Άρης Ευαγγελίδης στο “Π”: Βραζιλία: Ο λαός στη μέγγενη αλλότριων συμφερόντων

January 16, 2023 στις κατηγορίες ΑΠΟΨΕΙΣ,Αρθρογράφοι,γράφουν,ΕΥΡΩΠΗ - ΚΟΣΜΟΣ,

Του
ΑΡΗ ΕΥΑΓΓΕΛΙΔΗ
Μέλους του Τμήματος Διεθνών Σχέσεων της ΚΕ του ΚΚΕ

Το ΚΚΕ από την πρώτη στιγμή καταδίκασε τη μεθοδευμένη εισβολή ακροδεξιών οπαδών του πρώην Προέδρου της Βραζιλίας Μπολσονάρο σε κυβερνητικά κτίρια, καθώς και τα καλέσματά τους προς τις Ένοπλες Δυνάμεις της χώρας να προβούν σε πραξικόπημα. Αυτά γίνονται και λέγονται σε μια χώρα όπου η τελευταία στρατιωτική δικτατορία έληξε το 1985, μετά από 21 (!) χρόνια, αφήνοντας πίσω εκατόμβες δολοφονημένων κομμουνιστών και άλλων λαϊκών αγωνιστών και τον λαό πνιγμένο στη φτώχεια και στην εξαθλίωση.

Πρόκειται, λοιπόν, για ενορχηστρωμένες προσπάθειες που στρέφονται ενάντια στα συμφέροντα, στα δικαιώματα και στις ελευθερίες του βραζιλιάνικου λαού. Οι ενέργειες των ακροδεξιών οπαδών του Μπολσονάρο φαίνεται να ακολουθούν πιστά την πατέντα των κερασφόρων οπαδών του Τραμπ, με την εκεί εισβολή στο Καπιτώλιο πριν από ακριβώς δύο χρόνια. Και στη μία και στην άλλη περίπτωση αναδεικνύεται η βαθιά σήψη και η αντιδραστικοποίηση των σύγχρονων καπιταλιστικών κοινωνιών.

Σήμερα, σε συνθήκες μεγάλης όξυνσης των παγκόσμιων ανταγωνισμών, ιμπεριαλιστικού πολέμου στην Ουκρανία, μεγαλύτερων αδιεξόδων για κάθε τύπου διαχείριση του καπιταλισμού, με μια νέα καπιταλιστική κρίση προ των πυλών, αναπόφευκτα τα αστικά κράτη, το πολιτικό σύστημα, οι κυβερνήσεις τους και οι διάφοροι μηχανισμοί τους περνούν σε φάση παραπέρα αντιδραστικοποίησης.

Το θέμα, βέβαια, από τη σκοπιά των εργατικών – λαϊκών συμφερόντων, είναι να παίρνεται υπόψη η προηγούμενη πείρα. Η απάντηση στην ενίσχυση και στη δράση των ακροδεξιών – αντιδραστικών δυνάμεων είναι μήπως οι κυβερνήσεις, όπως του σοσιαλδημοκράτη Λούλα στη Βραζιλία ή του δημοκρατικού Μπάιντεν στις ΗΠΑ; Κάθε άλλο, όπως δείχνει η πραγματικότητα… Όσο και να προσπάθησε ο ΣΥΡΙΖΑ και ο κ. Τσίπρας να αποθεώσει τον Λούλα με την παρουσία του στην ορκωμοσία του στη Βραζιλία, για να εξυπηρετήσει το αφήγημά του εδώ στην Ελλάδα, τα αντικειμενικά στοιχεία αναδεικνύουν άλλο πράγμα. Η απογοήτευση που προκάλεσε σε πλατιά λαϊκά στρώματα η σοσιαλδημοκρατική διακυβέρνηση (2002 – 2016), αρχικά υπό τον Λούλα και στη συνέχεια υπό την Ντίλμα Ρουσέφ, οδήγησε στην εκλογή της κυβέρνησης Μπολσονάρο και των λοιπών ακροδεξιών που τον πλαισίωναν.

Θυμίζουμε επιγραμματικά: Το αναπτυξιακό «θαύμα» της πρώτης διακυβέρνησης του Λούλα στηρίχθηκε στη γιγάντωση των βραζιλιάνικων μονοπωλίων, όπως η Petrobras, η Vale do Rio Doce, η Embraer κ.ά, στο μνημόνιο που υπέγραψε με το ΔΝΤ, στο μεγάλο φαγοπότι των Ολυμπιακών Αγώνων του Ρίο κ.ά., την ίδια ώρα που στον λαό δεν έπεφταν παρά ψίχουλα από τα υπερκέρδη, μεγάλωνε η ψαλίδα ανάμεσα στον πλούτο και στη φτώχεια, δεκάδες εκατομμύρια άνθρωποι παρέμεναν στην απόλυτη εξαθλίωση, σε φαβέλες κ.λπ.

Το διάστημα που ξέσπασε η καπιταλιστική κρίση στη Βραζιλία (2010 – 2016), οι όποιες πενιχρές αυξήσεις είχαν γίνει στο λαϊκό εισόδημα εξανεμίστηκαν και η σοσιαλδημοκρατική κυβέρνηση κατέφυγε σε «νεοφιλελεύθερα» μέτρα και ιδιωτικοποιήσεις. Το διάστημα 2002 – 2016 τα βραζιλιάνικα μονοπώλια επεκτάθηκαν επιθετικά σε πολλές χώρες της περιοχής, η Βραζιλία συμμετείχε σε διάφορες μορφές περιφερειακής και διεθνούς καπιταλιστικής ολοκλήρωσης (BRICS, Mercosur, Unasur), ενώ απόδειξη της ιμπεριαλιστικής της πολιτικής είναι το γεγονός ότι ανέλαβε επικεφαλής των δυνάμεων κατοχής –με τη σφραγίδα του ΟΗΕ– στην Αϊτή, με τα εγκλήματα των βραζιλιάνων στρατιωτικών εκεί να είναι πλέον διεθνώς γνωστά.

Τα παραπάνω συνοπτικά, και πολλά ακόμη, που δεν υπάρχει περιθώριο να αναπτύξουμε εδώ, τεκμηριώνουν πως η διαπάλη ανάμεσα στα αστικά στρατόπεδα των Λούλα και Μπολσονάρο είναι «μακριά κι αλάργα» από τα συμφέροντα και τις προσδοκίες του λαού, ούτε βέβαια έχει σχέση με την πραγματικότητα η επίκληση του «κομμουνιστικού κινδύνου» από τον Μπολσονάρο. Είναι η αντιπαράθεση που έχει να κάνει με τις προτεραιότητες στην καπιταλιστική ανάπτυξη και το μείγμα της διαχείρισης, με τις προτεραιότητες και τον προσανατολισμό της εξωτερικής πολιτικής και των συμμαχιών της χώρας, με τον έλεγχο των θεσμών και των κέντρων της αστικής εξουσίας, όπως ο στρατός, η δικαιοσύνη κ.ά.

Το ΚΚΕ εκφράζει την αλληλεγγύη του στον λαό της Βραζιλίας και τονίζει ότι πραγματικό φραγμό απέναντι στις επιδιώξεις των ακροδεξιών αντιδραστικών δυνάμεων μπορεί να βάλει μόνο ο ίδιος ο λαός με την αποφασιστική του παρέμβαση. Παρέμβαση που δεν μπορεί να στοιχίζεται πίσω από τη λογική του «μικρότερου κακού», αφού αυτό το «μικρότερο κακό» οδηγεί στο μεγαλύτερο. Μόνο ο λαός μπορεί να σώσει τον λαό, με την ανάπτυξη της αυτοτελούς εργατικής – λαϊκής πάλης, με κριτήριο τα συμφέροντα και τις ανάγκες των λαών απέναντι σε κάθε είδους αντιλαϊκές πολιτικές και εκμεταλλευτές.