Θεοδώρα Ψαλτοπούλου στο “Π”: Πανδημία Covid-19: Πού είμαστε σήμερα;

Της
ΘΕΟΔΩΡΑΣ ΨΑΛΤΟΠΟΥΛΟΥ
Καθηγήτριας Θεραπευτικής, Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής
στην Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ

Νωρίτερα τον Σεπτέμβριο, ο Πρόεδρος Τζο Μπάιντεν ανακοίνωσε ότι η πανδημία Covid-19 έχει τελειώσει στις ΗΠΑ, παρόλο που διευκρίνισε πως απαιτούνται σημαντικές προσπάθειες για την επιδημιολογική ύφεση της πανδημίας. Παράλληλα, ο διευθυντής του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) δήλωσε ότι το τέλος της πανδημίας αποτελεί έναν ορατό στόχο.

Στην Ελλάδα τα επιβεβαιωμένα κρούσματα Covid-19 ανέρχονται σε άνω των 4.900.000 από την έναρξη της πανδημίας. Το τελευταίο διάστημα παρατηρείται μια αύξηση των νέων καταγεγραμμένων περιστατικών Covid-19 στη χώρα μας. Πιο συγκεκριμένα, η Ελλάδα κατέγραψε αύξηση κατά 24% στα νέα κρούσματα Covid-19 την περασμένη εβδομάδα σε σύγκριση με την προηγούμενη, σύμφωνα με τα στοιχεία του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ). Την εβδομάδα 19 – 25 Σεπτεμβρίου καταγράφηκαν 44.775 νέα κρούσματα Covid-19, που ισοδυναμεί με 4.292 κρούσματα κορονοϊού ανά ένα εκατομμύριο άτομα. Από τις νέες μολύνσεις το 26% ήταν επαναμολύνσεις. Την ίδια χρονική περίοδο, συνολικά 819 ασθενείς με Covid-19 χρειάστηκαν νοσηλεία (117 ασθενείς κατά μέσο όρο εβδομαδιαία). Ο συνολικός αριθμός των ασθενών με Covid-19 που εξήλθαν από τα νοσοκομεία την ίδια εβδομάδα ήταν 715 (102 εβδομαδιαίος μέσος όρος ή -5% σε σύγκριση με την προηγούμενη εβδομάδα). Επιπλέον, 79 νοσηλευόμενοι ασθενείς βρίσκονταν σε αναπνευστική υποστήριξη στις 25 Σεπτεμβρίου. Η διάμεση ηλικία τους είναι 70 έτη και το 96,2% έχει μια υποκείμενη πάθηση ή/και είναι ηλικίας 70 ετών και άνω. Κατά την εβδομάδα 19 – 25 Σεπτεμβρίου 2022 σημειώθηκαν επίσης 97 θάνατοι από Covid-19, ή εννέα θάνατοι ανά ένα εκατομμύριο άτομα (εβδομαδιαία μεταβολή -16%), ανεβάζοντας το σύνολο των θυμάτων της πανδημίας από την έναρξη της πανδημίας σε 33.111 στη χώρα μας. Από τα άτομα που πέθαναν, το 96% είχε μια υποκείμενη πάθηση ή/και ήταν ηλικίας 70 ετών και άνω. Η διάμεση ηλικία όσων μολύνθηκαν ήταν τα 38 έτη και όσων πέθαναν ήταν τα 80 έτη.

Φαίνεται ότι η επιστροφή στην κανονικότητα χωρίς τη λήψη υποχρεωτικών μέτρων πρόληψης της μετάδοσης του SARS-CoV-2 και ο συγχρωτισμός σε εργασιακούς χώρους και σχολεία οδήγησε σε αύξηση των νέων κρουσμάτων στις νεαρότερες ηλικίες. Τα στοιχεία δείχνουν ότι θα υπάρξει μια έξαρση της πανδημίας μέσα στον χειμώνα και πιθανότατα θα συνδεθεί με την έλευση ενός υποστελέχους της Όμικρον, χωρίς ωστόσο να γνωρίζουμε εκ των προτέρων τον ακριβή χρονικό ορίζοντα μιας τέτοιας έξαρσης. Ένα πιθανό σενάριο είναι μια πρώτη αύξηση της μεταδοτικότητας τέλη Οκτωβρίου με αρχές Νοεμβρίου, που πιθανόν να μη συνοδεύεται με την έλευση ενός νέου στελέχους, και μια επόμενη έξαρση των νέων μολύνσεων λόγω έλευσης μιας νέας διεισδυτικής μετάλλαξης της Όμικρον περί τα μέσα προς τέλη Δεκεμβρίου 2022. Ωστόσο, σύμφωνα και με την πορεία της πανδημίας την καλοκαιρινή περίοδο, με την ευρεία εξάπλωση των Όμικρον 4 και 5, ελπίζουμε ότι η πίεση στο εθνικό σύστημα υγείας δεν θα φτάσει στα επίπεδα των προηγούμενων κυμάτων της πανδημίας.

Παράλληλα, από αρχές Οκτωβρίου θα αρχίσουν να χορηγούνται οι αναμνηστικές δόσεις με τα νέα διδύναμα εμβόλια έναντι του SARS-CoV-2 σε χρονικό διάστημα τουλάχιστον τριών μηνών μετά την τελευταία δόση του εμβολίου ή τη νόσηση από κορονοϊό. Τα νέα εμβόλια χρησιμοποιούν την ίδια τεχνολογία mRNA με τα προηγούμενα εμβόλια Moderna και Pfizer/BioNTech και οι ενισχυτικές δόσεις έχουν αναβαθμιστεί για να στοχεύουν τα νεότερα στελέχη Όμικρον. Τα νέα εμβόλια εμπεριέχουν την πρωτεΐνη-ακίδα S τόσο του αρχικού (προγονικού) στελέχους του ιού όσο και των πιο μεταδοτικών στελεχών Όμικρον (BA.4, BA.5). Προτεραιότητα για χορήγηση δίνεται στους ηλικιωμένους και στα άτομα με συννοσηρότητες που κινδυνεύουν με σοβαρή Covid-19 καθώς και στο ιατρονοσηλευτικό προσωπικό.

Φέτος είναι ιδιαίτερα σημαντικό να εμβολιαστούμε κατά της γρίπης, επειδή ορισμένοι ειδικοί πιστεύουν ότι θα μπορούσαμε να δούμε παράλληλη έξαρση της γρίπης και της Covid-19 αυτό το φθινόπωρο – ένα φαινόμενο που κάποιοι ονομάζουν διδημία. Η λήψη εμβολίου κατά της γρίπης και αναμνηστικού εμβολίου έναντι του SARS-CoV-2 (ταυτόχρονα, αν είναι δυνατόν) είναι ιδιαίτερα σημαντική, εάν ανήκετε σε ομάδα υψηλού κινδύνου. Τα άτομα που είναι επιρρεπή σε σοβαρές επιπλοκές της Covid-19 –όπως οι ηλικιωμένοι, τα άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα και χρόνιες παθήσεις– είναι επίσης ιδιαίτερα ευάλωτα σε σοβαρές επιπλοκές της γρίπης.

Τέλος, δεν θα πρέπει να ξεχνάμε στην καθημερινότητά μας ότι απλές ενέργειες, όπως η αποφυγή συνωστισμού, η χρήση μάσκας προσώπου, η διενέργεια διαγνωστικών ελέγχων ιδιαίτερα επί συμπτωμάτων μπορεί να βοηθήσουν ουσιαστικά στην πρόληψη της διασποράς και είναι ιδιαίτερα σημαντικά για τα άτομα με συννοσηρότητες.

Έντυπη έκδοση ΤΟ ΠΑΡΟΝ