Βασίλης Ταλαμάγκας στο “Π”: Η σύγχυση της Δύσης ενισχύει τους BRICS

Του
ΒΑΣΙΛΗ ΤΑΛΑΜΑΓΚΑ

Όλο και περισσότεροι έγκυροι διεθνείς αναλυτές πιστεύουν ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία, παρά την αποτρόπαιη εισβολή, οικονομικά τουλάχιστον, βοηθάει τον επιτιθέμενο. Τις τελευταίες ημέρες αναδεικνύεται και μια άλλη διάσταση.

Η Ρωσία και η Κίνα φαίνεται ότι κεφαλαιοποιούν την ηθική και πολιτική σύγχυση της Δύσης. Η Ρωσία στον οικονομικό πόλεμο με τη Δύση μπόρεσε όχι μόνο να επιβιώσει, αλλά και να χτυπήσει τους αντιπάλους της.

Ειδικότερα, εκφοβισμένη από τις συνέπειες της οικονομικής αντιπαράθεσης, η Γερμανία άρχισε να αποφεύγει τις υποσχέσεις της για αύξηση των αμυντικών δαπανών και ετοιμάζεται για τον σκληρότερο χειμώνα μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Παράλληλα, η Δύση δεν είναι αισιόδοξη για το γεγονός ότι οι αξίες της θα ενώσουν την παγκόσμια κοινότητα και θα την αναγκάσουν να βγει εναντίον της Ρωσίας σε ένα ενιαίο μέτωπο.

Από την άλλη πλευρά, η Ρωσία ακολουθεί την Κίνα, μαζί με την Ινδία και τη Βραζιλία, αλλά και χώρες σε όλο τον κόσμο, που επιλέγουν το εμπόριο με τη Ρωσία αντί για την αλληλεγγύη με την G7. Τα μεγάλα προβλήματα που ανέδειξε ο πόλεμος στην Ουκρανία είναι ο προστατευτισμός στην Ευρώπη από τις Ηνωμένες Πολιτείες, ο οποίος παράλληλα μειώνει την οικονομική ελκυστικότητα του δυτικού συστήματος για τις αναπτυσσόμενες χώρες.

Το δεύτερο μεγάλο πρόβλημα είναι η αξιακή πολιτική της Δύσης. Και το τρίτο, οι διαφορετικές αναγνώσεις που κάνουν οι ηγέτες της Δύσης, προσπαθώντας ο καθένας να προωθήσει τα συμφέροντα του εις βάρος της κοινής γραμμής.

Όπως πάντα σε αυτές τις περιπτώσεις, «στην αναμπουμπούλα ο λύκος χαίρεται».

Μετά τον πόλεμο, η Ρωσία προσπαθεί τώρα οικονομικά να κεφαλαιοποιήσει τα οφέλη μέσω των BRICS. Οι BRICS είναι ένας διεθνής πολιτικός οργανισμός των κορυφαίων αναδυόμενων αγορών, που αποτελείται από πέντε χώρες: τη Βραζιλία, τη Ρωσία, την Ινδία, τη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας και τη Νότιο Αφρική. Στις 16 Ιουνίου 2009 οι ηγέτες των χωρών BRIC (των μετέπειτα BRICS) πραγματοποίησαν την πρώτη σύνοδο κορυφής στο Εκατερίνενμπουργκ, κατά την οποία εξέδωσαν δήλωση με την οποία ζητούσαν τη δημιουργία μιας «δίκαιης, δημοκρατικής και πολυπολικής παγκόσμιας τάξης». Το 2012 οι πέντε χώρες BRICS αντιπροσώπευαν έναν πληθυσμό σχεδόν τριών δισεκατομμυρίων ανθρώπων, με συνδυασμένο ονομαστικό ΑΕΠ 13,7 τρισ. δολάρια και ένα εκτιμώμενο σύνολο 4 τρισ. δολαρίων σε συναλλαγματικά αποθεματικά.

Στις αρχές της δεκαετίας του 2000, οι χώρες της Βραζιλίας, της Ρωσίας, της Ινδίας και της Κίνας, οι οποίες ανήκαν στις αναδυόμενες αγορές, παρουσίαζαν αλματώδη οικονομική ανάπτυξη, πολύ μεγαλύτερη από αυτή των μεγάλων οικονομιών των πλούσιων χωρών. Παράλληλα, οι χώρες αυτές κάλυπταν μεγάλες εκτάσεις στον παγκόσμιο χάρτη, ενώ και ο συνολικός πληθυσμός τους κάλυπτε ένα μεγάλο ποσοστό του παγκόσμιου πληθυσμού της Γης. Αυτό οδήγησε στη δημιουργία ενός οικονομικού όρου για να περιγράψει τις οικονομίες των χωρών αυτών, ο οποίος πήρε την  ονομασία του, BRIC, από τα αρχικά των 4 χωρών.

Oι BRICS δηλώνουν ότι υπάρχει ανάγκη για ένα νέο παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα, που να είναι «διαφοροποιημένο, σταθερό και προβλέψιμο». Η δήλωση αυτή δεν έκανε άμεση επίθεση στην επικρατούσα αντίληψη για την «κυριαρχία» του αμερικανικού δολαρίου, κάτι για το οποίο οι Ρώσοι άσκησαν κριτική.

Το 2014 οι BRICS προχώρησαν στην ίδρυση της δικής τους αναπτυξιακής τράπεζας. Είναι τόσο ευμετάβλητο το παγκόσμιο σκηνικό, που όλα κρέμονται σε μια κλωστή. Οι διαρροές ότι μπορεί να ζητήσει και η Τουρκία την ένταξή της στους BRICS είναι μια εξέλιξη που, αν ισχύσει, μπορεί να αλλάξει τη γεωπολιτική ιστορία στην περιοχή μας.

Έντυπη έκδοση ΤΟ ΠΑΡΟΝ