Κατάσταση «ακήρυχτου πολέμου» επιβάλλει ο Σουλτάνος σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο

–Κρατάει στα χέρια του τη βαλβίδα της έντασης

Του
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΤΣΑΚΑΛΟΥ

Σε καθεστώς εμπόλεμης κατάστασης παραπέμπει πια το περιβάλλον που διαμορφώνει στα ελληνοτουρκικά η τουρκική ηγεσία, καθώς με τις δηλώσεις του ίδιου του τούρκου ηγέτη η Άγκυρα ξεπερνά πλέον τις κόκκινες γραμμές, απειλώντας ευθέως με πολεμική επιχείρηση εναντίον της Ελλάδας.

Ο κ. Ερντογάν επανέλαβε για τρίτη φορά μέσα σε λίγες ημέρες ότι η υπομονή της Τουρκίας εξαντλείται και ότι «θα ’ρθει ένα βράδυ ξαφνικά», αναφορά που παραπέμπει στον γνωστό τουρκικό στίχο που είχε χρησιμοποιηθεί για την εισβολή στην Κύπρο αλλά και για την προαναγγελία των τουρκικών στρατιωτικών παρεμβάσεων στη Συρία.

Η δήλωση αυτή του τούρκου Προέδρου, σε συνδυασμό με τον ισχυρισμό ότι «τα νησιά είναι κατεχόμενα (σ.σ.: από την Ελλάδα) και όταν έρθει η ώρα θα γίνει ό,τι είναι αναγκαίο», είναι καθαρή, επίσημη προαναγγελία στρατιωτικής επίθεσης εναντίον της χώρας μας, η οποία φυσικά δεν μπορεί να συνεχίσει να αποδίδεται απλώς στις προεκλογικές σκοπιμότητες του τούρκου Προέδρου.

Στην Αθήνα, σε ένα σημαντικό μέρος της πολιτικής ελίτ κυριαρχεί ακόμη η αντίληψη ότι οι επιθέσεις του Ταγίπ Ερντογάν εναντίον της Ελλάδας γίνονται για να κερδίσει ψήφους από το εθνικιστικό στρατόπεδο και για να τονώσει το πατριωτικό – εθνικιστικό συναίσθημα των ψηφοφόρων του. Μια αντίληψη βολική, καθώς απαλλάσσει την πολιτική ελίτ από την ανάγκη να δει κατάματα την τουρκική απειλή και να την αντιμετωπίσει, καθώς περιμένει υπομονετικά τις εκλογές στην Τουρκία, με την προσδοκία ότι την επόμενη ημέρα, με έναν μαγικό τρόπο, ο λύκος θα γίνει αρνάκι.

Όμως, κάθε μέρα, με κάθε δήλωση και κίνηση του τούρκου η­γέτη, διαπιστώνεται εύκολα ότι η επιλογή σύγκρουσης με την Ελλάδα είναι στρατηγική επιλογή της Τουρκίας. Και ο κ. Ερντογάν με κάθε τρόπο στέλνει το μήνυμα ότι είτε η Ελλάδα οικειοθελώς θα δορυφοριοποιηθεί από την Τουρκία είτε διαφορετικά… «θα έρθει ένα βράδυ ξαφνικά».

Εκτιμάται ότι το επόμενο διάστημα τουλάχιστον, μέχρι τις αρχές του χειμώνα, η Τουρκία θα αποφύγει κάποια επιθετική κίνηση στο πεδίο, καθώς δεν θέλει να δώσει στους εχθρούς της στην Ουάσινγκτον πρόσθετο επιχείρημα για να επιβάλουν νέες κυρώσεις και να μπλοκάρουν στο διηνεκές την πώληση F-16. Ούτε βεβαίως αποτελεί καθησυχαστικό μήνυμα ότι το νέο γεωτρύπανο της Τουρκίας θα βρίσκεται στον κόλπο της Αττάλειας μέχρι το τέλος Οκτωβρίου, καθώς υπάρχουν τουρκικά ερευνητικά και γεωτρύπανα τα οποία αυτήν τη στιγμή είναι μεν απασχολημένα στη Μαύρη Θάλασσα, αλλά η αποστολή ενός ερευνητικού στην Ανατολική Μεσόγειο δεν χρειάζεται περισσότερες από δέκα ημέρες…

Στα χέρια του η βαλβίδα της έντασης
Ο κ. Ερντογάν κρατάει στα χέρια του τη βαλβίδα της έντασης και έχει την πρωτοβουλία των κινήσεων, με την Αθήνα να πρέπει να παρακολουθεί προσεκτικά τις δηλώσεις και τους σχεδιασμούς της τουρκικής ηγεσίας, τη στιγμή που δεν υπάρχει κανένας δίαυλος επικοινωνίας μεταξύ του Μεγάρου Μαξίμου και του Προεδρικού Μεγάρου στην Άγκυρα. Αλλά και σε χαμηλότερο επίπεδο δεν υπάρχει ανοικτός δίαυλος, ού­τε μεταξύ των υπουργείων Εξωτερικών και Άμυνας, και αυτό δημιουργεί μια πολύ επικίνδυνη κατάσταση, καθώς σε περίπτωση ενός απρόβλεπτου περιστατικού ή επεισοδίου δεν υπάρχουν μηχανισμοί άμεσης διαχείρισης και αποκλιμάκωσης.

Όπως όλα δείχνουν, ο ίδιος ο κ. Ερντογάν έχει δώσει την εντολή για διακοπή των επαφών και σπάσιμο των διαύλων επικοινωνίας, καθώς επανειλημμένα τις τελευταίες ημέρες δηλώνει ότι η «Ελλάδα δεν μπορεί να είναι ισότιμος συνομιλητής μας ούτε πολιτικά, ούτε οικονομικά, ούτε στρατιωτικά».

Στην Αθήνα, ο υπουργός εξωτερικών Νίκος Δένδιας έστειλε επιστολές στον ΟΗΕ, στην ΕΕ και στο ΝΑΤΟ, στις οποίες καταγράφονται οι δηλώσεις Ερντογάν, με την ωμή απειλή ανάληψης στρατιωτικής δράσης εναντίον της Ελλάδας. Στις επιστολές αυτές η Αθήνα προειδοποιεί ότι αν δεν τιθασευτεί ο κ. Ερντογάν και αν η διεθνής κοινότητα δεν αναλάβει τώρα τις ευθύνες της, τότε δεν θα πρέπει να αποκλεισθεί η επανάληψη γεγονότων όπως αυτά που ζούμε τους τελευταίους μήνες (στην Ουκρανία).

Βεβαίως, η Δύση, πνιγμένη στον εφιάλτη της ενεργειακής κρίσης και του πολέμου στην Ουκρανία, το μόνο που δεν θα ήθελε αυτήν τη στιγμή είναι μια στρατιωτική αναμέτρηση στη νοτιοανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ, και μάλιστα μεταξύ δύο χωρών-μελών της Συμμαχίας.

Όμως, πέραν των αυτονόητων δηλώσεων (όπως αυτή της ΕΕ) περί ανάγκης σεβασμού της ακεραιό­τητας και κυριαρχίας των κρατών, εγκ­ατάλειψης απειλών και λύσης των προβλημάτων διά του διαλόγου, οι φιλικές συστάσεις δεν φαίνεται να πιάνουν τόπο στην Άγκυρα και να πείθουν τον Ερντογάν να εγκαταλείψει την επιθετική τακτική του.

Με εξαίρεση τη γαλλίδα ΥΠΕΞ Κατρίν Κολονά, η οποία μετά τη συνάντησή της με τον Νίκο Δένδια δήλωσε ότι η χώρα της είναι δεσμευμένη με τη ρήτρα αμοιβαίας συνδρομής σε περίπτωση επίθεσης, που περιλαμβάνεται στην Ελληνογαλλική Αμυντική Συμφωνία (που και πάλι βεβαίως θα τεθεί το ερώτημα για το ποια μορφή θα πάρει αυτή η συνδρομή και πόσο γρήγορα θα εκδηλωθεί), από τους άλλους διεθνείς παράγοντες δεν θα πρέπει να περιμένουμε και πολλά.

Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ φυσικά αποδοκιμάζει τις δηλώσεις που αμφισβητούν την ελληνικότητα των νησιών και σπεύδει συγχρόνως να συστήσει διάλογο μεταξύ των δύο χωρών, διάλογο τον οποίο βεβαίως όλοι θέλουν, αλλά ο καθένας με διαφορετικό τρόπο και κυρίως διαφορετική ατζέντα. Γιατί είναι προφανές ότι η Ελλάδα δεν μπορεί να μπει σε συζήτηση, π.χ., για «γκρίζες ζώνες», για εκ προοιμίου αποδοχή περιορισμένης επήρειας των νησιών, για αποστρατιωτικοποίηση κ.ο.κ.

Όλα δείχνουν ότι ο κ. Ερντογάν βιάζεται. Θεωρεί ότι ο χρόνος που περνά είναι εις βάρος της Τουρκίας, ότι στο διάστημα αυτό η Ελλάδα εξοπλίζεται και απειλεί να ανατρέψει τους εις βάρος της συσχετισμούς δύναμης στο Αιγαίο, ότι οι ενεργειακές εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο και η πί­εση για εξεύρεση νέων πηγών ενέργειας από την Ευρώπη μπορεί να οδηγήσουν σε κινήσεις που θα παρακάμπτουν οριστικά την Τουρκία (παράδειγμα η αναβίωση του αγωγού EastMed από τον επικεφαλής της ιταλικής Eni), ότι και οι Αμερικανοί, ανησυχώντας για την αξιοπιστία της Τουρκίας, θέλουν να δημιουργήσουν μια δεύτερη ζώνη ασφαλείας στην ευρύτερη περιοχή από την Αλεξανδρούπολη έως την Κύπρο και το Ισραήλ. Και όλα αυτά ενώ η οικονομία της Τουρκίας, χωρίς να έχει δεχθεί το ισχυρό πλήγμα της ενέργειας (λόγω και των προνομιακών σχέσεων με τον Βλαντιμίρ Πούτιν), παραμένει η αχίλλειος πτέρνα του καθεστώτος Ερντογάν, χωρίς μάλιστα να διαφαίνεται προοπτική βελτίωσης.

Η Αθήνα πρέπει να παραμείνει σε συναγερμό, να συνεχίσει με τον ίδιο, εντατικό ρυθμό την ενημέρωση της διεθνούς κοινότητας, ώστε να μην επιτρέψει στον Ερντογάν να φτιάξει το άλλοθι που θα δικαιολογεί μια στρατιωτική επιχείρηση εναντίον της Ελλάδας. Το επόμενο διάστημα θα είναι πραγματικά κρίσιμο για τα ελληνοτουρκικά καθώς όλα δείχνουν ότι η Τουρκία θέλει να τραβήξει τα πράγματα στα άκρα και να οδηγήσει σε νέο σκηνικό, με επιβολή τετελεσμένων επί του πεδίου.

Η κυβέρνηση αλλά και όλα τα πολιτικά κόμματα έχουν μια μεγάλη υποχρέωση και καθήκον. Παρά τα όσα τους χωρίζουν, και είναι πολλά, παρά το σκάνδαλο των υποκλοπών, που έχει δηλητηριάσει την πολιτική ζωή, όλοι πρέπει να δείξουν ενωμένοι την αποφασιστικότητά τους απέναντι στην Τουρκία και στις απειλές του Ερντογάν ότι «θα έρθουν ένα βράδυ ξαφνικά». Για να αντιληφθούν οι γείτονες ότι είτε μέρα είτε βράδυ έρθουν θα βρουν απέναντι έναν ενωμένο λαό και μια ισχυρή πολεμική μηχανή να τους περιμένει… Αυτό θα είναι και το ισχυρό μήνυμα αποτροπής, που θα κάνει τον κ. Ερντογάν να το σκεφτεί δύο και τρεις φορές πριν αποτολμήσει οτιδήποτε…

Έντυπη έκδοση ΤΟ ΠΑΡΟΝ