Π. Καππάτος στο “Π”: «Ψηφιακοί νομάδες» και «ασημένια» οικονομία είναι μέρος της λύσης για τη βιώσιμη ανάπτυξη των νησιών

Tου
ΠΑΝΑΓΗ ΚΑΠΠΑΤΟΥ
Βουλευτή Κεφαλονιάς – Ιθάκης

Η πρόσφατη ανακοίνωση των αποτελεσμάτων της απογραφής πληθυσμού επιβεβαίωσε και στην Ελλάδα την τάση που υπάρχει σε πολλές χώρες της Ευρώπης. Η τάση μείωσης του πληθυσμού επιδεινώθηκε στη χώρα μας λόγω της μετανάστευσης εργατικού δυναμικού την προηγούμενη δεκαετία.

Η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας από το 2019 έχει προχωρήσει σε σημαντικές θεσμικές πρωτοβουλίες κατά της δημογραφικής κρίσης. Για παράδειγμα, η ενίσχυση με 2.000 ευρώ για κάθε γέννηση, το αφορολόγητο 1.000 ευρώ για κάθε παιδί, η μείωση του ΦΠΑ στα βρεφικά είδη, η άδεια πατρότητας, οι «νταντάδες της γειτονιάς» και πριν από λίγες μέρες το σχέδιο νόμου που διευκολύνει τα ζευγάρια για υποβοηθούμενη αναπαραγωγή. Στο επόμενο διάστημα θα προχωρήσει και η πρωτοβουλία του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, για μια νέα στεγαστική πολιτική για νέα ζευγάρια.

Μία από τις λύσεις που έχουν προταθεί επικουρικά ώστε να ενισχυθεί ο πληθυσμός, ιδιαίτερα στη νησιωτική Ελλάδα, είναι και η προσέλκυση «ψηφιακών νομάδων» (εργαζομένων από απόσταση) και η αξιοποίηση της «ασημένιας» οικονομίας, την προσέλκυση δηλαδή συνταξιούχων από άλλες χώρες στην Ελλάδα.

Πρόκειται για δυο παράλληλα συστήματα παραγωγής, διανομής και κατανάλωσης αγαθών και υπηρεσιών, τα οποία μπορούν να αποτελέσουν «υβριδικές» μορφές τουρισμού και δυνητικά να επεκτείνουν με βιώσιμο τρόπο μια τουριστική περίοδο χαμηλότερης έντασης σε σχέση με τις πιεστικές καταστάσεις του καλοκαιριού. Τα ελληνικά νησιά έχουν δομήσει τις τοπικές οικονομίες τους στην παροχή τουριστικών υπηρεσιών και μπορούν να υποστηρίξουν ανθρώπους που θα επιλέξουν να διαμένουν εκεί μικρότερα ή μεγαλύτερα διαστήματα ή ακόμα και μόνιμα.

Το θεσμικό πλαίσιο και η παροχή κινήτρων ανανεώνονται συνεχώς. Η Ελληνική Βουλή έχει ψηφίσει νόμο ο οποίος παρέχει έκπτωση 50% στον φόρο εισοδήματος για τους «ψηφιακούς νομάδες» που θα εγκατασταθούν στη χώρα μας, ενώ θεσπίστηκε ξεχωριστή visa για εργαζόμενους υψηλής εξειδίκευσης. Παρά την πανδημία, η προσπάθεια συνεχίζεται από τον ιδιωτικό τομέα, τους θεσμικούς φορείς και το Υπουργείο Τουρισμού για οργανωμένη προσέλκυση «ψηφιακών νομάδων». Για παράδειγμα, έχει ξεκινήσει σχετικό πιλοτικό πρόγραμμα από το υπουργείο Τουρισμού για τη Σύρο, το Ηράκλειο και την Καλαμάτα.

Ωστόσο, για να πετύχει η χώρα μας το στόχο να καταστεί προορισμός για «ψηφιακούς νομάδες» ή προορισμός μόνιμης εγκατάστασης συνταξιούχων από άλλες χώρες, συντρέχουν ορισμένες προϋποθέσεις.

Το κυριότερο είναι το Εθνικό Σύστημα Υγείας να υποστηρίξει τις ανάγκες εργαζομένων και συνταξιούχων που σκέφτονται να επιλέξουν ένα ελληνικό νησί για την εγκατάστασή τους. Το ΕΣΥ πρέπει να ξεπεράσει σταδιακά τη μεγάλη δυσκολία ανεύρεσης ιατρών, που μαστίζει ιδιαίτερα τα ελληνικά νησιά. Πρόκειται για μια προσπάθεια που βρίσκεται σε άμεση συνάρτηση με την οικονομική ανάπτυξη της χώρας μας και τη δημιουργία νέου δημοσιονομικού χώρου για την ενίσχυση του ΕΣΥ.

Ακολούθως, είναι απαραίτητο οι ταχύτητες σύνδεσης στο διαδίκτυο να αυξηθούν, καθώς η χώρα μας βρίσκεται σε πολύ χαμηλή κατάταξη στον τομέα αυτόν. Το υπουργείο Ψηφιακής Μεταρρύθμισης μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης έχει ξεκινήσει αυτή τη σημαντική παρέμβαση. Αντίστοιχης σημασίας είναι η ασφάλεια όλων των δικτύων, όπως του ηλεκτρικού δικτύου, για το οποίο έχουν ξεκινήσει τοπικά έργα υπογειοποιήσεων.

Μια τρίτη σημαντική προϋπόθεση είναι η αναβάθμιση των υποδομών στη συγκοινωνία, την ύδρευση και την αποχέτευση. Σε ό,τι αφορά τη συγκοινωνία, στα μεγαλύτερα νησιά έχουν ήδη γίνει σημαντικές επενδύσεις στα αεροδρόμια, ωστόσο οι οδικές και λιμενικές υποδομές παραμένουν σε μεγάλο βαθμό προβληματικές.

Η τέταρτη προϋπόθεση αφορά στην προσαρμογή της τοπικής κτηματαγοράς στις ανάγκες ενός νέου κοινού. Πέρα από το θέμα της διαμονής και της κατοικίας, για τους «ψηφιακούς νομάδες» είναι σημαντικές και οι επενδύσεις για τη δημιουργία συνεργατικών χώρων, που θα φέρουν σε κοινό εργασιακό χώρο κάθε κοινότητα εργαζομένων από απόσταση, με εξειδικευμένες παροχές και δυνατότητες κοινωνικοποίησης.

Τέλος, οι τοπικές κοινωνίες πρέπει μέσω των φορέων τους να ενεργοποιηθούν και να εκπονήσουν προσαρμοσμένα σχέδια προσέλκυσης «ψηφιακών νομάδων» ή συνταξιούχων. Οι δυνατότητες υπάρχουν και με στοχευμένες ενέργειες μπορούν να προσφέρουν σημαντικά οφέλη στη νησιωτική Ελλάδα.

Έντυπη έκδοση ΤΟ ΠΑΡΟΝ