Το ΕΣΥ αναποτελεσματικό στη διάρκεια της πανδημίας!

March 28, 2023 στις κατηγορίες ΥΓΕΙΑ,

Αποκαλυπτικό το πόρισμα του Ελεγκτικού Συνεδρίου για την Υγεία

–Παραμένουν οι δυσλειτουργίες και οι παθογένειες
–Τα νοσοκομεία δεν γνωρίζουν τα πραγματικά αποθέματα υλικών που διαθέτουν

Του
ΑΡΗ ΜΠΕΡΖΟΒΙΤΗ

Λάθη, παραλείψεις, ελλιπής σχεδιασμός, ανεπαρκής εκπαίδευση προσωπικού, λανθασμένες τιμολογήσεις στους ασθενείς, αναποτελεσματική λειτουργία και κακή διαχείριση του υγειονομικού και τεχνολογικού εξοπλισμού των δημόσιων νοσοκομείων είναι μερικά από τα σημαντικά ευρήματα των ελεγκτών του Ελεγκτικού Συνεδρίου, που περιλαμβάνονται στη σύνοψη των εκθέσεων θεματικών ελέγχων που ανακοίνωσε πριν από λίγες μέρες το Ελεγκτικό Συνέδριο.

Στον τομέα της Υγείας, τα πορίσματα των ελεγκτών διερευνούσαν τα παρακάτω ερωτήματα: Ποια ήταν η απόκριση δέκα νοσοκομείων του ΕΣΥ στην αυξημένη ζήτηση κλινών εντατικής θεραπείας, αμέσως μετά την εκδήλωση της πανδημίας; Τα Κλειστά Ενοποιημένα Νοσήλια αποτελούν αξιόπιστο σύστημα τιμολόγησης νοσηλίων, εξυπηρέτησαν τους στόχους της εισαγωγής τους; Είναι ικανοποιητική η διαχείριση του υγειονομικού υλικού και του ιατρικού εξοπλισμού των δημόσιων νοσοκομείων; Λειτουργεί σωστά το Πρόγραμμα «Βοήθεια στο Σπίτι»;

Η αποτελεσματικότητα του ΕΣΥ στην πανδημία
Η πανδημία ανέδειξε, όπως προκύπτει από τα νοσοκομεία που ελέγχθηκαν, αδυναμίες του δημόσιου συστήματος υγείας, τόσο σε οργανωτικό επίπεδο όσο και σε επίπεδο χρόνιας ανεπάρκειας ανθρώπινων και υλικών πόρων.

Παρά την προσπάθεια που καταβλήθηκε για την προσήκουσα προπαρασκευή του δημόσιου συστήματος υγείας, τα επιχειρησιακά σχέδια των νοσοκομείων δεν περιλάμβαναν ποσοτικούς στόχους και προβλέψεις για την εξασφάλιση των αναγκαίων μέσων προς αντιμετώπιση της αυξημένης ζήτησης κλινών εντατικής θεραπείας. Μολονότι ο αριθμός των κλινών εντατικής θεραπείας αυξήθηκε σημαντικά, σε σύντομο χρονικό διάστημα, εξακολούθησε, σε πολλές περιπτώσεις, να υπολείπεται εκείνου που, κατά τις οικείες προδιαγραφές, κατ’ ελάχιστον απαιτείται.

Οι προϋπάρχουσες της εκδήλωσης της πανδημίας ελλείψεις σε νοσηλευτικό προσωπικό είχαν ως συνέπεια οι κλίνες εντατικής θεραπείας που αναπτύχθηκαν να μην καταστεί εφικτό να στελεχωθούν όλες, όπως προβλέπεται από τις ισχύουσες προδιαγραφές για την οργανική σύνθεσή τους. Η πανδημία δοκίμασε τις αντοχές των νοσοκομείων της περιφέρειας που ελέγχθηκαν, όσον αφορά την από μέρους τους δυνατότητα νοσηλείας σε κλίνες εντατικής θεραπείας.

Κατά τα λοιπά, προέκυψαν τα ακόλουθα: O επιχειρησιακός σχεδιασμός των δέκα νοσοκομείων που ελέγχθηκαν, ως προς την απόκρισή τους στην πανδημία, ολοκληρώθηκε εγκαίρως σε ορισμένα από αυτά. Δεν περιλάμβανε πρόγραμμα για την αντιμετώπιση της αυξημένης ζήτησης κλινών εντατικής θεραπείας. Η διαχρονική έλλειψη επαρκούς αριθμού κλινών εντατικής θεραπείας στα δέκα νοσοκομεία που ελέγχθηκαν κατέστη εν μέρει δυνατόν να καλυφθεί.

Τα νοσήλια των δημόσιων νοσοκομείων
Ο σχεδιασμός, η ανάπτυξη και η εφαρμογή των Κλειστών Ενοποιημένων Νοσηλίων (ΚΕΝ) δεν πληρούν τις ελάχιστες απαιτούμενες προϋποθέσεις για την αξιόπιστη και αποτελεσματική τους λειτουργία. Κατά την εισαγωγή τους δεν είχαν τεθεί συγκεκριμένοι, ποσοτικοποιημένοι και χρονικά οριοθετημένοι στόχοι. Η εκπαίδευση του προσωπικού των νοσοκομείων δεν ήταν η δέουσα, οι δε οδηγίες για την ορθή εφαρμογή τους ήταν ελλιπείς και σε ορισμένες περιπτώσεις αντιφατικές.

Στα πληροφοριακά και κοστολογικά συστήματα των νοσοκομείων δεν έγιναν οι απαιτούμενες προσαρμογές, με συνέπεια να υφίσταται αδυναμία παρακολούθησης του πραγματικού κόστους νοσηλείας σε επίπεδο ασθενούς. Για τον συντονισμό, την εποπτεία και τη διαχρονική παρακολούθηση των δεδομένων του συστήματος των ΚΕΝ δεν είχε καθοριστεί στο υπουργείο Υγείας υπηρεσία με συγκεκριμένες αρμοδιότητες. Δεν έγιναν οι απαιτούμενες τροποποιήσεις, ώστε να αποφεύγονται λανθασμένες τιμολογήσεις και πληρωμές νοσηλίων. Μετά την εφαρμογή των ΚΕΝ, σημαντικός αριθμός ασθενών και ημερών νοσηλείας εξακολουθεί να τιμολογείται με το προηγούμενο σύστημα (Ημερήσιο Νοσήλιο).

Για την επιτυχή εφαρμογή του νέου συστήματος (DRGs), δεν έχουν ολοκληρωθεί οι προβλεπόμενες ενέργειες και διαδικασίες και εξακολουθούν να υφίστανται οι δυσλειτουργίες και παθογένειες του Συστήματος Υγείας που συνέτειναν στην αποτυχία των ΚΕΝ. Δεν υπήρξε αξιολόγηση – αποτίμηση της συνολικής μεταρρύθμισης που επιχειρείται στο σύστημα τιμολόγησης νοσηλίων από το έτος 2011 μέχρι και σήμερα, ούτε υπάρχουν στοιχεία για το συνολικό κόστος αυτής.

Ο εξοπλισμός των δημόσιων νοσοκομείων
Οι συνθήκες αποθήκευσης και φύλαξης των αναλώσιμων υγειονομικών υλικών δεν διασφαλίζουν την προστασία τους από απώλειες και καταστροφές. Η πραγματική διακίνηση του υλικού δεν αποτυπώνεται με ακρίβεια στο πληροφοριακό σύστημα. Ιδίως στα επιμέρους τμήματα των νοσοκομείων δεν παρακολουθείται η κίνηση και διάθεση του αναλώσιμου υγειονομικού υλικού.

Τα νοσοκομεία δεν γνωρίζουν τα πραγματικά αποθέματα υλικών που διαθέτουν, ούτε έχουν ενεργοποιήσει μηχανισμό ειδοποίησης για την εξάντληση κάποιου είδους, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε φαινόμενα ελλείψεων υλικών ή υπερεπάρκειας αυτών. Τα διαγνωστικά και θεραπευτικά μηχανήματα προστατεύονται επαρκώς και συντηρούνται τακτικά, αν και υπάρχουν περιθώρια βελτίωσης. Η προτεραιοποίηση της πρόσβασης των ασθενών στα ιατρικά μηχανήματα γίνεται βάσει άτυπων πρακτικών. Δεν υφίσταται σύστημα επαλήθευσης ότι τα κριτήρια που εφαρμόζονται διασφαλίζουν την ισότιμη πρόσβαση των ασθενών στα ιατρικά μηχανήματα.

Δεν δούλεψε το «Βοήθεια στο Σπίτι»
Δεν πραγματοποιείται συστηματική διερεύνηση και καταγραφή των αναγκών κατ’ οίκον κοινωνικής φροντίδας, τις οποίες προορίζεται να στηρίξει το Πρόγραμμα «Βοήθεια στο σπίτι». Οι ανθρώπινοι και υλικοί πόροι του προγράμματος έχουν σταδιακά απομειωθεί.

Το πρόγραμμα δεν έχει τα μέσα να ανταποκριθεί σε περιπτώσεις ατόμων με μεγάλη αδυναμία αυτοεξυπηρέτησης και πλήρη έλλειψη υποστηρικτικού περιβάλλοντος. Το πρόγραμμα παρέχει περιορισμένο εύρος υπηρεσιών, από τις δυνητικά προσφερόμενες, με βάση το οικείο καθηκοντολόγιο ειδικοτήτων και με σχετικά χαμηλή συχνότητα.