Τα Ελληνοτουρκικά και το νέο έτος
Γράφει ο
ΠΕΡΙΚΛΗΣ ΝΕΑΡΧΟΥ
Πρέσβυς ε.τ.
Kάθε καινούργια χρονική αφετηρία είναι και μια νέα ευκαιρία για ευχές, επανεκτιμήσεις και νέες ελπίδες. Θα ευχόταν κανείς να ίσχυε αυτό και για τα Ελληνοτουρκικά. Δυστυχώς, όμως, τα Ελληνοτουρκικά, με ευθύνη της Τουρκικής πλευράς, εξελίσσονται με την αναγκαιότητα που θυμίζει Αρχαία Ελληνική Τραγωδία.
Η σύγκρουση καθίσταται αναπόφευκτη από την ανατροπή της υπάρχουσας καταστάσεως, την οποία η Άγκυρα επιδιώκει ως υψηλή στρατηγική και την οποία εντάσσει στο μεγαλεπήβολο «όραμα» που προβάλλει για τη θέση και τον ρόλο της Τουρκίας στον κόσμο, κατά την επόμενη περίοδο.
Μόνη οδός διαφυγής για την Ελληνική πλευρά από την αναγκαιότητα αυτή είναι η ισχύς. Στο επίπεδο της στρατιωτικής ισορροπίας. Στο επίπεδο των συμμαχιών. Στο επίπεδο του εσωτερικού μετώπου. Στο πρώτο επίπεδο, η κατάσταση βελτιώθηκε ουσιαστικά. Ο συσχετισμός στο αεροπορικό ισοζύγιο δυνάμεων εξελίσσεται θετικά για την Ελληνική πλευρά. Η αεροπορική υπεροχή, που επιδίωκε η Τουρκική πλευρά ως αναγκαίο όρο για τον στρατηγικό εκβιασμό της Ελλάδος και την «ειρηνική» ανατροπή του status quo και την αρπαγή των υδρογονανθράκων της Ελληνικής ΑΟΖ, είναι σήμερα ανέφικτη. Αντιθέτως, η Ελληνική Αεροπορία έχει σήμερα σαφές πλεονέκτημα έναντι της Τουρκικής.
Η Άγκυρα προσπαθεί να αναπληρώσει το έλλειμμα ισχύος που αντιμετωπίζει, μετά την ακύρωση του προγράμματος των αεροσκαφών F-35, με το γνωστό αίτημα για την αγορά 40 νέων F16 Block-70 και την αναβάθμιση 80 αεροσκαφών F-16 του στόλου της σε επίπεδο αντίστοιχο εκείνου των Ελληνικών αναβαθμιζόμενων F-16. Είναι γνωστές οι δυσκολίες που αντιμετωπίζει η Άγκυρα στο Κογκρέσο για την έγκριση του αιτήματός της, παρά την υποστήριξή του από τον Λευκό Οίκο. Ακόμη όμως και αν τελικά εγκριθεί το Τουρκικό αίτημα, που είναι πολύ πιθανόν, η Ελληνική πλευρά θα έχει, για μια περίοδο, το πλεονέκτημα του χρονικού προβαδίσματος και την προοπτική της αποκτήσεως, σε σύντομο χρόνο, αεροσκαφών F-35.
Η Τουρκική πλευρά αποδίδει, για τον λόγο αυτό και στο πλαίσιο γενικότερα της υψηλής στρατηγικής της, ιδιαίτερα σημασία στην ανάπτυξη του δικού της εθνικού μαχητικού πέμπτης γενιάς και ιδίως στη διεύρυνση του πλεονεκτήματος που απολαμβάνει στον τομέα των μη επανδρωμένων αεροσκαφών. Για το εθνικό της μαχητικό, διαρρέει πληροφορίες ότι έχει επιτύχει ήδη μεγάλη πρόοδο στην ανάπτυξή του και ότι αυτό θα ενταχθεί σύντομα στο δυναμικό της Τουρκικής Αεροπορίας. Οι πληροφορίες είναι δύσκολο να ελεγχθούν, αλλά το πιο πιθανό είναι ότι οι Τουρκικοί ισχυρισμοί απέχουν πολύ από την πραγματικότητα, εάν ληφθούν υπ’ όψιν τα προβλήματα που αντιμετώπιζε η Άγκυρα στο θέμα του κινητήρος αλλά και άλλων κρίσιμων μερών του νέου αεροσκάφους.
Οι Τουρκικοί ισχυρισμοί είναι, αντιθέτως, πιο κοντά στην πραγματικότητα, σε ό,τι αφορά την ανάπτυξη νέων βελτιωμένων εκδόσεων μη επανδρωμένων αεροσκαφών. Τρεις από αυτές, η «Ακσουγκούρ», το «Ακιντζί» και το «Κιζίλ Έλμα», είναι σαφώς πολύ βελτιωμένες εκδόσεις, τόσο σε ό,τι αφορά την ταχύτητά τους, τη χαμηλή παρατηρησιμότητα, το ραντάρ και τα όργανα σκοπεύσεως όσο και σε ό,τι αφορά το βάρος των όπλων που μπορούν να μεταφέρουν και τους πυραύλους που μπορούν να εκτοξεύσουν, μεταξύ αυτών πυραύλους τύπου Κρουζ.
Το καθεστώς Ερντογάν επιδιώκει να χρησιμοποιήσει τα επανδρωμένα αεροσκάφη ως μια δεύτερη, ανορθόδοξη, συμπληρωματική αεροπορία, η οποία θα έχει ως στόχο να απασχολήσει πολύτιμες αντίπαλες αεροπορικές δυνάμεις και να επιφέρει κορεσμό στην αντίπαλη άμυνα.
Συμπληρωματικά προς τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη, η Τουρκική πολεμική βιομηχανία αναπτύσσει πυρετωδώς νέους τύπους βαλλιστικών πυραύλων, αιωρούμενα πυρομαχικά, νέο βελτιωμένο σύστημα ηλεκτρονικού πολέμου, μη επανδρωμένα μικρά σκάφη και υποβρύχια στη θάλασσα και σύγχρονα αποβατικά.
Η Ελληνική πλευρά πρέπει να επιταχύνει την αντίδρασή της στον τομέα των μη κατευθυνομένων αεροσκαφών και να καλύψει, όσο γρηγορότερα μπορεί, το χάσμα που υπάρχει. Καίρια μέριμνα πρέπει να είναι η ανάπτυξη μιας εγχώριας έρευνας και αναπτύξεως μη επανδρωμένων αεροσκαφών και αιωρουμένων πυρομαχικών. Έχει ήδη γίνει σημαντική πρόοδος προς αυτήν την κατεύθυνση. «Οι καιροί», όμως είναι «ου μενετοί». Η Ελλάδα πρέπει να προμηθευθεί εγκαίρως επιθετικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη για να αντισταθμίσει άμεσα την Τουρκική απειλή, όπως επίσης αιωρούμενα πυρομαχικά ενώ παραλλήλως θα στηρίζει την εγχώρια ανάπτυξη Ελληνικών ΜΕΑ (Μη Επανδρωμένων Αεροσκαφών).
Με το ίδιο πνεύμα, πρέπει να αντιμετωπίσει επίσης τον κίνδυνο των Τουρκικών βαλλιστικών πυραύλων. Και στην περίπτωση αυτή πρέπει να γίνει συνδυασμός άμεσης προμήθειας και προγραμματισμός για εγχώρια έρευνα και ανάπτυξη πυραυλικών συστημάτων. Ο τομέας αυτός δεν προσφέρεται για ιδιωτικές πρωτοβουλίες, στις οποίες επενδύει ιδεολογικά η κυβέρνηση. Είναι τομέας που απαιτεί πρωτοβουλίες στο πνεύμα μιας εθνικής αμυντικής βιομηχανίας.
Η Ελληνική πλευρά πρέπει επίσης να επιταχύνει την προμήθεια εγκεκριμένων ουσιαστικά όπλων και οπλικών συστημάτων, για τα οποία παρατηρείται άσκοπη καθυστέρηση, υποτιμώντας τη σημασία του χρόνου και την ανάγκη της ταχύτερης δυνατής ενισχύσεως της αμυντικής ετοιμότητας της χώρας. Γιατί, π.χ., καθυστερεί, για δύο σχεδόν χρόνια, η προμήθεια του αντιαρματικού συστήματος Spike NLos, του πυραύλου Rampage, των κατευθυνόμενων βομβών Spice I και II από το Ισραήλ και πυραύλων νέας γενιάς για την Ελληνική Αεροπορία από τις ΗΠΑ; Γιατί επίσης καθυστερεί η ενίσχυση του Ναυτικού αλλά και του Στρατού Ξηράς με νέα αναγκαία συστήματα και σκάφη; Οι προβαλλόμενοι λόγοι είναι γνωστοί, αλλά ο κίνδυνος απρόβλεπτης κρίσεως με την Άγκυρα επιβάλλει τη μέγιστη δυνατή επιτάχυνση του αναγκαίου εξοπλισμού της χώρας, γιατί αυτό, πρωτίστως, θα λειτουργήσει αποτρεπτικά απέναντι στην επιθετικότητα της Άγκυρας.
Οι δύο άλλοι παράγοντες, που συνεργούν αποτρεπτικά έναντι της Τουρκικής επιθετικότητας, είναι οι συμμαχίες της χώρας και το εσωτερικό μέτωπο. Σε ό,τι αφορά το πρώτο, είναι γνωστό ότι ο Τουρκικός ηγεμονισμός, ιδιαίτερα στην Ανατολική Μεσόγειο, ενοχλεί και ανησυχεί και άλλους, εκτός από την Ελλάδα και την Κύπρο. Από την άποψη αυτή, οι περιφερειακές συμμαχίες της Ελλάδος και της Κύπρου με το Ισραήλ και την Αίγυπτο έχουν ισχυρή και αντικειμενική βάση. Ισχυρή και αντικειμενική βάση συνιστούν επίσης οι ενεργειακοί πόροι της Ανατολικής Μεσογείου και τα σχέδια μεταφοράς ενέργειας μεταξύ Ευρώπης – Ασίας και Αφρικής.
Η Ελλάδα πρέπει να διαφυλάξει και να ενισχύσει τις συμμαχίες αυτές και να τις αξιοποιήσει ως έρεισμα για την άσκηση των δικαιωμάτων της που απορρέουν από το διεθνές θαλάσσιο δίκαιο. Η συγκυρία είναι ιδιαίτερα ευνοϊκή μετά την υπογραφή, μεταξύ Ελλάδος και Αιγύπτου, της Συμφωνίας για Έρευνα και Διάσωση και της μονομερούς οριοθετήσεως από την Αίγυπτο της ΑΟΖ με τη Λιβύη. Είναι η κατάλληλη στιγμή η Ελλάδα να προχωρήσει στην επέκταση των χωρικών της υδάτων στην Κρήτη σε 12 μίλια, απορρίπτοντας τις ιταμές Τουρκικές απειλές και την επιδίωξη της Άγκυρας να επικαιροποιήσει το δόγμα του casus belli του 1995 και να το επεκτείνει και στα νότια της Κρήτης.
Σε ό,τι αφορά το εσωτερικό μέτωπο, ο καθένας αντιλαμβάνεται τη σημασία του και την ανάγκη να μην αντιφάσκει προς τη στρατηγική κατάσταση που ευνοεί την Ελλάδα και την Κύπρο και τους όρους που στηρίζουν τη στρατηγική προσέγγιση με τις χώρες αυτές. Δεν μπορεί, π.χ., η Κύπρος να επικαλείται αφενός τις συμμαχίες αυτές και να συζητά αφετέρου δήθεν «λύση» του Κυπριακού, που θα έθετε ολόκληρο το νησί υπό Τουρκικό γεωπολιτικό έλεγχο.
Ζωτικής σημασίας για την Ελλάδα και την Κύπρο είναι η στρατηγική σχέση με τη Γαλλία. Δεν πρέπει η σχέση αυτή να υπονομευθεί ή να περιθωριοποιηθεί, με κανέναν τρόπο. Η σχέση με τις ΗΠΑ έχει, ασφαλώς, καθοριστική σημασία. Ενέχει όμως πάντα τον κίνδυνο «ανταλλαγμάτων» προς την Άγκυρα. Αναγκαίο αντίβαρο προς αυτό είναι η Ελληνική επιρροή στο Κογκρέσο και η ανεξαρτησία και η αποφασιστικότητα της Ελληνικής ηγεσίας. Το τελευταίο είναι και αυτό που προκαλεί εύλογες ανησυχίες.
