ΣΕΒΕ-ΥΠΕΞ-ΣΕΒ-ΕΒΕΑ: Doing Business in Nordic Countries

Στο μικροσκόπιο των ελληνικών εξαγωγών μπήκαν οι Βόρειες Χώρες στη διαδικτυακή εκδήλωση που συνδιοργάνωσαν στις 8 Μαρτίου 2023 ο ΣΕΒΕ-Σύνδεσμος Εξαγωγέων, το Υπουργείο Εξωτερικών, ο ΣΕΒ σύνδεσμος επιχειρήσεων και βιομηχανιών και το ΕΒΕΑ-Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Αθηνών. Οι Βόρειες Χώρες, που απαρτίζονται από τις Νορβηγία, Δανία, Φινλανδία, Σουηδία και Ισλανδία, βρίσκονται σε ένα γεωστρατηγικό σημείο της Ευρώπης συνθέτοντας μία από τις ισχυρότερες οικονομικά περιοχές στον κόσμο. Σκοπός της διαδικτυακής ημερίδας ήταν η χαρτογράφηση των ιδιαιτεροτήτων και των προοπτικών που παρουσιάζει η εν λόγω περιοχή.

Η ημερίδα ξεκίνησε με τον χαιρετισμό του Προέδρου του ΣΕΒΕ, κ. Συμεών Διαμαντίδη, ο οποίος αναφέρθηκε στο εξαιρετικά ανεπτυγμένο δίκτυο διεθνών μεταφορών που διαθέτουν οι Βόρειες χώρες και στην τεχνολογική καινοτομία που χαρακτηρίζει την περιοχή. Συγκεκριμένα, διαθέτουν ένα από τα πιο προηγμένα συστήματα έξυπνης δια-συνδεσιμότητας σε θέματα διαμοιρασμού δεδομένων στα logistics. Παράλληλα, όπως επισήμανε ο κ. Διαμαντίδης, βάσει του σχεδίου Vision 2030 στοχεύουν να καταστούν η πρώτη βιώσιμη και ενοποιημένη περιοχή στον κόσμο μέχρι το 2030. Προς επίρρωση των ανωτέρω υπογράμμισε πως «Όλα αυτά συνθέτουν ένα εξαιρετικά θελκτικό επιχειρηματικό και επενδυτικό περιβάλλον. Σήμερα, το συνολικό διμερές εμπόριο της Ελλάδας με τις πέντε αυτές χώρες ανέρχεται σε περίπου 2,5 δισ. ευρώ. Αν αντιληφθούμε τις προοπτικές που υπάρχουν στην περιοχή, θα καταλάβουμε ότι ο αριθμός αυτός είναι σχετικά χαμηλός.  Ωστόσο, και το να φτάσουμε τα 55 δισ. ευρώ εξαγωγές αγαθών κάποτε φάνταζε ουτοπικό, κι όμως το 2022, και παρά τα όποια προβλήματα, το καταφέραμε. Έτσι οφείλουμε να πορευτούμε και στο μέλλον “επενδύοντας” σε αγορές-κλειδιά, όπως αυτές των Βόρειων Χωρών».

Το ΕΒΕΑ εκπροσώπησε ο κ. Μιχάλης Σιαμίδης, Αντιπρόεδρος του ΕΒΕΑ, ο οποίος σημείωσε ότι οι οικονομίες των Βορείων χωρών είναι ιδιαίτερα ανταγωνιστικές, με υψηλό κατά κεφαλήν εισόδημα, αποτελώντας πρωτοπόρες στον τομέα της καινοτομίας, αλλά και στις ψηφιακές τεχνολογίες, ενώ τόνισε ότι υπάρχουν σημαντικά περιθώρια βελτίωσης των διμερών εμπορικών μας σχέσεων, κυρίως σε τομείς, όπως τρόφιμα και ποτά (κατά κύριο λόγο delicatessen), ψηφιακά προϊόντα και υπηρεσίες, τουρισμός κ.ά.

Κατά το χαιρετισμό της, η κα. Βίκυ Μακρυγιάννη, Διευθύντρια Διεθνών Σχέσεων και Περιφερειακής Ανάπτυξης στον ΣΕΒ ανέφερε ότι σε μία περίοδο που οι ελληνικές εξαγωγές σημειώνουν μεγάλη άνοδο, οι εξαγωγείς μας αναζητούν επιχειρηματικές ευκαιρίες, παράλληλα με τις παραδοσιακές αγορές, και σε αγορές που παρουσιάζουν σημαντικό περιθώριο ανάπτυξης εμπορικής συνεργασίας. Σε αυτές, συγκαταλέγονται και οι σκανδιναβικές χώρες. Παρόλο που το σύνολο των ελληνικών εξαγωγών προς τις 4 αυτές χώρες, αγγίζει μόλις το 1 δισ. € (947.057.445) για το 2022, ο χώρος βελτίωσης του διμερούς εμπορίου είναι σημαντικός για πολλούς κλάδους της ελληνικής οικονομίας, όπως τα τρόφιμα, τα δομικά υλικά, τα είδη ρουχισμού, τα φάρμακα και παρα-φαρμακευτικά σκευάσματα, καθώς και τα καλλυντικά.

Η Β΄ Γενική Διευθύντρια Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων του ΥΠΕΞ, κα Αικατερίνη Σιμοπούλου (Πληρ. Υπουργός Α΄), στον χαιρετισμό της τόνισε την εξαιρετική συνεργασία του Υπουργείου με εξωστρεφείς φορείς όπως ο ΣΕΒΕ, ο ΣΕΒ και το ΕΒΕΑ, με γνώμονα την υποστήριξη των ελληνικών εξωστρεφών επιχειρήσεων.

Αναφέρθηκε στις προκλήσεις που αντιμετώπισε η ελληνική οικονομία και τις εξαιρετικές επιδόσεις της τα τελευταία έτη. Σημείωσε, περαιτέρω, ότι η εξυπηρέτηση των συμφερόντων της χώρας προϋποθέτει συντονισμό μεταξύ των εμπλεκομένων μερών, αξιοποιώντας γόνιμα τη γνώση, την εμπειρία και τους στόχους κάθε φορέα, δημόσιου ή/και ιδιωτικού. Σχετική μνεία έγινε στο Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο Εξωστρέφειας-ΕΣΣΕ, η έκδοση του οποίου για το 2023 πρόκειται να παρουσιασθεί προσεχώς σε ειδική εκδήλωση.

Τέλος, έκανε ειδική αναφορά στις προοπτικές ανάπτυξης επιχειρηματικών συνεργασιών με τις Βόρειες Χώρες (Νορβηγία, Δανία, Φινλανδία και Σουηδία), με τις οποίες η Ελλάδα έχει παραδοσιακούς και μακροχρόνιους δεσμούς φιλίας και εμπορικών σχέσεων.

Στην εισήγησή του, ο Εκτελεστικός Αντιπρόεδρος του ΣΕΒΕ, κ. Παναγιώτης Χασάπης εξήρε τις επιχειρηματικές και επενδυτικές προοπτικές των Βόρειων Χωρών τονίζοντας πως αποτελούν τη 10^η μεγαλύτερη οικονομική περιοχή στον κόσμο, με σύγχρονες επιχειρήσεις και καταναλωτές υψηλού εισοδήματος. Παράλληλα, αναφέρθηκε στις παγκόσμιες εισαγωγές των Βόρειων Χωρών τονίζοντας πως από τα 424 δισ. ευρώ εισαγωγών (2021) η Ελλάδα προμηθεύει κάτω από 1% εξ αυτών, και στη συνέχεια χαρτογράφησε την εμπορική δραστηριότητα σε κάθε χώρα ξεχωριστά. Ιδιαίτερα σημαντικό στοιχείο για την ενίσχυση της συνεργασίας μας με τις υπό εξέταση χώρες κατά τον κ. Χασάπη είναι το γεγονός πως πρωταγωνιστούν σε όλους τους δείκτες που αφορούν στον ψηφιακό μετασχηματισμό και σε θέματα βιωσιμότητας. Ο κ. Χασάπης ολοκλήρωσε την εισήγησή του τονίζοντας την ανάγκη διοργάνωσης επιχειρηματικών αποστολών και συμμετοχής σε διεθνείς κλαδικές εκθέσεις στις Βόρειες Χώρες.

Στην κύρια ενότητα της ημερίδας που αφορούσε στην αναλυτική παρουσίαση των αγορών της Νορβηγίας, της Δανίας, της Φινλανδίας και της Σουηδίας, η κα. Άννα Κόρκα, ΠΥΑ’, Επικεφαλής της Πρεσβείας της Ελλάδος στο Βασίλειο της Νορβηγίας, με παράλληλη διαπίστευση στην Ισλανδία, παρουσίασε διεξοδικά τις ευοίωνες προοπτικές τόσον για εξαγωγές ελληνικών προϊόντων και υπηρεσιών όσον και για την προσέλκυση νέων επενδύσεων στην νορβηγική αγορά, δεδομένης της συμπληρωματικότητας (complementarity) της ελληνικής και της νορβηγικής οικονομίας, αλλά και της υψηλής αγοραστικής δύναμης των Νορβηγών. Αναπτύχθηκαν οι ευκαιρίες που διανοίγονται για τις εξωστρεφείς ελληνικές επιχειρήσεις, κυρίως σε τομείς Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ), ναυτιλίας, αγροδιατροφικών προϊόντων και δη βιολογικών, προϊόντων του κατασκευαστικού τομέα (δομικά υλικά), επίπλων και διακοσμητικών, καλλυντικών και κοσμημάτων και επισημάνθηκαν οι ιδιαιτερότητες της νορβηγικής αγοράς. Ειδικότερα δε έγινε αναφορά στις πολιτικές προστατευτισμού που εφαρμόζει διαχρονικά η Νορβηγία (υψηλούς εισαγωγικούς δασμούς και τέλη) ειδικά για τα αγροδιατροφικά προϊόντα, καθώς και την ολιγοπωλιακή δομή των αλυσίδων εμπορίας τροφίμων, με στόχο την προστασία των ημεδαπών προϊόντων της.

Η Πρεσβεία της Ελλάδος στη Νορβηγία, καίτοι δεν διαθέτει Γραφείο Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων, ήτοι το καθ΄ ύλην αρμόδιο τμήμα των εκάστοτε ελληνικών Πρεσβειών στο εξωτερικό, για τη συνδρομή των  εξωστρεφών ελληνικών επιχειρήσεων, συνδράμει κάθε Έλληνα επιχειρηματία που επιδιώκει να ασκήσει επιχειρηματική δραστηριότητα στη νορβηγική (και ισλανδική) αγορά.

O κ. Φραγκίσκος Κωστελλένος, ΠΥΑ’, Επικεφαλής της Πρεσβείας Κοπεγχάγης, ανέφερε ότι η Δανική οικονομία έχει πολλά κοινά χαρακτηριστικά με τις οικονομίες των λοιπών σκανδιναβικών χωρών (υψηλό ΑΕΠ και κατά κεφαλήν εισόδημα, ανεπτυγμένο αλλά ολιγοπωλιακής φύσης δίκτυο λιανεμπορίου, κ.λπ) αλλά και σημαντικές διαφορές, αφού λόγω μορφολογίας εδάφους διαθέτει και μεγάλη γεωργική παραγωγή. Πέραν αυτού ωστόσο ο κ. Κωστελλένος τόνισε ότι ενώ οι προσπάθειες για αύξηση των ελληνικών εξαγωγών μπορεί να είναι κοινές για τις εν λόγω χώρες, κρίνεται σκόπιμο να γίνεται, στο πλαίσιο του δυνατού, και πιο στοχευμένη ανάλυση των ιδιαιτεροτήτων κάθε αγοράς πριν από την υλοποίηση ειδικών δράσεων (επιχειρηματικές αποστολές, κλπ). Τέλος, ο κ. Κωστελλένος σημείωσε ότι η Πρεσβεία Κοπεγχάγης διερευνά τις δυνατότητες συνεργασίας μεταξύ ελληνικών ναυτιλιακών εταιριών και επιχειρήσεων καινοτομίας και αντίστοιχων Δανικών (Maersk Mc-Kinney Moeller Center for Zero Carbon Shipping) στον κρίσιμο τομέα της μετάβασης της εμπορικής ναυτιλίας στη χρήση πράσινων καυσίμων.

H κα. Ναταλία Καραγεώργου, ΠΥΑ’, Επικεφαλής της Πρεσβείας Ελσίνκι, τόνισε ότι η φινλανδική αγορά έχει δυναμική για περαιτέρω διείσδυση και ενδιαφέρον για τα ελληνικά προϊόντα, ανάλογα και με τις δυνατότητες των ελληνικών επιχειρήσεων. Αυτό αφορά τα παραδοσιακά προϊόντα, όπως φρέσκα και τυποποιημένα τρόφιμα και ποτά, με τα οποία οι Φινλανδοί είναι εξοικειωμένοι ήδη, λόγω και του γεγονότος, ότι η Ελλάδα είναι ο δημοφιλέστερος τουριστικός προορισμός. Όμως, υπάρχει ήδη εμπορική συνεργασία και σε βιομηχανικά προϊόντα, όπως ο βωξίτης ή τα φαρμακευτικά, και η διεθνής συγκυρία ευνοεί την περαιτέρω διερεύνηση της δυνατότητας εξαγωγής ελληνικών προϊόντων τεχνολογίας, σχετιζόμενων, μεταξύ άλλων, και με την πράσινη μετάβαση ή την καινοτομία. Η πρόσφατη (16-17.2.2023) επίσκεψη στο Ελσίνκι του κ. Κ.Φραγκογιάννη, Υφυπουργού Εξωτερικών για την Οικονομική Συνεργασία & την Εξωστρέφεια, συνοδευόμενου από επιχειρηματική αποστολή από τους τομείς ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, επικοινωνίας και τεχνολογίας και ναυτιλίας, διευκολύνει την ενεργοποίηση προς την κατεύθυνση αυτή και η Ελληνική Πρεσβεία είναι έτοιμη να συνδράμει με κάθε πρόσφορο τρόπο.

Ο Πρέσβης της Ελλάδος στη Σουηδία, κ. Ανδρέας Φρυγανάς έδωσε μια συνοπτική εικόνα της σουηδικής οικονομίας και της αναπτυξιακής πορείας της χώρας, και αναφέρθηκε σε ζητήματα, όπως οι πληθωριστικές πιέσεις και η νομισματική πολιτική, τα οποία αναμένεται να οδηγήσουν σε ύφεση τη Σουηδία το επόμενο έτος. Ο κ. Φρυγανάς έδωσε μια συνοπτική εικόνα της σημαντικής αύξησης των ελληνικών εξαγωγών στη Σουηδία κατά το 2022, ενώ επίσης αναφέρθηκε και στην πρόσφατη έναρξη δραστηριοτήτων του σουηδικού παραρτήματος του Ελληνο-Σουηδικού Εμπορικού Επιμελητηρίου. Ο κ. Παύλος Ολζιέρσκυ, Σύμβουλος Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων, παρουσίασε στοιχεία για τη διάρθρωση των ελληνικών εξαγωγών στη Σουηδία, τη συγκριτική εικόνα τους με τη σουηδική ζήτηση εισαγομένων προϊόντων, και τον κύριο ανταγωνισμό των ελληνικών εξαγωγών. Ο κ. Ολζιέρσκυ αναφέρθηκε επίσης στις τάσεις και τις ιδιαιτερότητες της σουηδικής αγοράς, όπως και τις προοπτικές που αυτές δημιουργούν, καθώς και σε συγκεκριμένα ζητήματα όπως το μονοπώλιο των οινοπνευματωδών, η ανταγωνιστικότητα της σουηδικής αγοράς, και η κατάσταση που υφίσταται στον τομέα των τροφίμων. Τέλος, πρότεινε τρόπους προσέγγισης της σουηδικής αγοράς με ειδική αναφορά στις διεθνείς εκθέσεις.

Το ενδιαφέρον τόσο από επιχειρήσεις όσο και από φορείς ξεπέρασε σε αριθμό τις 260 συμμετοχές γεγονός που αποδεικνύει τη δυναμική των Βόρειων χωρών για τους Έλληνες εξαγωγείς.