Ευριπίδης Στυλιανίδης στο “Π”: H τουρκική προκλητικότητα είναι στρατηγική και όχι επικοινωνία
Του
Δρος ΕΥΡΥΠΙΔΗ ΣΤ. ΣΤΥΛΙΑΝΙΔΗ
Βουλευτή Ροδόπης Νέας Δημοκρατίας, πρώην Υπουργού,
Αναπληρωτή Καθηγητή Νομικής Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου
Η τουρκική προκλητικότητα βαίνει συνεχώς κλιμακούμενη. Είναι τακτική για λόγους εσωτερικής κατανάλωσης, όπως ισχυρίζονται κάποιοι αφελείς δημοσιογραφικοί αναλυτές των Αθηνών, ή είναι υλοποίηση μιας εθνικής στρατηγικής, που σταδιακά ξεδιπλώνεται;
Θεωρώ ότι το δίλημμα είναι δευτερεύον, διότι ένα σοβαρό ευρωπαϊκό κράτος, όπως η Ελλάδα, οφείλει πάντα να σχεδιάζει και να δρα για τα πιο δύσκολα σενάρια. Δεν ισχυρίζομαι ότι οι εσωτερικές πολιτικές εξελίξεις και οι προεκλογικές πολιτικές δημοσκοπήσεις δεν επιδρούν επί των πολιτικών αποφάσεων της κυβέρνησης Τ. Ερντογάν. Θεωρώ όμως ότι στην Τουρκία όλα τα κόμματα την επικοινωνιακή τους πολιτική την προσαρμόζουν απόλυτα και την εξαρτούν από την εφαρμογή μιας εθνικής στρατηγικής και όχι το αντίστροφο. Αυτό άλλωστε προκύπτει και από τις πρόσφατες δηλώσεις Κιλιντσάρογλου, ο οποίος ισχυρίστηκε ότι «ο Ερντογάν είναι μόνο λόγια, ενώ οι Κεμαλικοί ό,τι έχουν πει το έκαναν πράξη και στην Κύπρο και στα Ίμια».
Η τουρκική στρατηγική στοχεύει λοιπόν τριπλά:
1.Εμφανίζει ως πραγματική την απειλή πολεμικής σύγκρουσης προκειμένου να φοβίσει την Ελλάδα και να την πλήξει τουριστικά, να συσπειρώσει την τουρκική κοινή γνώμη, αποπροσανατολίζοντάς την από τα προβλήματα της καθημερινότητας, να εκβιάσει το ΝΑΤΟ, απειλώντας την ενότητα και τη λειτουργικότητα της νοτιοανατολικής του πτέρυγας σε μια κρίσιμη συγκυρία. Αυτή η απειλή χρήση βίας εκδηλώνεται με την απόφαση της Τουρκικής Εθνοσυνέλευσης για το casus belli, αν η Ελλάδα ασκήσει την κυριαρχία της, επεκτείνοντας την αιγιαλίτιδα ζώνη, με τις συνεχείς παραβάσεις και παραβιάσεις σε αέρα και θάλασσα, με την επιθετική ρητορική των τούρκων αξιωματούχων κ.λπ.
2.Στο πλαίσιο της επιδίωξης ενός προσχηματικού διαλόγου, η Τουρκία επιδιώκει τη διμεροποίηση των ζητημάτων με την Ελλάδα, ώστε να αποφύγει εντέχνως την αρχή καλής γειτονίας και το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας, το οποίο δέχεται ο ΟΗΕ, το ΝΑΤΟ και η ΕΕ. Στόχος της γείτονος είναι η δημιουργία ενός ad hoc δικαίου ειδικής περίπτωσης, καταπώς τη βολεύει, όπου θα της δίνεται η δυνατότητα να διευρύνει μονομερώς και αυθαιρέτως την ατζέντα των διαφορών με νέες παράλογες επιθετικές απαιτήσεις, π.χ., αφοπλισμός των νησιών, τα νησιά δεν έχουν υφαλοκρηπίδα κ.λπ.
3.Η Τουρκία αποφεύγει την επιδιαιτησία κάθε φορά που νιώθει ότι δεν τη βολεύει. Τα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης, οι διερευνητικές επαφές, η διαμόρφωση κοινής ατζέντας διαφορών, που για την Ελλάδα περιλαμβάνει μόνο την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ, η αποδοχή του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας ως μοναδικής βάσης διευθέτησης των διαφορών, η από κοινού διαμόρφωση συνυποσχετικού και η προσφυγή στη Χάγη δυσκολεύει τη γείτονα να ανεβοκατεβάζει την ένταση κατά το δοκούν. Τής στερεί τη δυνατότητα να επιβάλει αυθαίρετα την ηγεμονία της στην περιοχή. Η Τουρκία, ανεξαρτήτως κυβέρνησης, επιδιώκει να φαίνεται στον λαό της ως ισότιμος συνομιλητής των μεγάλων δυνάμεων, που μπορεί να επιβάλει τις θέσεις της, χωρίς να σέβεται την αρχή της συμμαχικής συνέπειας στο ΝΑΤΟ, την αρχή της καλής γειτονίας με την ΕΕ και το διεθνές δίκαιο με την Ελλάδα.
Η Ελλάδα έχει χρέος να μην επαναπαύεται. Να σχεδιάζει πάντα στη βάση του πιο δύσκολου και όχι του πιο ευχάριστου σεναρίου. Να μην παρασύρεται σε αλλαγή πεδίου επικοινωνίας, δηλαδή να επιμένει στη διαδικασία της επιδιαιτησίας και όχι ενός άναρχου διμερούς διαλόγου, που διμεροποιεί τα διεθνή ζητήματα με την Τουρκία. Να ενισχύει συνεχώς την αποτρεπτική της δύναμη και να επικαιροποιεί το αμυντικό της δόγμα, ώστε να δυναμώνει τα διαπραγματευτικά της αποθέματα και φυσικά να επεκτείνει και να εμβαθύνει τις διεθνείς της συμμαχίες.
Στόχος μας είναι η ειρήνη, η σταθερότητα και η συνεργασία με τους γείτονες, γι’ αυτό πρέπει να κρατούμε ανοιχτούς διαύλους, ό,τι κι αν συμβαίνει, ώσπου να συντρέξουν οι προϋποθέσεις και να βρεθούν οι λογικοί και ισχυροί συνομιλητές που απαιτούνται από την άλλη πλευρά για μια ουσιαστική διευθέτηση. Μέχρι τότε, το μάτι μας πρέπει να γυαλίζει, η αποφασιστικότητα και η δύναμή μας πρέπει να εκπέμπονται προς όλες τις κατευθύνσεις και η επιμονή μας στους κανόνες πρέπει επίμονα και συστηματικά να διατυπώνεται σε όλα τα διεθνή φόρουμ.
Έντυπη έκδοση ΤΟ ΠΑΡΟΝ
Ευριπίδης Στυλιανίδης στο “Π”: Η Θράκη χρειάζεται εθνική συνεννόηση