Ούτε μέχρι τις εκλογές δεν μπορούν να σταματήσουν τους πλειστηριασμούς – Του Ν. Στραβελάκη
–Τουλάχιστον να σταματήσουν την κοροϊδία
Του
ΝΙΚΟΥ ΣΤΡΑΒΕΛΑΚΗ,
Οικονομολόγου του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών
Η πραγματικότητα σε αυτήν τη χώρα είναι ότι με τον νέο πτωχευτικό κώδικα του 2019, τον οποίο ψήφισε η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, καταργήθηκε η όποια προστασία υπήρχε για την πρώτη κατοικία. Στο διάστημα που μεσολάβησε ανάμεσα στην ψήφιση του πτωχευτικού νόμου και στο σήμερα έγιναν 40.000 πλειστηριασμοί.
Αν αναλογιστεί κανείς ότι κινδυνεύουν να βγουν στο σφυρί πάνω από 700.000 κατοικίες (Οικονομικός Ταχυδρόμος, 10/2/2023), ο ρυθμός των πλειστηριασμών ήταν σχετικά περιορισμένος λόγω λαϊκής αντίδρασης, πανδημίας, διαδικασίας τιτλοποίησης των «κόκκινων» δανείων μέσω του προγράμματος «Ηρακλής» και της απόφασης 822/22 τμήματος του Αρείου Πάγου για απαγόρευση διενέργειας πλειστηριασμών από τις εισπρακτικές εταιρείες. Όμως η πρόσφατη (9/2/2023) απόφαση της ολομέλειας του ανώτατου δικαστηρίου ανατρέπει την 822/22 και απελευθερώνει πλήρως τους πλειστηριασμούς, αφού επιτρέπει στις εισπρακτικές εταιρείες να διενεργούν τις διαδικασίες εκπλειστηρίασης ακόμα και αν δεν είναι οι κάτοχοι της απαίτησης.
Με δυο λόγια, το ανώτατο δικαστήριο απελευθέρωσε τους πλειστηριασμούς χωρίς να χρειάζεται ο εκπλειστηριάζων («κοράκι») να έχει ούτε ΑΦΜ στην Ελλάδα. Έτσι δεν θα χρειάζεται να πληρώνει φόρους για τα κέρδη του. Αυτό συνιστά πρόκληση, γιατί και θα βγαίνουν τα σπίτια στο σφυρί ανεξέλεγκτα και θα δίνονται εγγυήσεις του Δημοσίου στα «κοράκια» και τα «κοράκια» δεν θα πληρώνουν φόρους για τα κέρδη που πραγματοποιούν. Σε αυτό το περιβάλλον, ακόμη και τα φίλα προσκείμενα στην κυβέρνηση Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης μίλησαν για την ανάγκη νομοθετικής ρύθμισης για την προστασία των δανειοληπτών.
Όμως το υπουργείο Οικονομικών έβαλε τέλος στα όνειρα ακόμη και των κυβερνητικών δημοσιογράφων, αφού δήλωσε εμμέσως πλην σαφώς ότι νομοθετική ρύθμιση δεν πρόκειται να υπάρξει. Μοναδική ελπίδα των δανειοληπτών κατά τον υπουργό Οικονομικών είναι η περιβόητη «πλατφόρμα εξωδικαστικής ρύθμισης των χρεών».
Έλα όμως που οι τράπεζες και οι εισπρακτικές εταιρείες δεν θέλουν την πλατφόρμα με τίποτα. Ο λόγος είναι απλός. Η πλατφόρμα αντιμετωπίζει το σύνολο των οφειλών του δανειολήπτη, συμπεριλαμβανομένων και των οφειλών του προς το Δημόσιο (φόροι κ.λπ.). Έτσι, σε περίπτωση ρύθμισης, από τη συνολική δόση αποπληρωμής θα πάρει μερτικό και το Δημόσιο, αυξάνοντας τη διάρκεια αποπληρωμής και τα τραπεζικά κόστη διαχείρισης. Αυτό που θέλουν οι διαχειριστές απαιτήσεων είναι η διμερής διευθέτηση των χρεών (μεταξύ διαχειριστή απαίτησης και δανειολήπτη), ώστε να μπορούν να επιβάλλουν τους δικούς τους όρους, χωρίς να περιορίζονται από τον αλγόριθμο (τον μηχανισμό υπολογισμού της δόσης) της πλατφόρμας. Αυτός είναι και ο λόγος που ο εξωδικαστικός μηχανισμός ρύθμισης χρεών δεν έχει δουλέψει τα τελευταία πέντε χρόνια που λειτουργεί, με τη μία ή την άλλη μορφή.
Σε αυτό το περιβάλλον, το μόνο που έχει να συνεισφέρει η κυβέρνηση και ο υπουργός Οικονομικών είναι «τσάι και συμπάθεια». Προχώρησε κοινή συναινέσει με τις τράπεζες σε κάποιες επιφανειακές αλλαγές στην πλατφόρμα, με πιο σημαντική την αιτιολογημένη απόρριψη της πρότασης ρύθμισης των χρεών από την πλευρά των τραπεζών ή/και των εταιρειών διαχείρισης. Δηλαδή, θα σου παίρνουν το σπίτι, αλλά θα σου εξηγούν τον λόγο. Ο υπουργός Οικονομικών, συνεχίζει την τραγελαφική ατραπό προηγούμενων ανακοινώσεών του (19/9/2019), όταν δήλωνε την ικανοποίησή του για τη διευθέτηση δέκα (!) υποθέσεων μέσω της αναμορφωμένης πλατφόρμας. Η οργή ξεχειλίζει.
Είναι προφανές ότι οι δανειολήπτες, ειδικά οι λαϊκές οικογένειες, δεν έχουν κάτι να περιμένουν ούτε από την κυβέρνηση ούτε από τη δικαιοσύνη. Η επιλογή, τόσο εντός όσο και εκτός Ελλάδας, είναι οι μαζικοί πλειστηριασμοί, που θα μεταβάλουν οριστικά την εικόνα της χώρας και της κοινωνίας, φτωχοποιώντας μεγάλα τμήματα του πληθυσμού. Αυτό που επιχειρείται από τους κυβερνώντες είναι η επικοινωνιακή διαχείριση των εξελίξεων με τραγελαφικές ανακοινώσεις και ένα χυδαίο επικοινωνιακό γαϊτανάκι μετάθεσης των ευθυνών ανάμεσα στην κυβέρνηση και στην αξιωματική αντιπολίτευση.
Το μόνο στο οποίο έχει να ελπίζει ο κόσμος είναι το μαζικό κίνημα κατά των πλειστηριασμών, που έχει καταγάγει νίκες σε πλείστες περιπτώσεις, ακυρώνοντας στην πράξη πλειστηριασμούς τόσο στην Αθήνα όσο και σε άλλες πόλεις. Μόνο η μαζική κινητοποίηση του κόσμου θα κρατήσει το θέμα ζωντανό, πιέζοντας προκειμένου να σταματήσει η κοροϊδία και να ληφθούν ουσιαστικά μέτρα προστασίας της λαϊκής κατοικίας.
