Πόσο μπροστά ήταν οι Μάγια…
Ο αρχαίος πολιτισμός των Μάγια έχει από καιρό εξάψει τη φαντασία του σύγχρονου κόσμου, λόγω των εντυπωσιακών πόλεων και των ναών του και της μυστηριώδους κατάρρευσής του. Μεταξύ, όμως, των λιγότερο γνωστών πτυχών της κοινωνίας των Μάγια ήταν η τάση των πολιτών να διακοσμούν τα δόντια τους με πολύτιμους λίθους.
Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε πρόσφατα στο «Journal of Archaeological Science Reports» διαπίστωσε ότι αυτή η διαδικασία μπορεί να ήταν πιο συνηθισμένη από ό,τι πιστεύαμε προηγουμένως και ότι οι Μάγια ήταν εκπληκτικά επιδέξιοι στις οδοντιατρικές επεμβάσεις.
Χίλια χρόνια πριν ο Πιέρ Φοσάρντ ξεκινήσει την εργασία του για την αντικατάσταση των χαμένων δοντιών με οδοντοστοιχίες ελεφαντόδοντου στη Γαλλία, οι Μάγια φρόντιζαν τα δόντια τους μέσω του τακτικού καθαρισμού αλλά και τοποθετώντας σε αυτά πολύτιμους λίθους, όπως νεφρίτης, σιδηροπυρίτης, αιματίτης, τιρκουάζ, χαλαζίας, σερπεντίνης και κιννάβαρη. Για την τοποθέτησή τους πάνω στο δόντι έπρεπε να σκάψουν βαθιά στην επιφάνεια του δοντιού. Το να μάθουν οι επιστήμονες πώς κατάφερναν οι Μάγια να πραγματοποιήσουν αυτές τις λεπτές χειρουργικές επεμβάσεις ήταν ένα από τα βασικά κίνητρα για αυτήν τη νέα μελέτη.
Οι πέτρες δεν στεκόντουσαν στη θέση τους με απλή κόλλα. Η κόλλα που χρησιμοποιούσαν οι Μάγια ήταν ένα σύνθετο μείγμα, που πιθανότατα είχε και φαρμακευτικά οφέλη. Η ρητίνη πεύκου, που βρέθηκε σε ορισμένα από τα δείγματα, πιστεύεται ότι έχει μια σειρά από αντιμικροβιακές ιδιότητες. Δύο από τους σκελετούς είχαν νότες σκλαρεολιδίου, ένα προϊόν που χρησιμοποιείται στα καλλυντικά και συχνά βρίσκεται στο φασκόμηλο και στον καπνό. Αυτή η ουσία έχει αντιμυκητιακά και αντιβακτηριδιακά χαρακτηριστικά και θα μπορούσε να προσφέρει αυτά τα οφέλη και στην κόλλα. Ανιχνεύθηκαν επίσης έλαια από φυτά που σχετίζονται με τη μέντα, τα οποία θα μπορούσαν να έχουν αντιφλεγμονώδη αποτελέσματα, όταν χρησιμοποιούνται με αυτόν τον τρόπο.
Ενώ οι διαφορετικοί σκελετοί είχαν διαφορετικές ενώσεις κόλλας, η συνολική επίδραση των συστατικών στην κόλλα φαίνεται να είναι παρόμοια: Η κόλλα έχει αντέξει 1.000 χρόνια και συνεχίζει να κρατά τις πέτρες στη θέση τους. Οι αναλύσεις που έγιναν σε οδοντικά σφραγίσματα καταδεικνύουν το πλούσιο μείγμα οργανικών συστατικών στην παραγωγή αρχαίων οδοντικών κολλών.
Οι Μάγια ανέπτυξαν περίπλοκες συνταγές για τις οδοντικές κόλλες τους, οι οποίες όχι μόνο διατηρήθηκαν για πάνω από μια χιλιετία, αλλά πιθανότατα παρείχαν υγιεινές και θεραπευτικές ιδιότητες. Η μελέτη σημείωσε επίσης ότι κανένα από τα λείψανα δεν φαίνεται να είναι των βασιλιάδων και τα περισσότερα από αυτά φαίνεται να ανήκουν σε μέλη μεσαίων κοινωνικοοικονομικών τάξεων. Αυτό υποδηλώνει ότι η διαδικασία ήταν κοινή και δεν περιοριζόταν στην ελίτ. Οι τρεις τοποθεσίες στη μελέτη ήταν όλες αυτού που θεωρούμε τώρα ως πολιτισμό των Μάγια, αλλά ήταν διασκορπισμένες σε όλη τη σημερινή Γουατεμάλα, την Μπελίζ και την Ονδούρα, υποδηλώνοντας ότι η γνώση του τρόπου χρήσης αυτών των φυτικών υλικών εξαπλώθηκε σε όλη την περιοχή.
Αν και τα ευρήματα είναι απίθανο να επαναφέρουν στη μόδα τα οδοντικά ένθετα πολύτιμων λίθων, υπογραμμίζουν πόσο συνηθισμένη ήταν κάποτε αυτή η περίπλοκη διαδικασία, γιατί λειτούργησε και με έναν άλλο τρόπο με τον οποίο εκφράστηκε η εξυπνάδα των Μάγια.
(Πηγή: Bigthink)
Έντυπη έκδοση ΤΟ ΠΑΡΟΝ
Φωτό: huffingtonpost.gr