Το μητρικό ένστικτο της όρκας
Μια μελέτη για τις φάλαινες όρκες στον Βόρειο Ειρηνικό αποκάλυψε ότι οι μητέρες κάνουν ισόβια θυσία για τους γιους τους. Η ανατροφή ενός γιου μειώνει σημαντικά τις πιθανότητες μιας θηλυκής φάλαινας-δολοφόνου να αναπαραχθεί στο μέλλον.
Η ενέργεια που χρειάζονται για να ταΐσουν τους γιους φαίνεται να θέτει σε κίνδυνο την υγεία τους, αφήνοντάς τες λιγότερο ικανές να αναπαραχθούν και να μεγαλώσουν άλλα μικρά.
«Οι μητέρες θυσιάζουν τη δική τους τροφή και τη δική τους ενέργεια», δήλωσε ο καθηγητής Ντάρεν Κροφτ από το Πανεπιστήμιο του Έξετερ.
Οι όρκες παραμένουν στενά δεμένες με τις οικογένειές τους σε όλη τους τη ζωή. Ωστόσο, ενώ τα νεαρά θηλυκά τέκνα γίνονται ανεξάρτητα στην ενήλικη ζωή, τα αρσενικά εξαρτώνται από τις μητέρες τους, απαιτώντας ακόμη και ένα μερίδιο από το φαγητό που πιάνουν οι μανάδες τους.
Ο καθηγητής Κροφτ το περιέγραψε ως «μια νέα εικόνα για την περίπλοκη κοινωνική και την οικογενειακή ζωή αυτών των καταπληκτικών ζώων».
Η μελέτη, που έγινε σε διάστημα δεκαετιών και δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Current Biology», αποτελεί μέρος μιας συνεχιζόμενης αποστολής για την κατανόηση της οικογενειακής ζωής των φαλαινών-δολοφόνων.
Πραγματοποιήθηκε από το Κέντρο Έρευνας για τις Φάλαινες (CWR), το οποίο παρακολουθεί τη ζωή ενός πληθυσμού φαλαινών-δολοφόνων, γνωστών ως «κατοίκων του Νότου», για περισσότερα από 40 χρόνια.
Από το 1976, το CWR έχει κάνει μια πλήρη απογραφή του πληθυσμού των «κατοίκων του Νότου», η οποία επέτρεψε στους βιολόγους να πραγματοποιήσουν μελέτες πολλών γενεών, όπως αυτή, αποσαφηνίζοντας την κοινωνική συμπεριφορά και τους οικογενειακούς δεσμούς που επηρεάζουν άμεσα την επιβίωση των ζώων.
Για αυτήν την έρευνα οι επιστήμονες εξέτασαν τις ζωές 40 θηλυκών φαλαινών μεταξύ 1982 και 2021 και ανακάλυψαν ότι, για κάθε ζωντανό γιο, η ετήσια πιθανότητα μιας μητέρας να εκθρέψει άλλο μωρό έως ενός έτους μειώθηκε στο μισό.
«Η προηγούμενη έρευνα μάς έδειξε ότι οι γιοι έχουν περισσότερες πιθανότητες επιβίωσης εάν η μητέρα τους είναι κοντά», δήλωσε ο δρ Μάικλ Βάις, από το Πανεπιστήμιο του Έξετερ και το Κέντρο Έρευνας για τις Φάλαινες, και πρόσθεσε:
«Θέλαμε να μάθουμε αν αυτή η βοήθεια έχει ένα τίμημα και η απάντηση είναι ‘‘ναι’’. Οι μητέρες όρκες πληρώνουν υψηλό κόστος όσον αφορά τη μελλοντική τους αναπαραγωγή για να κρατήσουν τους γιους τους στη ζωή».
Από τα χρόνια μελέτης των αλληλεπιδράσεων με τις φάλαινες-δολοφόνους, οι επιστήμονες γνώριζαν ήδη ότι μητέρες και γιοι έκαναν παρέα μαζί μέχρι την ενηλικίωση του αρσενικού.
«Θα συνεχίζουν να ταΐζουν τους γιους τους με σολομό που πιάνουν», εξήγησε ο καθηγητής Κροφτ, ενώ οι θηλυκές ενήλικες απόγονοι κυνηγούν μόνες τους.
Αυτό θα μπορούσε, πιστεύουν οι ερευνητές, να είναι ένα είδος εξελικτικής αποκάλυψης στοιχήματος, λόγω του γεγονότος ότι τα μεγαλύτερα, γηραιότερα αρσενικά γεννούν πολλούς απογόνους.
Μπορεί να φαίνεται παράδοξο ότι τέτοια ισχυρά, έξυπνα ζώα παραμένουν εξαρτημένα από τις μητέρες τους, αλλά φαίνεται ότι τα αρσενικά απλά δεν χρειάζεται να γίνουν ανεξάρτητα επειδή η μητέρα τους παραμένει δίπλα τους.
Αυτήν τη στιγμή έχουν απομείνει μόνο 73 από αυτές τις φάλαινες-δολοφόνους, επομένως οι επιστήμονες λένε ότι πρέπει να κατανοήσουν οτιδήποτε θα μπορούσε να βοηθήσει στη λήψη αποφάσεων σχετικά με τον τρόπο προστασίας αυτών των θαλάσσιων θηλαστικών…
