Η νέα προοπτική της Κυπριακής Δημοκρατίας – Του ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΚΟΥΣΑΝΤΑ
Του
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΚΟΥΣΑΝΤΑ
Αντιστράτηγου ΕΑ
Η Κυπριακή Δημοκρατία, με γεωστρατηγική αξία ανεκτίμητη, αφού βρίσκεται ανάμεσα σε τρεις ηπείρους (Ευρώπη, Ασία, Αφρική), παρουσιάζει προοπτική ανάπτυξης που θα ζήλευαν ακόμα και αναπτυγμένα κράτη της γηραιάς ηπείρου.
Προοπτική ανάπτυξης της Κύπρου
Παρ’ όλα τα 48 χρόνια παράνομης κατοχής του βόρειου τμήματος του νησιού από την Τουρκία, αυτό δεν εμπόδισε την Κυπριακή Δημοκρατία να προσπαθεί για την επανένταξη του βόρειου τμήματός της, ενώ τα επιτεύγματα της Κύπρου δεν σταματούν την περίοδο αυτή.
Κομβικό χρονικό σημείο ήταν το 2003. Τότε ο Τάσσος Παπαδόπουλος υπογράφει την ΑΟΖ με την Αίγυπτο, η Κύπρος επιζητεί την οριοθέτηση της ΑΟΖ και με την Ελλάδα, όμως η Ελλάδα την εποχή εκείνη διακατέχεται από φοβικό σύνδρομο και αρνείται. Τελικά, η σύμπραξη Ελλάδας – Κύπρου φέρνει αποτελέσματα και η Κύπρος γίνεται κράτος-μέλος της ΕΕ την 1η Μαΐου 2004 και μέλος της ζώνης του ευρώ από την 1η Ιανουαρίου 2008.
Το οικονομικό θαύμα της Κύπρου
Η Κύπρος, από το 1996 και μετά, επιδεικνύει μεγάλη ανάπτυξη, πλην της περιόδου 2010 – 2014, όταν υπήρξε η οικονομική κρίση, κατά τη διάρκεια της οποία απωλέσθηκαν μεγάλα κεφάλαια, από τις περικοπές που υπέστησαν οι πολίτες της Κύπρου. Παρ’ όλη την οικονομική κρίση όμως, η Κύπρος ανθίσταται και με οικονομικά μέτρα την ξεπερνά.
Με αύξηση του ΑΕΠ το 2021 στα 24,018 δισ. ευρώ και με το ακαθάριστο κατά κεφαλήν εισόδημα να φτάνει τα 26.680 ευρώ, η Κύπρος κατατάσσετε στην 44η θέση παγκοσμίως, πολύ υψηλότερα από μεγάλα ευρωπαϊκά κράτη.
Η επίσημη ανεργία στην Κύπρο φτάνει το 8,6% τον Αύγουστο του 2022, ενώ τον αντίστοιχο μήνα του 2014 ήταν στο 16,09%. Αυτό σημαίνει ότι οι οικονομικοί δείκτες όσον αφορά την ανάπτυξη θεωρούνται ιδιαίτερα ενθαρρυντικοί.
Ενεργειακή προοπτική
Η ενεργειακή σχέση της Κύπρου με τις αμερικανικές, ευρωπαϊκές και ασιατικές εταιρείες, που έχουν αναλάβει την εξόρυξη στα οικόπεδα της ΑΟΖ της Κύπρου, της δίνει τη δυνατότητα να γίνει ενεργειακός πρωταγωνιστής στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο. Με αυτήν την ιδιότητα του ενεργειακού πρωταγωνιστή η Κυπριακή Δημοκρατία οδεύει προς τη δικαίωση της πολιτικής της επιλογής όσον αφορά την οριοθέτηση της ΑΟΖ της.
Η Κύπρος και η Ελλάδα κατόρθωσαν να δημιουργήσουν σε σύντομο χρονικό διάστημα έναν μεγάλο ηλεκτρικό ενεργειακό άξονα τροφοδοσίας στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο μαζί με το Ισραήλ και την Αίγυπτο. Οι υπό κατασκευή αγωγοί ηλεκτρικής ενέργειας EuroΑsia Interconnector (Ισραήλ – Κύπρος – Ελλάδα) και Euroafrica Interconnector (Αίγυπτος – Κύπρος – Ελλάδα), όταν θα λειτουργήσουν (2025 και 2023 αντίστοιχα), θα δώσουν τεράστια δυναμική στην ΕΕ αλλά και στην Κύπρο και στην Ελλάδα.
Ο EastMed, την κατασκευή του οποίου επιθυμεί η ΕΕ μαζί με Κύπρο, Ελλάδα, Ιταλία και Γαλλία, εφόσον υπάρξει η πολιτική στήριξη των ΗΠΑ και φυσικά η εύρεση των ανάδοχων κατασκευαστικών εταιρειών, θα αποφέρει ετησίως σε Κύπρο και Ελλάδα προμήθεια φυσικού αερίου 20 δισ. κυβικών μέτρωνγια τα επόμενα 20 χρόνια και θα συμβάλει στην πλήρη ενεργειακή απεξάρτηση από τη Ρωσία.
Επιπλέον, η συμφωνία, ως επίσημο νομοθέτημα των ΗΠΑ («East Med Act»), εστιάζει στη συνεργασία Κύπρου, Ελλάδας, Ισραήλ και ΗΠΑ με στόχο «την προώθηση των συνεταιρισμών ασφάλειας και ενέργειας στην Ανατολική Μεσόγειο», όπως αναφέρεται στον τίτλο του.
Η άρση του εμπάργκο πώλησης όπλων από τις ΗΠΑ ως μοχλός πίεσης του κυπριακού προβλήματος
Η Κύπρος σταδιακά αρχίζει να αποκτά μεγαλύτερη οικονομική ισχύ και γίνεται ενεργειακό κέντρο, προσελκύοντας το ενδιαφέρον των ΗΠΑ για τα μεγάλα κοιτάσματα υδρογονανθράκων. Η άρση του εμπάργκο πώλησης όπλων προς την Κύπρο από τις ΗΠΑ την 1η Οκτωβρίου 2022, που συμπίπτει και με τα 62 χρόνια από την ανακήρυξη της Κυπριακής Δημοκρατίας ως ανεξάρτητου κράτους-μέλους του ΟΗΕ, μπορεί να αλλάξει όλα τα δεδομένα στη λύση του κυπριακού προβλήματος. Η ενίσχυση της Κύπρου μελλοντικά μπορεί να της δώσει την εθνική ισχύ ώστε να επιβάλει τις θέσεις της, με τη βοήθεια των ΗΠΑ. Η ενδεχόμενη στρατιωτική ενίσχυση της Κύπρου με οπλικά συστήματα των ΗΠΑ της δίνει την δυνατότητα να επιβάλει καταστάσεις και να ελέγχει τα γεγονότα στην Κύπρο, που επί πολλά χρόνια έχουν βαλτώσει λόγω της τουρκικής αδιαλλαξίας.
Η διμερής συμφωνία που πραγματοποιήθηκε στις 19 Σεπτεμβρίου 2022 μεταξύ ΗΠΑ και Κυπριακής Δημοκρατίας (Acquisition and Cross-Servicing Agreement [ACSA]) έχει ως σκοπό την ανταλλαγή υπηρεσιών διοικητικής μέριμνας, ενώ η ένταξη της Κυπριακής Δημοκρατίας στο State Partnership Program (1 Οκτωβρίου 2022) αποσκοπεί στη συνεργασία με τις ΗΠΑ σε θέματα ασφάλειας και εξοπλισμών.
Νέα στρατηγική – επιχειρησιακή συμφωνία Ελλάδας Κύπρου
Η εκπόνηση νέου στρατηγικού – επιχειρησιακού δόγματος συνεργασίας, ανάλογου του Δόγματος Ενιαίου Αμυντικού Χώρου Ελλάδας – Κύπρου του 1993, που είχε απαξιωθεί σταδιακά, είναι επιτακτική. Ο μελλοντικός εξοπλισμός της Ελλάδας με αεροσκάφη Rafale, F-16 Viper, F-35 και φρεγάτες Belharra μπορεί να δώσει μεγάλη επιχειρησιακή στήριξη στην Κυπριακή Δημοκρατία, με συνεχή αεροπορική και ναυτική παρουσία αντίστοιχα. Η μελλοντική αυτή δημιουργία διαύλου επικοινωνίας, τόσο στον θαλάσσιο όσο και στον εναέριο χώρο, μεταξύ Ελλάδας και Κύπρου είναι επιτακτική ανάγκη προκειμένου να υπάρξουν προϋποθέσεις για μελλοντικό καθορισμό ΑΟΖ μεταξύ Ελλάδας και Κύπρου.
Επίλογος
Συμπερασματικά, η Κύπρος σήμερα βρίσκεται σε πλεονεκτική θέση όσον αφορά τη γεωπολιτική, οικονομική, ενεργειακή της προοπτική στη σκακιέρα της Νοτιοανατολικής Μεσογείου. Στις διεθνείς σχέσεις, πολλές φορές, η ουδετερότητα, η πρόθεση μη δέσμευσης, η απόσταση από πολιτική ή στρατιωτική συμμαχία βλάπτει, αντί να ωφελεί. Κάθε κράτος θα πρέπει να προσπαθεί να αυξάνει την ισχύ του μέσα στο άναρχο διεθνές γεωπολιτικό σύστημα, ώστε να διασφαλίζει τα εθνικά του συμφέροντα.
