν –που χάρη στην άρνησή του να γίνει ο ίδιος Αρχιεπίσκοπος πήρε σειρά και εξελέγη ο Ελπιδοφόρος– τον έθεσε σε αργία και τον άλλον τον εξοστράκισε από τη μητρόπολη που ο ίδιος έχτισε από το μηδέν. Πρωταρχικός του στόχος και σκοπός ήταν η κατάργηση των Μητροπόλεων και των Μητροπολιτών της Αρχιεπισκοπής, ώστε να καταστεί αυτός ο μόνος κυρίαρχος ποιμενάρχης για ολόκληρη την Αρχιεπισκοπή, κατά το σύστημα μονισμού και μονοκρατορίας επί αειμνήστου Ιακώβου, πριν από τη δημιουργία των Επισκοπών και μετά των Μητροπόλεων. Και αυτό γιατί; Για να γίνει ο απόλυτος άρχων. Αλλά αυτό με το έτσι θέλω δεν γίνεται! Πρέπει να αποδείξεις ποιος είσαι και να σου δοθεί!
Μια έμπνευση, ως καινοτομία, είχε ως Αρχιεπίσκοπος Αμερικής, και μάλιστα εν μέσω πανδημίας, και έφερε τα πάνω κάτω. Χρησιμοποίησε «πλαστικά κουταλάκια», αντί της Αγίας Λαβίδας, για τη μετάδοση της Θείας Κοινωνίας, βεβηλώνοντας στην πράξη το ιερώτατο μυστήριο. Το αποφάσισε μόνος του, χωρίς να υπάρχει απόφαση Συνόδου ή Πατριαρχείου ή τοπικής Εκκλησίας. Έτσι, για να κάνει τη διαφορά. Για να… προστατεύσει, όπως είπε, το ποίμνιό του από την πανδημία. Και ο λαός, αντί να αποδεχθεί το μέτρο αυτό, έφυγε από τις Εκκλησίες.
Είχε τη φαεινή ιδέα να παραστεί στα εγκαίνια του τουρκικού προξενείου –στο «Σπίτι της Τουρκίας»– ανάμεσα στον Ερντογάν και στον ψευδοηγέτη Τατάρ! Η κίνησή του αυτή σχολιάστηκε δυσμενώς στην άλλη άκρη του Ατλαντικού. Και η Αθήνα έμεινε άφωνη. Αλλά σίγουρα το έπραξε αυτό έχοντας τις πλάτες του Πατριάρχη. Δεν εξηγείται αλλιώς!
Είναι απαράδεκτο αυτοί που υποσχέθηκαν ενώπιον Θεού και ανθρώπων, κατά την ημέρα της χειροτονίας τους, αφοσίωση στην Εκκλησία, τήρηση των ιερών κανόνων, των αποφάσεων των Οικουμενικών Συνόδων, της διδασκαλίας της Εκκλησίας και της ιεράς παράδοσης, είναι απαράδεκτο επαναλαμβάνω και ανεπίτρεπτο ένας επίσκοπος να τα καταλύει όλα αυτά ελαφρά τη καρδία, χάριν της προβολής και της επιβολής του έναντι των άλλων. «Επιλείψει γαρ με διηγούμενον ο χρόνος περί…» μνημόνευσης του ονόματος του Αρχιεπισκόπου Αμερικής μόνο, μαζί με του Πατριάρχου. Αυτός ήταν ο λόγος που ήθελε να αλλάξει το καταστατικό. Αλλά ευτυχώς ο Πατριάρχης, έστω και την τελευταία στιγμή, το κατάλαβε και έκανε όπισθεν ολοταχώς!
Τι να γράψω για την πρόσκληση στη Βανδή να τραγουδήσει στην Κληρικολαϊκή; Προφανώς, νεανικά του βιώματα ήθελε να ικανοποιήσει και να ζωντανέψει! Και χαλάλι του! Αλλά ντύνεις με τη φωνή μιας λαϊκής αοιδού την επέτειο της τοπικής Εκκλησίας της Αμερικής; Ούτε η Ομοσπονδία Ελληνικών Σωματείων, και τώρα που παρήκμασε, δεν θα έκανε τέτοια επιλογή.
Τέλος, το πλέον αποτρόπαιο όλων, τα βαφτίσια των αθώων παιδιών του ομόφυλου ζεύγους στη Γλυφάδα, και μάλιστα εν πομπή! Ήρθε στην Ορθόδοξη Ελλάδα να διαπράξει αυτό το ανοσιούργημα. Λες και ήταν σε διατεταγμένη υπηρεσία!Και το χειρότερο είναι η απάντηση που απέστειλε για όλα αυτά στην Εκκλησία της Ελλάδος για να δικαιολογηθεί! Απάντηση η οποία δεν δόθηκε ποτέ στη δημοσιότητα, γιατί τότε θα έπρεπε η Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος να τον αποκηρύξει ως αιρετικό!
Ενέργειες όλες αυτές που όχι μόνο δεν συνάδουν με την αρχιερωσύνη, αλλά προκαλούν το θρησκευτικό συναίσθημα, τα ήθη και τα έθιμα του πιστού λαού μας.
Θα γίνουν κάποτε και στην Ελλάδα όλα αυτά που οραματίζεται ο Ελπιδοφόρος και θέλουν να μας επιβάλουν οι νεοταξίτες. Αλλά δεν θα γίνουν με τέτοιες μεθόδους και με αποφάσεις άνωθεν από ξένα κέντρα. Κάθε φρούτο έχει την εποχή του. Και ωριμάζει την κατάλληλη στιγμή. Ας αναλογιστούμε πώς ήταν η Ελλάδα προ 30 ετών και ας τη δούμε σήμερα και θα καταλάβουμε πόσο μεγάλη δύναμη έχει ο πανδαμάτωρ χρόνος!
Μια φίλη μου γνώρισε έναν Ιταλό, ο οποίος ψάχνει να βρει την Αλήθεια. Έχει αντιληφθεί ότι αυτό που ψάχνει θα το βρει μόνο στην Ορθοδοξία. Αυτό που με λύπησε είναι ότι κατηγορηματικά δήλωσε ότι θα πάει στη Ρωσία και όχι στο Φανάρι για να τη βρει! Και εμείς ξέρουμε τι εστί Ρωσία. Οι άλλοι όμως που μας βλέπουν δεν ξέρουν! Μια μικρή, αλλά πικρή διαπίστωση, που πρέπει να μας προβληματίσει.
Προσοχή στα ανοίγματα! Ο λαός έχει αλάνθαστο κριτήριο και, παρά την ελλιπή κατήχηση, ήταν πάντοτε ο θεματοφύλακας της πίστης. Το ποίμνιο της Αμερικής έχει ανάγκη από πνευματικούς ηγέτες που θα εμφορούνται από αγάπη στον Θεό και στην εικόνα του Θεού, που είναι ο άνθρωπος. Οποιαδήποτε άλλη επιλογή θα επιφέρει πολύ άσχημα αποτελέσματα. Όποιος σπέρνει ανέμους θερίζει θύελλες. Και ήδη στην Εκκλησία μας στην Αμερική το βιώνουν αυτό!
* Ο Σωτήρης Μ. Τζούμας είναι επικοινωνιολόγος και εκκλησιαστικός αναλυτής. Διετέλεσε στενός συνεργάτης του Μακαριστού Αρχιεπισκόπου Χριστοδούλου από τα χρόνια που ήταν Μητροπολίτης Δημητριάδος έως και το τέλος της ζωής του.
