Τι νέα από το λιβυκό μέτωπο; – Του Γ. Παπαγιαννόπουλου

Του
ΓΙΩΡΓΟΥ ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΥ
Μέλους της Πολιτικής Πρωτοβουλίας

Οι Ηνωμένες Πολιτείες, με τις ασκήσεις «African Lion 2022», με τους στρατιωτικούς ελιγμούς που διοργανώνει η Africom (πρόκειται για τη στρατιωτική διοίκηση που ασχολείται με την Αφρική), τρομάζουν τη Λιβύη… Στη σκακιέρα αυτών των ελιγμών συμμετέχει επίσης η Ιταλία με 40 στρατιώτες του ΝΑΤΟ «Rapid Deployable Corps».

Οι περισσότερες αντίπαλες δυνάμεις βρίσκονται στο «Chekkir», μια φανταστική δημοκρατία, με τα ίδια χρώματα σημαίας με τη Λιβύη. Οκτώ μονάδες αναπτύσσονται στην Ανατολική Λιβύη, όπου κυριαρχεί ο στρατηγός Χαφτάρ, ο ισχυρός άνδρας της Κυρηναϊκής (με αμερικανικό διαβατήριο). Στις εικόνες που δημοσίευσε το ιταλικό πρακτορείο Nova, μια μη φιλική μονάδα με τη συντομογραφία PMC (αγγλικό ακρωνύμιο για το Private Military Company) βρίσκεται στην Τζούφρα, τη στρατιωτική βάση των μισθοφόρων της ρωσικής ομάδας Βάγκνερ, που μισθοδοτείται από τον Χαφτάρ. Το μήνυμα της Ουάσιγκτον είναι σαφές: Το τμήμα της Λιβύης που φλερτάρει με τη Ρωσία είναι ένας πιθανός εχθρός και εκπαιδευόμαστε για κάθε ενδεχόμενο, συμπεριλαμβανομένου ενός σεναρίου χημικής, βακτηριολογικής ή ακόμα και πυρηνικής επίθεσης.

Σύμφωνα με τον εμπειρογνώμονα της Λιβύης Τζαλέλ Χαρσάουι, το 2010, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Γαλλία πραγματοποίησαν τις ασκήσεις «Noble Ardent» (Οκτώβριος) και «Austere Challenge» (Απρίλιος – Μάιος). Και στις δύο περιπτώσεις οι αντίπαλες μονάδες προσομοίωσης ήταν Λίβυοι. Την επόμενη χρονιά, το 2011, ήταν η Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο που προκάλεσαν τη στρατιωτική επέμβαση του ΝΑΤΟ, που στοίχισε τη ζωή του συνταγματάρχη Μουαμάρ Καντάφι και σήμανε το τέλος της «Λιβυκής Τζαμαχιρίγια», κύριου συμμάχου τότε της Ιταλίας στη Μεσόγειο και φίλου της Ελλάδας. Σήμερα, στην άσκηση υπό την ηγεσία των ΗΠΑ, με περισσότερους από 7.500 στρατιώτες, οι περισσότεροι από τους «φανταστικούς μη φίλους» είναι συγκεντρωμένοι στις περιοχές που ελέγχονται από τον Χαφτάρ, τον στρατάρχη που προσπάθησε (ανεπιτυχώς) να κατακτήσει την Τρίπολη με τη βοήθεια ρώσων μισθοφόρων. Ο ίδιος Χαφτάρ, που σήμερα μπλοκάρει (ξανά) τις πετρελαιοπηγές της χώρας, που είναι μέλος του καρτέλ πετρελαίου του ΟΠΕΚ, ευνοώντας τα συμφέροντα της Ρωσίας σε βάρος των δυτικών αγοραστών (συμπεριλαμβανομένης της Ιταλίας) λιβυκού αργού πετρελαίου.

Ξένοι μισθοφόροι
Οι ρώσοι μισθοφόροι του Wagner Group συνεχίζουν να έχουν τις μπότες τους στερεωμένες γερά στην άμμο της λιβυκής ερήμου, παρά τις φήμες για μείωση του προσωπικού. Επίσης, σύμφωνα με το ιταλικό πρακτορείο Nova, το οποίο επικαλείται τρεις διαφορετικές πηγές, ο αριθμός των μισθοφόρων της Wagner που βρίσκονται στη Λιβύη για λογαριασμό της Μόσχας κυμαίνεται από 1.500 έως 5.000. Προσθέτει δε ότι μόνο μερικές δεκάδες πολιτοφυλακές έχουν μεταφερθεί στην Ουκρανία, παρότι παλαιότερες πληροφορίες μιλούσαν για μεγαλύτερο αριθμό που είχε μεταφερθεί στην Ουκρανία μέσω Συρίας. Επιπλέον, η Τουρκία δεν φαίνεται επίσης διατεθειμένη να ρίξει την αυλαία: Η Τουρκική Εθνοσυνέλευση ενέκρινε πρόσφατα την παράταση της ανάπτυξης στρατευμάτων στη Λιβύη για 18 μήνες, αρχής γενομένης από τις 2 Ιουλίου. Αν και δεν έχει πέσει ούτε ένας πυροβολισμός (ή σχεδόν) από την κατάπαυση του πυρός, τον Οκτώβριο του 2020, η παρουσία ξένων μισθοφόρων στο έδαφος, και στις δύο πλευρές μιας (φανταστικής) «Γραμμής Μαζινό» της ερήμου, βαραίνει πολύ τις προσπάθειες συμφιλίωσης και την αξιόπιστη προοπτική για αρχαιρεσίες.

Αδιέξοδο στη Λιβύη
Η ξένη στρατιωτική παρουσία τροφοδοτεί το λιβυκό αδιέξοδο, που εδώ και χρόνια εμποδίζει κάθε μορφή προόδου στη βορειοαφρικανική χώρα. Μια χώρα η οποία διαθέτει τα μεγαλύτερα αποθέματα πετρελαίου στην Αφρική (κατά άλλους η Αλγερία), αλλά δεν είναι σε θέση να παρέχει ηλεκτρική ενέργεια στους πολίτες της. Μια χώρα όπου υπάρχουν δύο κυβερνήσεις, η μία με επικεφαλής τον απερχόμενο πρωθυπουργό Αμπντουλχαμίντ Ντμπεϊμπά, με έδρα την Τρίπολη, η άλλη με πρωθυπουργό, που ορίστηκε από τη Βουλή των Αντιπροσώπων του Τομπρούκ, τον Φατί Μπασάγκα, ο οποίος ανέλαβε προσωρινά τα καθήκοντά του στη Σύρτη. Η εγγύτητα ορισμένων υπουργών της κυβέρνησης Μπασάγκα με τη Ρωσία έκανε τις Ηνωμένες Πολιτείες να ανασκουμπωθούν… Η συμμετοχή του Οσάμα Χαμάντ, υπουργού Οικονομικών, στο Διεθνές Οικονομικό Φόρουμ της Αγίας Πετρούπολης (SPIEF) δεν πέρασε απαρατήρητη, καθώς πληθαίνουν οι φήμες για την επικείμενη άφιξη λιβυκών δηναρίων, που τυπώθηκαν στη Ρωσία, για να ενσωματωθούν τα (ολοένα ποιο άδεια) ταμεία του στρατηγού Χαφτάρ.

Μερική επιστροφή της Ελλάδας
Όπως έχουμε ξαναγράψει, το άνοιγμα της ελληνικής πρεσβείας στην Τρίπολη, του ελληνικού προξενείου στη Βεγγάζη (όπου υπάρχει ακόμη ένα μικρό κομμάτι της παλαιάς Ελληνικής Κοινότητας) και η επαναλειτουργία του ελληνικού σχολείου στην Βεγγάζη ως ευρωπαϊκού είναι μικρά, θετικά βήματα. Η καθυστερημένη, μερική επιστροφή της Ελλάδας στη Λιβύη (μετά το τουρκολιβυκό μνημόνιο του 2019) έχει να αντιμετωπίσει πολλά εμπόδια. Και δεν είναι λύση να είναι υπεύθυνος διπλωματικά για τη Λιβύη ο πρέσβης μας στην Αλγερία. Χρειάζονται πιο αποφασιστικά βήματα.

Έντυπη έκδοση ΤΟ ΠΑΡΟΝ