Ζωή Ράπτη στο “Π”: Εθνικό σχέδιο δράσης για την εξάλειψη της παιδικής κακοποίησης

Της
ΖΩΗΣ ΡΑΠΤΗ
Υφυπουργού Υγείας

Το τελευταίο διάστημα, την καθημερινότητά μας σκιάζουν, δυστυχώς, συχνές ειδήσεις ενδοοικογενειακής βίας και κακοποίησης παιδιών.

Ιδιαίτερα τα τραγικά περιστατικά παιδικής σεξουαλικής κακοποίησης είναι μάστιγα της εποχής, είναι εγκλήματα αποτρόπαια, τα οποία κινούνται στα υπόγεια της κοινωνίας.

Δυστυχώς, το φαινόμενο της σεξουαλικής κακοποίησης των παιδιών είναι πλέον συχνό και στη χώρα μας.

Σύμφωνα με έρευνα του Ινστιτούτου Υγείας του Παιδιού, το ποσοστό των παιδιών που πέφτουν θύματα σεξουαλικής κακοποίησης στη χώρα μας ανέρχεται στο 16%, όταν στην Ευρώπη ένα στα πέντε παιδιά είναι θύμα.

Είναι εντυπωσιακό πως εννιά στους δέκα δράστες είναι από το οικείο, στενό οικογενειακό, συγγενικό ή φιλικό περιβάλλον του παιδιού, τον λεγόμενο «κύκλο εμπιστοσύνης» του. Αυτό δυσκολεύει το παιδί να σπάσει τη σιωπή του, με αποτέλεσμα τα περιστατικά να μην καταγγέλλονται, καθώς συχνά τα παιδιά-θύματα εκβιάζονται συναισθηματικά, φοβούνται, παραπλανώνται και αποτρέπονται από το να μιλήσουν γι’ αυτό που τους συμβαίνει. Γι’ αυτό και μόλις 2 στα 100 περιστατικά φθάνουν στις αρχές.

Πρέπει, όμως, να αναγνωρίσουμε ότι εξιχνιάζονται από την αστυνομία.

Αναδεικνύεται πλήρως η σοκαριστική τους διάσταση, σε απόλυτη συνεργασία με τη δικαιοσύνη και με πολύ μεγάλη μεθοδικότητα.

Όλοι αυτοί οι οποίοι πρέπει να λογοδοτήσουν και θα λογοδοτήσουν στη δικαιοσύνη.

Είναι πολύ σημαντικό ότι το απόστημα πια έχει σπάσει. Αυτές οι σπείρες της φρίκης εξαρθρώνονται. Η τιμωρία είναι πλέον σκληρή.

Το πιο σημαντικό είναι πώς θα αντιμετωπίσουμε την επανάληψη τέτοιων φαινομένων και τις συνέπειες για τις τραυματισμένες ψυχές όσων παιδιών πέφτουν θύματα τέτοιων αποτρόπαιων πράξεων.

Η κυβέρνηση, με οδηγίες του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη και τη συνεργασία 12 υπουργείων και της τοπικής αυτοδιοίκησης, προχώρησε στην κατάρτιση εθνικού σχεδίου δράσης για την προστασία των παιδιών από τη σεξουαλική κακοποίηση και εκμετάλλευση, πολύ πριν έρθει στην επικαιρότητα το φρικιαστικό περιστατικό στον Κολωνό. Μάλιστα πρόκειται να συζητηθεί την ερχόμενη Τετάρτη στη Βουλή.

Πρόκειται για μια εθνική προσπάθεια πρόληψης και αντιμετώπισης του φαινομένου, που ξεκίνησε για πρώτη φορά στην Ελλάδα, σε συντονισμένο και ολοκληρωμένο πλαίσιο.

Παράλληλα, η κυβέρνηση προώθησε σημαντικές αλλαγές του Ποινικού Κώδικα και της Ποινικής Δικονομίας, με νόμο του 2021, αυστηροποιώντας τις ποινές για τέτοιου είδους αδικήματα, που μπορεί να φτάνουν μέχρι και τα ισόβια.

Συγκεκριμένα, για τον βιασμό σε βάρος ανηλίκου προβλέπεται πλέον ισόβια κάθειρξη. Έτσι, η ποινή έγινε πολύ πιο αυστηρή από ό,τι ήταν μέχρι τότε.

Επίσης, αντιμετωπίζονται πλέον ως κακούργημα οι γενετήσιες πράξεις με ανηλίκους (αποπλάνηση ανηλίκων), ενώ προβλέπεται αυτεπάγγελτη δίωξη των αδικημάτων κατά της γενετήσιας ελευθερίας, όταν στρέφονται σε βάρος ανηλίκων.

Υπήρξε, ακόμη, αλλαγή στον τρόπο εξέτασης των θυμάτων κακοποίησης, ώστε να αποφεύγεται η δευτερογενής θυματοποίησή τους.

Από το υπουργείο Δικαιοσύνης έχει καταρτισθεί πρωτόκολλο και οδηγός για τη διαχείριση της επικοινωνίας των ανηλίκων παραβατών ή ανηλίκων θυμάτων και των οικογενειών τους. Επίσης, πρωτόκολλο και ενημερωτικός οδηγός με θέμα την πρόσβαση και την προστασία των δικαιωμάτων των παιδιών, είτε ανηλίκων δραστών είτε ανηλίκων θυμάτων, στο σύστημα απονομής δικαιοσύνης, καθώς και πρωτόκολλο διαχείρισης ανηλίκων που διαβιούν σε ενδοοικογενειακό περιβάλλον με περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας.

Επίσης, από το υπουργείο Παιδείας, έχει δρομολογηθεί η πρόσληψη 3.200 ψυχολόγων και κοινωνικών λειτουργών.

Παράλληλα, έχει θεσμοθετηθεί ο σύμβουλος σχολικής ζωής στις σχολικές μονάδες δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Πρόκειται για εκπαιδευτικό ο οποίος έχει αποστολή να λειτουργεί ως σημείο αναφοράς των μαθητών για περιστατικά που τους απασχολούν.

Ακόμη, προβλέπεται η πρόσληψη εκπαιδευτικών, βοηθητικού προσωπικού και σχολικών νοσηλευτών για την υποστήριξη των παιδιών με ειδικές ανάγκες, καθώς τα παιδιά με αναπηρία υπολογίζεται από ερευνητές ότι διατρέχουν δέκα φορές μεγαλύτερο κίνδυνο να υποστούν σεξουαλική κακοποίηση στην παιδική τους ηλικία σε σχέση με τα παιδιά τυπικής ανάπτυξης.

Δράσεις του υπουργείου Υγείας
Στο υπουργείο Υγείας έχουμε θέσει ως προτεραιότητα την ψυχική υγεία των παιδιών και των εφήβων.

Στο πλαίσιο αυτό, δημιουργούμε άμεσα, με χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης, δύο κέντρα ημέρας για την ψυχοκοινωνική υποστήριξη κακοποιημένων παιδιών στην Αθήνα και στη Θεσσαλονίκη, με χρηματοδότηση 280.000 ευρώ ετησίως για το καθένα.

Επίσης, δημιουργούμε τρία κέντρα ημέρας, εξειδικευμένα στον τομέα υποστήριξης της οικογένειας ολιστικά, με ετήσια δαπάνη 350.000 ευρώ σε Αθήνα, Πειραιά και Θεσσαλονίκη, καθώς και εννιά κέντρα ημέρας σε όλη τη χώρα για την ενίσχυση της ψυχικής υγείας των πολιτών, έτσι ώστε να υποστηριχθούν για την αντιμετώπιση της ενδοοικογενειακής βίας.

Στόχος όλων μας είναι να στηρίξουμε τα θύματα, για να καταφέρουν να συνεχίσουν τη ζωή τους, ξεπερνώντας, όσο γίνεται, τις τραγικές εμπειρίες που τα σημάδεψαν.

Έντυπη έκδοση ΤΟ ΠΑΡΟΝ