Η Ελλάδα τελικά υπονόμευσε τον στρατηγικό αγωγό φυσικού αερίου East Med
Γράφει ο
ΠΕΡΙΚΛΗΣ ΝΕΑΡΧΟΥ
Πρέσβυς ε.τ.
Οι αποκαλύψεις του πρώην Προέδρου της Κύπρου Νίκου Αναστασιάδη για τις απόψεις και την πολιτική του Έλληνα πρωθυπουργού κ. Μητσοτάκη στα μεγάλα εθνικά θέματα προκαλούν, δικαιολογημένα, ανησυχία και θλίψη. Μιλώντας στον Κωστή Χατζηκωστή, εκδότη της Κύπρου και συγγραφέα του βιβλίου «Έξι Προεδρικά Πορτραίτα», ο πρώην Κύπριος Πρόεδρος Αναστασιάδης προέβη σε τρεις μεγάλες αποκαλύψεις.
Πρώτον, ότι το Κυπριακό δεν ήταν στις προτεραιότητες του κ. Μητσοτάκη και ότι έκανε ό,τι μπορούσε για να μην το βρίσκει μπροστά του. Δεύτερον, ζήτησε από τον Κύπριο Πρόεδρο να διακόψει η Κύπρος τις γεωτρήσεις για φυσικό αέριο στην Κυπριακή ΑΟΖ για να καταστεί δυνατή η επανάληψη του διαλόγου με την Τουρκία. Τρίτον, εξέφρασε την υποστήριξή του στην Τουρκική ιδέα για την κατασκευή αγωγού απευθείας από το Ισραήλ στην Τουρκία, με παράκαμψη της Κύπρου, για την εξαγωγή στην Ευρώπη του φυσικού αερίου της Ανατολικής Μεσογείου.
Η Ελλάδα όμως μαζί με την Κύπρο και το Ισραήλ είχαν υπογράψει προκαταρκτική συμφωνία για την κατασκευή του αγωγού East Med, ο οποίος έδινε τεράστια στρατηγικά πλεονεκτήματα στην Ελλάδα και την Κύπρο και έδενε σε ισχυρή βάση την περιφερειακή συμμαχία τους με το Ισραήλ, το οποίο δεν ήθελε στρατηγική εξάρτηση από την Άγκυρα για την εξαγωγή του φυσικού του αερίου.
Με απλά λόγια, η Ελλάδα, διά στόματος Μητσοτάκη, ερχόταν να υπονομεύσει και να τορπιλίσει τον αγωγό East Med, προς όφελος της Τουρκίας, η οποία δεν είχε κανένα δικό της φυσικό αέριο να εξαγάγει, αλλά εποφθαλμιούσε το φυσικό αέριο που γνωρίζει ότι υπάρχει στην ΑΟΖ της Ελλάδος και της Κύπρου.
Πώς εξηγείται αυτό το παράδοξο; Προφανώς, κατά πρώτο λόγο, από τη φοβική και κατευναστική πολιτική Μητσοτάκη απέναντι στην Άγκυρα. Δεύτερον, από τις συμβουλές και πιέσεις του Αμερικανικού παράγοντα. Η Βικτόρια Νούλαντ, πρώην υφυπουργός για τα Ευρω-Ασιατικά θέματα επί Ομπάμα και παρούσα εκ νέου στο Αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών, με σημαντική επιρροή, υπεστήριζε ότι η Τουρκία πρέπει να έχει «συμμετοχή» στους πόρους υδρογονανθράκων της Ανατολικής Μεσογείου.
Τι εννοεί η Βικτόρια Νούλαντ με τον όρο «συμμετοχή»; Κανείς δεν είναι εναντίον της συμμετοχής της Τουρκίας, με βάση το διεθνές θαλάσσιο δίκαιο. Η Άγκυρα όμως απορρίπτει το πλαίσιο αυτό και ζητά «μοιρασιά», με πολιτικό διάλογο, των υδρογονανθράκων που βρίσκονται στην ΑΟΖ της Ελλάδος και της Κύπρου, με βάση τη δική της θεωρία ότι δήθεν τα νησιά δεν έχουν υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ.
Θα έλεγε κανείς ότι τις θέσεις αυτές τις υπεστήριζε η Βικτόρια Νούλαντ επί Ομπάμα, όταν οι Τουρκο-Αμερικανικές σχέσεις ήταν ασκίαστες ακόμη από τις συμπεριφορές και τις πολιτικές που ακολούθησε στη συνέχεια ο Ερντογάν και οδήγησαν σε κρίση τις σχέσεις Ουάσινγκτον – Άγκυρας. Όταν ακόμη δεν είχαν, υποτίθεται, αναβαθμισθεί στρατηγικά οι Ελληνο-Αμερικανικές σχέσεις, με προσφορά διευκολύνσεων προς την Αμερικανική πλευρά, όπως η Σούδα, η Αλεξανδρούπολη, το Στεφανοβίκειον και η ανεπιφύλακτη ευθυγράμμιση της Ελληνικής πλευράς με την Αμερικανική στο θέμα της Ουκρανίας.
Προς τι λοιπόν η υποτιθέμενη «αναβάθμιση», εάν στο πλαίσιο αυτό δεν κατοχυρώνονται τα στρατηγικά συμφέροντα της Ελλάδος και τα δικαιώματά της, με βάση το διεθνές δίκαιο; Προς τι οι περιφερειακές στρατηγικές συμμαχίες της χώρας, εάν η ίδια η Ελλάδα υπονομεύει τη βάση τους και δεν τις αξιοποιεί για την προάσπιση των στρατηγικών της συμφερόντων;
Λογική συνέχεια των αποκαλύψεων Αναστασιάδη είναι το ερώτημα: Πώς εφαρμόζονται σήμερα οι ιδέες Μητσοτάκη για την ΑΟΖ στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο και για την ΑΟΖ της Κύπρου και το Κυπριακό; Παρακολουθούμε μια νέα φάση υφέσεως και νηνεμίας στις Ελληνοτουρκικές σχέσεις, με αφορμή την ανθρωπιστική διπλωματία των σεισμών και τις εκλογές στην Ελλάδα και στην Τουρκία.
Είναι λογικό όμως να δημιουργούν ανησυχία δηλώσεις περί «συνεκμεταλλεύσεως», όπως αυτές της Ντόρας Μπακογιάννη, ή δηλώσεις περί Συμφωνίας τύπου Πρεσπών στο Αιγαίο, όπως αυτή του Νίκου Φίλη του ΣΥΡΙΖΑ. Η Ντόρα Μπακογιάννη επανέρχεται συνεχώς, με δηλώσεις στον Τύπο, για τις «μεγάλες ακτές» που έχει η Τουρκία στο Αιγαίο, υπαινισσόμενη ότι τα δικαιώματά της πρέπει να είναι ανάλογα.
Η Ντόρα Μπακογιάννη είναι πρώην υπουργός Εξωτερικών της χώρας, βουλευτής Χανίων και αδελφή του πρωθυπουργού. Οι δημόσιες τοποθετήσεις της αντιπροσωπεύουν τον πρωθυπουργό και την κυβερνητική πολιτική; Εντάσσονται σε μια στρατηγική προετοιμασίας της κοινής γνώμης για υποχωρήσεις της Ελλάδος στο θέμα του Αιγαίου και της Ανατολικής Μεσογείου, σε συνδυασμό, ενδεχομένως, και με δήθεν «λύση» του Κυπριακού;
Η Ελλάδα κινδυνεύει, από δικές της εσωτερικές αδυναμίες και αβουλία, φοβικότητα και ενδοτισμό των ηγετών της, να συρθεί σε νέες στρατηγικές υποχωρήσεις, τη στιγμή που, υποτίθεται, έχει αναβαθμίσει στρατηγικά τη διεθνή της θέση, έχει ενισχύσει την άμυνά της και έχει βελτιώσει υπέρ της κατά πολύ την ισορροπία δυνάμεων με την Τουρκία.
Η κυβέρνηση κινητοποιήθηκε παρασκηνιακά για να αποσπάσει διάψευση από τον πρώην Πρόεδρο της Κύπρου Νίκο Αναστασιάδη για τα όσα δημοσιεύθηκαν. Πράγματι, ο Νίκος Αναστασιάδης έκανε μια δήλωση ότι τα όσα δημοσιεύθηκαν, ως δικές του αποκαλύψεις, δεν αποδίδουν τα όσα είπε. Στη διάψευση όμως απάντησε ο εκδότης Κωστής Χατζηκωστής, δηλώνοντας ότι δεν περιέλαβε στο βιβλίο του όλα όσα του είπε ο πρώην Πρόεδρος για τις ιδέες και απόψεις Μητσοτάκη.
Μακάρι τα όσα αποκάλυψε ο Νίκος Αναστασιάδης για τον Κυριάκο Μητσοτάκη να μην ήταν αληθινά. Ο Νίκος Αναστασιάδης όμως δεν είχε κανέναν λόγο να αποδώσει τέτοιες ιδέες και απόψεις στον Έλληνα πρωθυπουργό, εάν δεν ήταν αλήθεια. Δεν είναι πολιτικός αντίπαλος του Κυριάκου Μητσοτάκη.
Οι υπάρχουσες μέχρι τώρα ενδείξεις επιβεβαιώνουν, δυστυχώς, πολιτικές που εμπνέονται από τέτοιες απόψεις. Μια άλλη, π.χ., Τουρκική ιδέα για Μεσογειακή Διάσκεψη, η οποία θα συζητήσει τα θέματα ΑΟΖ και υδρογονανθράκων στην Ανατολική Μεσόγειο, φαίνεται να συζητείται σοβαρά στην Αθήνα, εάν πιστέψουμε τα όσα είπε για μια τέτοιου είδους διεθνή διάσκεψη η Ντόρα Μπακογιάννη στη συνέντευξή της στον τηλεοπτικό σταθμό Κρήτη TV, στην οποία αναφέρθηκε επίσης και στην «συνεκμετάλλευση».
Αντιλαμβάνεται κανείς τι θα σήμαινε για την Ελλάδα μια τέτοια διάσκεψη. Θα ήταν ένα εργαλείο για τον παραμερισμό του πλαισίου του διεθνούς θαλασσίου δικαίου για την ΑΟΖ της Ελλάδος και της Κύπρου και τη συζήτησή τους ως πολιτικού θέματος από τρίτους. Η Ελλάδα δεν πρέπει να δεχθεί, σε καμία περίπτωση, μια τέτοια Διάσκεψη.
Ο διεθνής ορίζοντας γίνεται ολοένα και πιο σκοτεινός με τον πόλεμο στην Ουκρανία, που επηρεάζει άμεσα την κατάσταση στην Ευρώπη, αλλά και τις εξελίξεις, πολιτικές και οικονομικές, σ’ ολόκληρο τον κόσμο. Η Ελλάδα πρέπει, μέσα στη σημερινή δύσκολη κατάσταση, να διαφυλάξει τις περιφερειακές συμμαχίες της, να συνεχίσει την ενίσχυση της άμυνάς της και να στείλει μήνυμα στον Αμερικανικό εταίρο της ότι δικαιούται και αυτή να προασπίσει τα στρατηγικά της συμφέροντα.
