Ολοκληρώθηκε το έργο διευθέτησης των ομβρίων υδάτων της Ακρόπολης
Λύθηκε οριστικά το ζήτημα της διευθέτησης των ομβρίων υδάτων της Ακρόπολης, καθώς ολοκληρώθηκαν με επιτυχία από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Πόλης Αθηνών τα έργα «Διευθέτησης των ομβρίων υδάτων της Ακρόπολης Αθηνών και της Βόρειας Κλιτύος της Ακρόπολης μέχρι τον αποδέκτη της οδού Αποστόλου Παύλου – Φάσεις Α΄ και Β΄», στο πλαίσιο της συνολικής αναβάθμισης των υποδομών του αρχαιολογικού χώρου, αναγκαίων για την εύρυθμη λειτουργία του. Το έργο υλοποιήθηκε με την υποστήριξη του Ιδρύματος Ωνάση.
Όπως δήλωσε η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη, «Με την ολοκλήρωση του έργου διευθέτησης των ομβρίων υδάτων, δίνεται πλέον οριστική λύση στο πρόβλημα με τις πλημμύρες στην Ακρόπολη, ένα πρόβλημα χρόνιο, το οποίο τα τελευταία χρόνια άρχισε να εκδηλώνεται με πιο έντονο τρόπο, λόγω της εκδήλωσης των έντονων φαινομένων εξ αιτίας της κλιματικής κρίσης. Την περίοδο 2013-2014, οι αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού είχαν ξεκινήσει την εκπόνηση ενός συστηματικού σχεδίου για την αντιμετώπιση του προβλήματος και οι πρώτες από τις μελέτες είχαν τύχει της θετικής γνωμοδότησης του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου. Ωστόσο, τα έργα δεν προχώρησαν με αποτέλεσμα να σημειωθούν καταπτώσεις, ιδιαίτερα στην βόρεια κλιτύ, το 2018. Τον Οκτώβριο του 2019, στον σχεδιασμό των έργων υποδομής για την αναβάθμιση των παρεχομένων υπηρεσιών στην Ακρόπολη -όπως ο νέος φωτισμός, ο ανελκυστήρας πλαγιάς, οι διαδρομές για τα εμποδιζόμενα άτομα και τα ΑμεΑ, η πρόσφατη απτική διαδρομή για τους συμπολίτες μας με προβλήματα όρασης, η ενίσχυση της ασφάλειας- συμπεριλάβαμε και την εκπόνηση του υδραυλικού έργου. Το έργο έχει πλέον ολοκληρωθεί και αντιμετωπίζει συνολικά το πρόβλημα τόσο στην περιοχή του Ιερού Βράχου, όσο και στην Πλάκα, όπου κατέληγε ο μεγαλύτερος όγκος νερού από τις βροχοπτώσεις, αλλά και στην Αρχαία Αγορά, η οποία δεχόταν ιδιαίτερα μεγάλες ποσότητες νερού και αντιμετώπιζε έντονα πλημμυρικά φαινόμενα. Ευχαριστώ το Ιδρυμα Ωνάση και τον Πρόεδρο Αντώνη Σ. Παπαδημητρίου, για τη σταθερή συνεργασία μας και την ευγενική υποστήριξη των έργων αναβάθμισης των υπηρεσιών προς τους επισκέπτες της Ακρόπολης, αλλά και τις αρμόδιες υπηρεσίες του ΥΠΠΟΑ και ιδιαίτερα την Εφορεία Αρχαιοτήτων Αθηνών για την ολοκλήρωση ενός έργου δύσκολου, αλλά απολύτως αναγκαίου».
Ο Πρόεδρος του Ιδρύματος Ωνάση Αντώνης Σ. Παπαδημητρίου δήλωσε ότι «Η διευθέτηση της απορροής των ομβρίων υδάτων από τον Ιερό Βράχο της Ακρόπολης των Αθηνών, αλλά και από την περιοχή που τον περιβάλλει, ήταν ένα πρόβλημα που χρόνιζε εδώ και δεκαετίες, αν όχι αιώνες. Ο ολιστικός σχεδιασμός για την προστασία της Ακρόπολης συνεχίζεται, με τη χορηγία του σχεδιασμού και την υλοποίηση του σχετικού έργου. Χάρη στο νέο δίκτυο αποστράγγισης, οι μελέτες και η υλοποίηση του οποίου απαίτησαν καινοτόμες λύσεις, πάντα υπό τον έλεγχο και τις οδηγίες των αρμόδιων υπηρεσιών και με απόλυτο σεβασμό στο μνημείο, ο χώρος προστατεύεται πλέον αποτελεσματικά. Την εποχή της κλιματικής κρίσης, η οποία επηρεάζει αναπόφευκτα και τα μνημεία της πολιτιστικής μας κληρονομιάς, η παρέμβαση αυτή θεωρείται επιβεβλημένη. Έρχεται μάλιστα ως συνέχεια του διαρκούς ενδιαφέροντός μας για την ανάδειξη του Ιερού Βράχου, μετά τον νέο φωτισμό της Ακρόπολης εν μέσω πανδημικής κρίσης, τις καινούριες διαδρομές και τον ανελκυστήρα πλαγιάς για ΑμεΑ, καθώς και τις απτικές πινακίδες για τα άτομα με οπτική αναπηρία. Αυτό το στοχευμένο πρόγραμμα δράσεων καθιστά τα μνημεία περισσότερο προσβάσιμα για όλους και τον πολιτισμό αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητάς μας».
Το έργο διευθέτησης των ομβρίων υδάτων της Ακρόπολης και της Βόρειας Κλιτύος περιλαμβάνει την κατασκευή συστήματος αγωγών και φρεατίων, το οποίο περισυλλέγει τα όμβρια ύδατα που συγκεντρώνονται στον χώρο δυτικά του Ερεχθείου και της πλατφόρμας αποβίβασης του νέου ανελκυστήρα και τα οδηγεί στην περιοχή της πηγής της Κλεψύδρας στη Βόρεια Κλιτύ (Α’ Φάση) και από εκεί, δια μέσου ανοιχτών καναλιών και υπόγειων αγωγών τα παροχετεύει στους τελικούς αποδέκτες του δικτύου της πόλης, στην οδό Αποστόλου Παύλου (Β’ Φάση). Το έργο συνολικά περιλαμβάνει ένα σύστημα αγωγών και φρεατίων στην περιοχή της Ακρόπολης και ένα δεύτερο σύστημα αγωγών και φρεατίων στην περιοχή της Βόρειας Κλιτύος, δυτικά του νέου ανελκυστήρα και μέχρι την κλίμακα εξόδου των επισκεπτών από την Ακρόπολη, στη Δυτική Κλιτύ. Τα δύο αυτά συστήματα συνδέονται μέσω ενός χαλύβδινου αγωγού, ο οποίος διέρχεται διαμέσου υπάρχουσας υδρορροής στο βόρειο τείχος της Ακρόπολης και κατέρχεται επί του νεότερου τοίχου αντιστήριξης της εποχής του Ν. Μπαλάνου, ακριβώς δυτικότερα της εγκατάστασης του νέου ανελκυστήρα.
Το τεχνικό έργο συνεχίζεται στο πρανές του δυτικότερου τμήματος της Βόρειας κλιτύος της Ακρόπολης με την κατασκευή ανοιχτής τάφρου από σκυρόδεμα πάνω σε επίχωμα, διέρχεται από την οδό Θεωρίας, τις νότιες και νοτιοδυτικές παρυφές του λόφου του Αρείου Πάγου και καταλήγει στον αποδέκτη ομβρίων της οδού Αποστόλου Παύλου. Ο αγωγός στην περιοχή του Αρείου Πάγου είναι κατά τμήματα υπόγειος ή κατασκευασμένος με ανοιχτή ή κλειστή τάφρο από προκατασκευασμένα στελέχη σκυροδέματος ή λιθοδομή, προσαρμοσμένος στο φυσικό ανάγλυφο, ώστε να επιτυγχάνεται η ελάχιστη δυνατή παρέμβαση στο φυσικό περιβάλλον.
Με την κατασκευή του συνολικού υδραυλικού συστήματος επιτυγχάνεται η συλλογή των ομβρίων υδάτων της Ακρόπολης και της Βόρειας Κλιτύος και η μεταφορά τους στο δίκτυο ομβρίων της οδού Αποστόλου Παύλου βαρυτικά, χωρίς δηλαδή την κατασκευή αντλιοστασίων και αγωγών υπό πίεση, ενώ παράλληλα αποφορτίζεται ο αρχαιολογικός χώρος της Αρχαίας Αγοράς από πλημμυρικά φαινόμενα.
Η επιλογή των υλικών κατασκευής των αγωγών και των τεχνικών λύσεων που δόθηκαν είχαν ως γνώμονα τον σεβασμό του τοπίου, την άρτια προσαρμογή του έργου στο αρχαιολογικό περιβάλλον, την διατήρηση της ακεραιότητας και την προστασία των αρχαίων καταλοίπων στην πορεία του έργου. Επίσης λήφθηκε μέριμνα για την διασφάλιση της συντήρησης του έργου στο μέλλον.
Οι ανασκαφικές εργασίες που διενεργήθηκαν, τόσο στην περιοχή του βόρειου τείχους της Ακρόπολης, όσο και στην περιοχή της Βόρειας Κλιτύος, έφεραν στο φως αρχαιολογικά κατάλοιπα (κυρίως της βυζαντινής περιόδου) και έδωσαν την ευκαιρία να μελετηθούν και να τεκμηριωθούν πληρέστερα ορισμένες περιοχές που είχαν ανασκαφεί στο παρελθόν.
Η σωστική ανασκαφική έρευνα που διενεργήθηκε στο πλαίσιο του υδραυλικού έργου έφερε στο φως στο πλάτωμα νοτίως του Αρείου Πάγου οικοδόμημα της Πρωτοβυζαντινής περιόδου (τέλη 4ου αι. μ.Χ. έως τέλη 6ου αι. μ.Χ.), άγνωστο μέχρι σήμερα. Αποτελείται από δύο τουλάχιστον πολυτελή δωμάτια, με μαρμαροστρωμένα δάπεδα, θρανίο και μια πλινθόκτιστη δεξαμενή. Παράλληλα ερευνήθηκαν τάφοι της Πρωτοβυζαντινής περιόδου που είχαν παραβιάσει το κτήριο λίγους χρόνους μετά την εγκατάλειψή του και τμήμα του Οθωμανικού νεκροταφείου των οικογενειών της τουρκικής φρουράς της Ακρόπολης που αναπτύχθηκε πάνω από τα ερείπια του κτηρίου. Ανάμεσα στα κινητά ευρήματα της ανασκαφής συγκαταλέγεται θησαυρός 56 χάλκινων νομισμάτων, πήλινοι λύχνοι και αγγεία.
Διενεργήθηκαν επίσης αρχαιολογικοί καθαρισμοί και τεκμηριώθηκαν με σύγχρονες μεθόδους τα αρχιτεκτονικά κατάλοιπα οικίας της κλασικής περιόδου που είχε ανασκαφεί από τον W. Doerpfeld στα τέλη του 19ου αιώνα.