Έλενα Κουντουρά στο “Π”: Τα υπέρ και τα κατά της ΕΕ στις αποφάσεις που αφορούν τους ευρωπαίους πολίτες

Της
ΕΛΕΝΑΣ ΚΟΥΝΤΟΥΡΑ
Ευρωβουλευτού ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία

Σε αυτήν την οικονομική και ανθρωπιστική δίνη που έχει εισέλθει η Ευρώπη από την αρχή της πανδημίας μέχρι σήμερα, ένα από τα καίρια ερωτήματα που θέτουν επανειλημμένως οι πολίτες είναι πώς τελικά η Ευρωπαϊκή Ένωση εργάζεται για το συμφέρον τους και με ποιον τρόπο απαντά στις ανάγκες τους.

Όπως και στο ξέσπασμα της υγειονομικής κρίσης, έτσι και στην ενεργειακή κρίση η Ευρωπαϊκή Ένωση αποδεικνύεται ανεπαρκής στους χειρισμούς της, ώστε να δώσει μια ενιαία και τολμηρή λύση. Αντιθέτως, παίρνει για μία ακόμη φορά τον δρόμο της αναβλητικότητας και των καθυστερήσεων ή των αποσπασματικών λύσεων.

Η ΕΕ διέπεται από ένα θεσμικό πλαίσιο το οποίο είναι ατελές και υπό διαμόρφωση και το οποίο πολλές φορές αποτυγχάνει να συγκεράσει ή να συμβιβάσει αντικρουόμενα εθνικά συμφέροντα για την άμεση επίλυση σοβαρών κρίσεων και να προστατεύσει πρωτίστως τους πολίτες.

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είναι το μοναδικό θεσμικό όργανο της ΕΕ που τα μέλη του, οι ευρωβουλευτές, εκλέγονται απευθείας από τους λαούς και εκπροσωπούν τα συμφέροντα των πολιτών. Με τον ρόλο του ως συννομοθέτη, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είναι πρωτοπόρο στη διαμόρφωση προοδευτικών πολιτικών και νόμων που εκφράζουν τις κοινωνικές ανάγκες.

Αντίθετα, στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και στο Συμβούλιο συχνά υπερισχύει η θέση των ισχυρών χωρών, είτε μέσω βέτο είτε μέσω επιβολής των απόψεών τους, και ως εκ τούτου παραλύει η όποια προοπτική για ουσιαστικές λύσεις στα μεγάλα, επείγοντα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι λαοί.

Για παράδειγμα, η μεγάλη ατολμία της Κομισιόν στην επιβολή πλαφόν στις τιμές φυσικού αερίου οφείλεται ακριβώς στα συμφέροντα λίγων, ισχυρών, κρατών, που μπλοκάρουν τις άμεσες λύσεις. Όταν πλέον βρεθεί κοινά αποδεκτή παρέμβαση, αυτή έρχεται με μεγάλη καθυστέρηση.

Κραυγαλέο παράδειγμα αποτέλεσε και ο αποκλεισμός του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου από τις διαπραγματεύσεις της Κομισιόν και του Συμβουλίου, μετά την απόφαση της Επιτροπής να προτείνει τα νέα μέτρα για την ενεργειακή κρίση, με βάση το άρθρο 122 της Συνθήκης Λειτουργίας της ΕΕ (ΣΛΕΕ). Είναι απαράδεκτο ότι, σε αυτήν την ενεργειακή κρίση, ο θεσμός που εκπροσωπεί τους λαούς και που έχει δημοκρατικά εκφρασθεί υπέρ προοδευτικών και αποτελεσματικών λύσεων έχει ουσιαστικά εξαιρεθεί από τη λήψη κρίσιμων αποφάσεων που αφορούν όλη την Ευρώπη.

Δεν μπορούμε όμως να μη σταθούμε ταυτόχρονα και στη θετική πλευρά της συνεργασίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου με την Κομισιόν και το Συμβούλιο, στα ζητήματα όπου υπάρχει ξεκάθαρα αρμοδιότητα και ευθύνη για κοινές αποφάσεις, όπως στην ευρωπαϊκή νομοθεσία.

Όταν η ΕΕ λειτουργεί εξ ολοκλήρου δημοκρατικά, δηλαδή με την ενεργή συμμετοχή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, επιτυγχάνονται ενιαίες λύσεις προς όφελος της ζωής και της καθημερινότητας των πολιτών.

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει συμβάλει καταλυτικά ώστε η ΕΕ σήμερα να πρωταγωνιστεί παγκοσμίως στην αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης, διεκδικώντας και εφαρμόζοντας πιο τολμηρή νομοθεσία, όπως ο κλιματικός νόμος.

Αντίστοιχα, χάρη στους κοινούς ευρωπαϊκούς κανόνες και στα κοινά ευρωπαϊκά πρότυπα, που είναι αποτέλεσμα πολύπλευρων διεργασιών, έχουμε επιτύχει την ασφάλεια των τροφίμων, μέσω των οριζόντιων απαγορεύσεων χρήσης γενετικά τροποποιημένων, τη μεγαλύτερη προστασία της υγείας, μέσω ισχυρών απαγορεύσεων στη χρήση χημικών, την πρόοδο στην παιδεία, με προγράμματα όπως το Erasmus, την ελεύθερη διακίνηση προϊόντων και αγαθών, αλλά και ζητήματα ασφαλείας στην καθημερινότητα, όπως οι πιο αυστηρές προδιαγραφές για ασφαλή οχήματα και ασφαλή μέσα μεταφοράς.

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο επίσης διεκδικεί μεγαλύτερους ευρωπαϊκούς προϋπολογισμούς. Αναγνωρίζει τις πραγματικές ανάγκες και πιέζει διαχρονικά ώστε οι ευρωπαϊκοί μηχανισμοί χρηματοδότησης να είναι πιο ισχυροί. Όπως, για παράδειγμα, τα νέα αναπτυξιακά έργα και τα έργα διασυνοριακής διασύνδεσης στις μεταφορές, στην ενέργεια, στον ψηφιακό μετασχηματισμό και στον τουρισμό, που χρηματοδοτούνται από διάφορα ταμεία, όπως το Ταμείο Κοινωνικής Συνοχής και το Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, έχοντας ως κεντρική επιδίωξη να αμβλυνθούν οι σημερινές ανισότητες και να αποτραπούν κοινωνίες και οικονομίες πολλαπλών ταχυτήτων.

Εάν λοιπόν, στο περίπλοκο, σήμερα, οικοδόμημα της ΕΕ, βρεθεί τρόπος να ξεπεραστούν οι εθνικοί εγωισμοί και τα συμφέροντα για χάρη της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης και ενός κοινού ευρωπαϊκού οράματος, αυτός αφορά ξεκάθαρα τον πιο ενεργό ρόλο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, τη θεσμική και δημοκρατική εμβάθυνση της ΕΕ και την ουσιαστικότερη συμμετοχή των ευρωπαίων πολιτών στις ευρωπαϊκές αποφάσεις.

Έντυπη έκδοση ΤΟ ΠΑΡΟΝ