ΕΛΣΤΑΤ: Μόνο το 40% των θανάτων από κορονοϊό οφειλόταν αμιγώς στην Covid-19
Οι αιτίες θανάτου το 2020
Του
ΑΡΗ ΜΠΕΡΖΟΒΙΤΗ
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ), από το σύνολο των θανάτων (5.028) με Covid-19 τον πρώτο χρόνο της πανδημίας, το 2020, μόνο το 40% (2.061) οφειλόταν αποκλειστικά στον κορονοϊό. Οι υπόλοιποι θάνατοι παρουσίαζαν σοβαρή συννοσηρότητα, με κύρια αιτία τα νοσήματα του κυκλοφορικού συστήματος (καρδιαγγειακά κ.λπ.) και τις διάφορες μορφές καρκίνου.
Από τα στοιχεία αυτά διαπιστώνεται ότι οι αρμόδιες Aρχές, στην προσπάθειά τους να καταγράψουν τις συνέπειες της πανδημίας (αυτό συνεχίστηκε και το 2021), καταχωρούσαν ως θανάτους με τη λοίμωξη Covid-19 και άλλους, οι οποίοι ουσιαστικά αφορούσαν παθολογικά αίτια. Έτσι εξηγείται και το γεγονός ότι τα δύο πρώτα χρόνια της πανδημίας η χώρα μας εμφανιζόταν με σημαντικά υψηλό αριθμό θανάτων συγκριτικά με άλλες χώρες που είχαν τον ίδιο πληθυσμό. Όταν αυτό έγινε αντιληπτό, μετά μάλιστα και τις δύο μελέτες των καθηγητών Τσιόδρα – Λύτρα, με βάση τις οποίες αποδόθηκαν ευθύνες στην κυβέρνηση από τα κόμματα της αντιπολίτευσης για ελλιπή προληπτικά μέτρα, άλλαξε ο τρόπος καταμέτρησης και διαχωρίζονταν οι θάνατοι: λόγω κορονοϊού ή με κορονοϊό.
Αναλυτικότερα, σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία, οι θάνατοι το 2020 ανήλθαν σε 131.0251 (66.162 άντρες και 64.863 γυναίκες), παρουσιάζοντας αύξηση κατά 4,9% σε σχέση με τους 124.954 θανάτους (63.079 άντρες και 61.875 γυναίκες) που σημειώθηκαν το 2019.
Οι κυριότερες αιτίες θανάτου το 2020 ήταν τα νοσήματα του κυκλοφορικού συστήματος με 45.741 θανάτους. Ακολουθούν οι θάνατοι από νεοπλάσματα που ανήλθαν σε 30.829, ενώ σε 12.576 ανήλθαν οι θάνατοι που οφείλονταν σε παθήσεις του αναπνευστικού συστήματος.
Οι θάνατοι από τη νόσο Covid-19 ανήλθαν σε 5.0282 (2.955 άνδρες και 2.073 γυναίκες) το 2020. Οι περισσότεροι θάνατοι καταγράφηκαν στην ηλικιακή ομάδα άνω των 75 ετών (3.226 θάνατοι) και ακολουθούν οι ηλιακές ομάδες 60 – 74 ετών και 45 – 59 ετών με 1.362 και 371 θανάτους, αντίστοιχα. Στην ηλικιακή ομάδα έως 15 ετών δεν καταγράφηκαν θάνατοι από τη νόσο. Η νόσος Covid-19 ήταν η μόνη αιτία θανάτου, όπως αναφέρθηκε στα πιστοποιητικά θανάτου, σε ποσοστό 41% των θανάτων από κορονοϊό (2.061 θάνατοι), ενώ στο 59% (2.967 θάνατοι) υπήρχε αναφορά σε υποκείμενο νόσημα (συννοσηρότητα). Τα κυριότερα υποκείμενα νοσήματα των θανόντων από τη νόσο Covid-19 ήταν τα νοσήματα του κυκλοφορικού συστήματος, τα νεοπλάσματα και τα ενδοκρινικά, διατροφικά και μεταβολικά νοσήματα, με ποσοστά 29% (1.456 θάνατοι), 9,6% (485 θάνατοι) και 8,9% (447 θάνατοι) αντίστοιχα.
Σε σύγκριση με παλαιότερα έτη, το ποσοστό θανάτων από νοσήματα του κυκλοφορικού συστήματος στο σύνολο των θανάτων, από 10% που ήταν το 1938 (πρώτο έτος για το οποίο υπάρχουν αναλυτικά στοιχεία), ανήλθε σε 25% το 1956 (πρώτο μεταπολεμικό έτος για το οποίο υπάρχουν στοιχεία) και σε 34,9% το 2020. Αντίστοιχα, το ποσοστό θανάτων από νεοπλασματικές νόσους, από 4,1% το 1938, ανήλθε σε 11,7% το 1956 και σε 23,5% το 2020. Αντίθετα, οι θάνατοι από λοιμώδη και παρασιτικά νοσήματα, από 18,4% των θανάτων το 1938, περιορίστηκαν σε ποσοστό 3% το 2020. Αξίζει να σημειωθεί πως για τη διαχρονική συγκρισιμότητα των στοιχείων θα πρέπει να συνυπολογιστούν οι αλλαγές στη χρήση της Διεθνούς Στατιστικής Ταξινόμησης των Νόσων.
Ο αριθμός των θανάτων από αυτοκτονίες, όπως αυτές χαρακτηρίστηκαν από τις ιατροδικαστικές και ανακριτικές αρχές, ανήλθε σε 464 το 2020, έναντι 530 το 2019 (μείωση 12,5%). Σημειώνεται ότι ενδεχόμενες αποκλίσεις από στοιχεία άλλων φορέων μπορεί να οφείλονται σε διαφορετική μεθοδολογία ή άλλους παράγοντες, όπως ανάγκη χρονοβόρου έρευνας από πλευράς ιατροδικαστικών αρχών για τις συνθήκες θανάτου, θάνατοι συνεπεία όψιμων αποτελεσμάτων απόπειρας αυτοκτονίας κ.ά.
Στα παραπάνω στοιχεία θανάτων δεν περιλαμβάνονται οι θάνατοι προσφύγων / μεταναστών, οι οποίοι απεβίωσαν ενώ περνούσαν τα σύνορα, πριν καταγραφούν στη χώρα, ή πνίγηκαν στα ελληνικά χωρικά ύδατα. Οι καταγεγραμμένοι αυτοί θάνατοι ανήλθαν σε 302 το 2015, 164 το 2016, 27 το 2017, 72 το 2018, 62 το 2019 και 59 το 2020.
