Γ. Κατρούγκαλος στο “Π”: Εθνική στρατηγική απέναντι στον τουρκικό αναθεωρητισμό
Του
ΓΙΩΡΓΟΥ ΚΑΤΡΟΥΓΚΑΛΟΥ
Καθηγητή Δημοσίου Δικαίου,
Υποψήφιου Βουλευτή ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ Β1 Βόρειου Τομέα Αθήνας
Δεν αποτελεί έκπληξη: Οι δηλώσεις τούρκων αξιωματούχων το τελευταίο διάστημα εναλλάσσονται μεταξύ προσκλήσεων να διατηρήσουμε το καλό κλίμα στις διμερείς σχέσεις και της επαναφοράς των γνωστών θέσεων του τουρκικού αναθεωρητισμού. Πρόσφατα, για παράδειγμα, ο κ. Τσαβούσογλου προέβαλε ξανά τις τουρκικές διεκδικήσεις «για νησιά του Αιγαίου αμφισβητούμενου καθεστώτος».
Οι δηλώσεις αυτές αναδεικνύουν για μια ακόμη φορά ότι οι επαφές για το θεαθήναι ή οι συνομιλίες μεταξύ των διπλωματικών συμβούλων του Προέδρου Ερντογάν και του πρωθυπουργού, για τις οποίες μαθαίνουμε πάντα μόνο από την τουρκική πλευρά, διεξάγονται σε κενό εθνικής στρατηγικής και αξιοποιούνται από την Τουρκία για αποκατάσταση της διεθνούς της εικόνας, χωρίς να πιέζεται στο παραμικρό για αποδοχή μιας κοινά αποδεκτής ατζέντας. Αντί στο τραπέζι να βρίσκονται μόνο τουρκικές προτάσεις, η Ελλάδα θα έπρεπε να βάζει τη δική της ατζέντα, στη βάση της διεθνούς νομιμότητας. Με αυτοπεποίθηση, σαφείς κόκκινες γραμμές και προοπτική την οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας/ΑΟΖ στη Χάγη. Και να αξιοποιεί τις συμμαχίες μας για πίεση στην Τουρκία σε αυτήν την κατεύθυνση. Όχι για επικοινωνιακές φιέστες και χλιαρές δηλώσεις.
Με τους σεισμούς άνοιξε πράγματι ένα παράθυρο ευκαιρίας από την αλληλεγγύη της χώρας μας και του λαού μας προς τον τουρκικό λαό. Αυτό δεν σημαίνει ότι άλλαξε η πάγια αναθεωρητική τουρκική πολιτική. Για να περάσουμε πράγματι σε μια άλλη εποχή, χρειάζεται πρώτα από όλα μια δική μας εθνική στρατηγική, που θα επαναπροσανατολίσει την Τουρκία στα οφέλη που μπορεί να αποκομίσει από μια νέα ευρωτουρκική σχέση. Το 1999 παρήγαγε αποτελέσματα η «διπλωματία των σεισμών» γιατί υπηρέτησε ένα ευρύτερο σχέδιο ένταξης των διμερών σχέσεων στο ευρωπαϊκό πλαίσιο, με τη Συμφωνία του Ελσίνκι. (Βεβαίως με τη σκιά της αναφοράς σε μεθοριακές διαφορές, αντί του σαφούς ορισμού ότι η προσφυγή στη Χάγη αφορά μόνο τις θαλάσσιες οικονομικές ζώνες.) Εμείς προτείνουμε μια προσαρμοσμένη στο σήμερα ενεργητική στρατηγική, χωρίς τη σκιά αυτή, με έμφαση στην τελωνειακή ένωση Τουρκίας – ΕΕ, σε συνδυασμό με δικές μας πρωτοβουλίες, στραμμένες στον διάλογο.
Πιο συγκεκριμένα, αν η Τουρκία συμπεριφέρεται επιθετικά, θα πρέπει να εισπράττει κόστος, κυρώσεις και συνέπειες για τις οικονομικές της σχέσεις με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο Αλέξης Τσίπρας είχε καταφέρει να αποσπάσει μια παρόμοια ομόφωνη απόφαση από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τον Ιούλιο του 2019, η οποία δεν αξιοποιήθηκε από τη Νέα Δημοκρατία. Αντιθέτως, αν καθίσει στο τραπέζι του διαλόγου και αποδεχθεί την κοινή προσφυγή στη Χάγη, θα έχει οφέλη στις σχέσεις της με την Ευρώπη, άμεσα, με την αναβάθμιση της τελωνειακής ένωσης.
Πρόσφατα προχωρήσαμε σε ακόμη πιο συγκεκριμένες προτάσεις: Ζητήσαμε η αναγκαία επέκταση των χωρικών υδάτων, δυτικά, νότια, ανατολικά της Κρήτης και στο Καστελλόριζο, να ενταχθεί στο πλαίσιο μιας ευρύτερης, συνεκτικής στρατηγικής, που θα περιλαμβάνει, ως επόμενο βήμα, πρόσκληση στις όμορες χώρες της Ανατολικής Μεσογείου προκειμένου να υπάρξει οριοθέτηση της ΑΟΖ/υφαλοκρηπίδας με προσφυγή στη Χάγη.
Δυστυχώς, ο κ. Μητσοτάκης όχι απλώς δεν χαράσσει μια παρόμοια στρατηγική, αλλά αποκλίνει από πάγια δόγματα της εξωτερικής μας πολιτικής, επαναφέροντας τη μετεμφυλιακή αντίληψη της ελληνικής Δεξιάς ότι η Ελλάδα είναι «προκεχωρημένο φυλάκιο». Η λογική όμως του «πιστού και δεδομένου» δεν προωθεί τα εθνικά μας συμφέροντα. Ακόμη χειρότερα, ο πρωθυπουργός, εν όψει των εκλογών, αντί να προωθήσει ένα εθνικό μέτωπο απέναντι στις τουρκικές προκλήσεις, καταφεύγει σε έναν ακραία τοξικό και διχαστικό λόγο, χαρακτηρίζοντας «εθνική εξαίρεση» τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ και «εθνικό σαμποτάζ» τις θέσεις μας. Άρα, και στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής χρειαζόμαστε μια νέα, δημοκρατική και προοδευτική κυβέρνηση με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, για την αποτελεσματική προώθηση μιας συνεκτικής, εθνικής στρατηγικής.
