Παναγιώτης Τσακλής στο “Π”: Ο Θεός να σώσει τα πιόνια
Του
Δρος ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ Β. ΤΣΑΚΛΗ
Καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας,
Assoc Karolinska Institute, Sweden
[email protected]
Οι άγραφοι μνημονιακοί κανόνες της ενδυματολογίας των αρχόντων επιβάλλουν το χρώμα του φορέματος να είναι ίδιο με αυτό των υποδημάτων. Έτσι και η Βασίλισσα παίρνει τη θέση της στη σκακιέρα, στο τετράγωνο του αντιστοιχεί στο χρώμα της, και από εκεί εκκινεί την τακτική της. Μια τακτική που αναλογεί στην αξία της και την αντιστοιχίζει με την αξία εννέα πιονιών, δυνατότερη από άλλα ελαφρά κομμάτια, αλλά πιο αδύνατη από τους δύο πύργους της μαζί.
Πήρε αιώνες απαρχής του παιγνίου, έως ότου η Βασίλισσά μας να απελευθερωθεί, καταλαμβάνοντας ευκίνητα τον χώρο έως την άκρη της σκακιέρας. Ήταν η εποχή της βασιλείας της Ισαβέλλας της Καστίλης, που έδωσε τη νέα δυναμική ταυτότητα στο κομμάτι, με τον επινοητή της παραλλαγής αυτής να μετουσιώνει το αδύναμο ξυλόγλυπτο κομμάτι στο υπερφυσικό τρίπτυχο της αποκαλούμενης πλέον Ντάμας, υπονοώντας τη κοινωνική αξία του τίτλου, την ιερότητα της Παναγίας και τη δύναμη της κυρίαρχης Ισαβέλλας.
Μπορεί ο Βασιλιάς να είναι το σπουδαιότερο κομμάτι μας, μιας και όταν εκλείψει το παιχνίδι τελειώνει, αλλά η Ντάμα είναι αυτή που είναι η πιο δυνατή. Η φιλοσοφία και η τακτική αυτού του παιχνιδιού προσομοιάζει τη ζωή, με έναν τρόπο μεταφυσικό αλλά και ρεαλιστικό. Ακόμα και εάν η Βασίλισσά μας εκλείψει, τα πιόνια εμπεριέχουν εν δυνάμει τον σπόρο της μεταμόρφωσης και καθώς καταφέρουν να ολοκληρώσουν την πορεία τους έως την ακμή του άλλου άκρου, διαβαίνοντας το τελευταίο τετράγωνο, μπορούν να ανταλλάξουν την υπόσταση και τη μετριότητά τους με μία νέα Ντάμα και το παιχνίδι ανανεώνεται δυναμικά.
Από την άλλη, υπάρχει το σενάριο που θέλει την Ντάμα να θυσιάζεται σκοπίμως, ώστε να προχωρήσει η τακτική της επιβολής, στοιχείο επίσης φωτεινό, καθώς για να επιλεγεί ως πράξη προϋποθέτει την εμπιστοσύνη στον εναπομείναντα στρατό και έτσι ακόμα και το απλό πιόνι προσδίδει αγωνιστική υπεραξία. Τέτοια αμφίδρομη εξάρτηση και θυσιαστική στην πράξη θα πρέπει να ορίζει τη σχέση του λαού με την αρχή, πάσης φύσεως. Αυτή είναι η έννοια της Δημοκρατίας, να δύναται το πιόνι να καταλήξει ηγέτης και ο ηγέτης να μπορεί να εμπιστευτεί τη δυναμική του λαού του, ακόμα και εάν ο ίδιος εκλείψει. Η κοινωνική, χαοτική πολλές φορές, διαστρωμάτωση είναι αναμφίβολα ένας ανασταλτικός παράγοντας για την ανοδική πορεία του λαού στην εξουσία.
Έτσι, ο ίδιος ο λαός αναλαμβάνει τον ρόλο του κομπάρσου, επιλέγοντας να εκπροσωπηθεί ανερμάτιστα από καινοφανείς σωτήρες και γίνεται, νομοτελειακά, πιόνι θυσιασμένο στο παιχνίδι της εξουσίας, έως το τελικό check mat. Όλα τα παιχνίδια, για να κερδηθούν, θέλουν τη δεξιότητα του παίκτη, ώστε να επιβληθεί στον αντίπαλο και, πέρα από την εγγενή ευφυία, χρειάζεται και η γνώση της τακτικής, μαζί με την εμπειρία της ενασχόλησης.
Η κάθε Βασίλισσά μας λοιπόν θα πρέπει να ξεπεράσει την κενότητα του τίτλου της και πολύ περισσότερο την επιβλητική υπεροψία της Ισαβέλλας και να οδηγήσει με ιερότητα, ως «Παναγία» ηγέτιδα, τα πιόνια της στο πεδίο της ζωής, δίνοντάς τους εφόδια και υποστήριξη και από τα άλλα σπουδαία κομμάτια του στρατού της. Ακόμα και αν εντέλει η Ντάμα μας εκλείψει, θα ανατρέχουμε στη μνήμη της, ενθυμούμενοι τις ευκαιρίες που μας έδωσε και την υποστήριξη που μας παρείχε ώστε να κυριαρχήσουμε στην τελική παρτίδα. Και μόνο έτσι ο Θεός θα έχει σώσει τα πιόνια, που με τη σειρά τους θα γεννήσουν καινούργιες Βασίλισσες.
Έντυπη έκδοση ΤΟ ΠΑΡΟΝ
Φωτό: tefaa.gr