Αντόνιο Παπάνο: Πρέπει να είσαι ο οδηγός στο μονοπάτι!
[Εξομολογήσεις…]
«Με μια έννοια, ναι, το ότι είμαι παιδί μεταναστών, από την Ιταλία στις ΗΠΑ, επηρέασε τον τρόπο με τον οποίο στάθηκα μέσα στην όπερα και την συνεργασία μου με τους καλλιτέχνες, επηρέασε ακόμη και την ‘‘ηθική της εργασίας’’ μου.
Έμαθα να δουλεύω πολύ σκληρά από πολύ νωρίς – αυτό είναι γεγονός.
Ήταν ο μόνος τρόπος να πετύχω κάποια πράγματα και αυτό σίγουρα αφορά την οικογενειακή διαδρομή. Την ίδια στιγμή, συνειδητοποίησα ότι ενώ η μουσική έχει όλα αυτά τα ποιητικά και συναισθηματικά στοιχεία, δεν είναι καθόλου εύκολη υπόθεση. Τουλάχιστον για όποιον θέλει να καταφέρει κάτι καλό. Θεωρούσα πάντα ότι όλοι οι μουσικοί έχουν ταλέντο. Το ζήτημα είναι μέχρι ποιο σημείο ‘‘απλώνεις’’ αυτό το ταλέντο.
Μ’ αρέσoυν η τηλεόραση, το φαγητό και το ποτό και η ανάγνωση. Μ’ αρέσει, όμως, και η μουσική μελέτη. Για έναν μαέστρο αυτό σημαίνει ότι μελετάει στην ησυχία του σπιτιού του. Η σιωπή είναι από τα πιο σημαντικά εργαλεία για έναν διευθυντή ορχήστρας, όταν απομακρύνεται από τον ήχο της ορχήστρας. Είναι το πιο γλυκό φάρμακο. Αν και μέσα στη σιωπή υπάρχει ήχος: μέσα στο κεφάλι σου. Αυτός είναι που εκπαιδεύει τα αφτιά και το συναίσθημα για να αποκωδικοποιήσεις τη μουσική.
Ο διευθυντής ορχήστρας πρέπει να καθοδηγεί προφανώς, αλλά γι’ αυτό ακριβώς οφείλει να δίνει χώρο στους μουσικούς ή να τους οδηγεί στο επόμενο βήμα. Δεν μπορεί, λοιπόν, να είναι ‘‘ενδοτικός’’ ή ανεκτικός ακροατής. Πρέπει να είναι ο οδηγός στο μονοπάτι».
Υπογραφή: Αντόνιο Παπάνο, Διευθυντής της Βασιλικής Όπερας του Λονδίνου και της Ορχήστρας της Εθνικής Ακαδημίας της Αγίας Καικιλίας
