Τα άδικα υπερκέρδη της ενεργειακής κρίσης ανήκουν στους καταναλωτές – Του ΣΩΚΡΑΤΗ ΦΑΜΕΛΛΟΥ

Του
ΣΩΚΡΑΤΗ ΦΑΜΕΛΛΟΥ
Τομεάρχη Περιβάλλοντος και Ενέργειας,
Βουλευτή Β’ Θεσσαλονίκης του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ

Στις τρέχουσες συνθήκες ενεργειακής κρίσης και σε βάρος των αναγκών της κοινωνίας αναπτύσσονται ακραίες και προκλητικές κερδοσκοπικές συμπεριφορές, στην Ελλάδα και παγκόσμια. Η Ευρωπαϊκή Ένωση, με μεγάλη καθυστέρηση, αναγνώρισε την ύπαρξη υπερκερδών στην ενέργεια, ζήτησε πρόσφατα τη φορολόγησή τους, χωρίς όμως να ασχοληθεί καθόλου με τις αιτίες γέννησής τους, τις ευθύνες αλλά και τους όρους ώστε να μην επαναληφθεί αυτό το φαινόμενο.

Στην Ελλάδα τα πράγματα έχουν ξεπεράσει κάθε όριο γιατί το σήμα το έδωσε η κυβέρνηση Μητσοτάκη από τις πρώτες ημέρες της διακυβέρνησής της. Οι αυξήσεις στη ΔΕΗ από τον κ. Χατζηδάκη τον Σεπτέμβριο του 2019 ήταν το εναρκτήριο λάκτισμα για το πάρτι της ακρίβειας που ακολούθησε. Η λογική του γρήγορου και χωρίς κανόνες ξεπουλήματος κατευθύνει όλες τις επιλογές της θητείας Μητσοτάκη, χωρίς να υπάρχει καμία μέριμνα για τις ανάγκες της χώρας και για επενδύσεις μακράς πνοής. Αυτή η λογική κυριαρχεί, από το real estate σε κρατική γη, με κρατικά λεφτά, μέχρι την ιδιωτικοποίηση κοινωνικών αγαθών, όπως το νερό, τα απορρίμματα και η ενέργεια.

Η στρατηγική αυτή έρχεται σε πλήρη αντίθεση με την περίοδο διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, όπου, παρά το Μνημόνιο, τη χρεοκοπία και τις πιέσεις των δανειστών, κατοχυρώθηκε η πλειοψηφία του Δημοσίου σε ΔΕΗ και δίκτυα (ΔΕΔΔΗΕ, ΑΔΜΗΕ, ΔΕΠΑ Υποδομών) και πετύχαμε τη μείωση της τιμής του ρεύματος κατά 12% την περίοδο 2015 – 2019.

Στην περίπτωση της κυβέρνησης Μητσοτάκη δεν μιλάμε για απλές ιδιωτικοποιήσεις αλλά για κανονικό πλιάτσικο, και μάλιστα με κανόνες Άγριας Δύσης, που εξοντώνουν και την υγιή επιχειρηματικότητα. Ποια σοβαρή εταιρεία θα επενδύσει μακρόπνοα σε μια χώρα όπου δεν υπάρχουν κανόνες, διαφάνεια και ισοτιμία, δηλαδή ασφάλεια δικαίου, και δεν τηρείται το ευρωπαϊκό κεκτημένο; Ποια επιχείρηση μπορεί να επιβιώσει όταν το κόστος ενέργειας για το μη οικιακό τομέα, λαμβάνοντας υπόψη και τις επιδοτήσεις, είναι το δεύτερο πιο ακριβό στην Ευρώπη, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της EUROSTAT για το πρώτο εξάμηνο του 2022;

Τα υπερκέρδη που έχουν μπει στα ταμεία των ενεργειακών εταιρειών είναι πάνω από 5 δισ. ευρώ. Και είναι λεφτά που έχουν λείψει από τα ταμεία όλων των επιχειρήσεων, μικρών και μεγάλων, και από την αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών:

• 2,2 δισ. από τους ηλεκτροπαραγωγούς ρεύματος την περίοδο Ιουλίου 2021 – Ιουνίου 2022,
• 330 εκατ. στη δημόσια ΔΕΠΑ Εμπορίας Φυσικού Αερίου,
• 1,79 δισ. ευρώ για τα δύο ελληνικά διυλιστήρια μόνο από το πρώτο εξάμηνο του 2022, με το μοντέλο υπολογισμού της ΕΕ,
• 1 δισ. περίπου από τα υπερκέρδη της εμπορίας ρεύματος Αύγουστο, Σεπτέμβριο και Οκτώβριο, μετά την ενσωμάτωση της ρήτρας αναπροσαρμογής στις τιμές προμήθειας.

Τα υπερκέρδη αυτά επιβεβαιώνονται και από τα στοιχεία της Eurostat, που αποτυπώνουν ότι οι τιμές ρεύματος που χρεώνουν και εισπράττουν, από καταναλωτές και επιδοτήσεις, οι πάροχοι στην Ελλάδα είναι οι πιο ακριβές στην Ευρώπη το πρώτο εξάμηνο του 2022.

Για να επιβιώσει η κοινωνία και η οικονομία, απαιτούνται ριζικές ανατροπές, που περιλαμβάνονται στο πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ:

Πρώτον, χρειαζόμαστε ισχυρή και σύγχρονη Πολιτεία, που θα ελέγχει και θα ρυθμίζει την αγορά και θα εξασφαλίζει την πρόσβαση στην πράσινη ενέργεια, σε προσιτές τιμές, για νοικοκυριά και επιχειρήσεις.

Δεύτερον, απαιτείται έλεγχος και οριοθέτηση κερδών στην ενέργεια, που δεν πρέπει να αποτελεί αντικείμενο κερδοσκοπίας, και αναδρομική φορολόγηση των υπερκερδών που αντλήθηκαν μέσα στην κρίση, εις βάρος κοινωνίας και οικονομίας.

Και, τρίτον, απαιτείται δημόσιος έλεγχος στα εργαλεία άσκησης ενεργειακής πολιτικής, όπως η ΔΕΗ και τα ΕΛΠΕ και τα ενεργειακά δίκτυα.

Όμως, τα άδικα κέρδη που παρήχθησαν μέσα στην κρίση, ενώ η κοινωνία και η αγορά γονατίζουν και πληθαίνουν τα λουκέτα, πρέπει να φορολογηθούν ισχυρά. Δεν θα επιτρέψουμε να γίνει καμιά υπαναχώρηση ως προς το 90% της φορολόγησης των υπερκερδών, που έχει ήδη νομοθετηθεί στην Ελλάδα ύστερα από πίεση μας, αλλά δεν έχει εφαρμοστεί ακόμα.

Τα υπερκέρδη είναι άδικα κέρδη, κέρδη πάνω από την κερδοφορία προηγούμενων χρόνων. Και δίκαιος φόρος είναι αυτός που θα αποδώσει τα άδικα υπερκέρδη στην κοινωνία, αποκαθιστώντας το δίκαιο, τη δικαιοσύνη παντού, που είναι και η πολιτική μας προτεραιότητα.

Έντυπη έκδοση ΤΟ ΠΑΡΟΝ