Νικόλαος Καλύβας στο “Π”: Το «παράδοξο» του πληθωρισμού

Του
ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΚΑΛΥΒΑ
Οικονομολόγου

Είναι φανερό πως η σύγχρονη οικονομία βρίσκεται στο επίκεντρο μιας παγκόσμιας ύφεσης. Ο πόλεμος επέφερε μια αδιανόητη ανθρωπιστική κρίση καθώς και αβεβαιότητα για την ορθή χάραξη νομισματικής πολιτικής των κεντρικών τραπεζών. Οι υψηλές τιμές της ενέργειας και των τροφίμων ωθούν στην αύξηση του πληθωρισμού, ένα φαινόμενο-αγκάθι για τους οικονομολόγους και τους αναλυτές.

Ο πληθωρισμός είναι απόρροια δύο κύριων αποτελεσμάτων, της αύξησης της συνολικής ζήτησης (πληθωρισμός ζήτησης) και της αύξησης του κόστους παραγωγής (πληθωρισμός κόστους). Σήμερα, αδιαμφισβήτητα, η άνοδος των τιμών των εισαγόμενων αγαθών ώθησε τον πληθωρισμό κόστους σε διψήφιο ποσοστό στη χώρα μας. Σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η ΕΛΣΤΑΤ τον Απρίλιο, ο πληθωρισμός εκτοξεύθηκε στο 10,2%. Ιστορικά, όταν ο πληθωρισμός ανά τον κόσμο ξεπέρασε το 9%, χρειάστηκαν χρόνια ανάκαμψης.

Επομένως, είναι πράγματι παροδικός ο πληθωρισμός ή η αναφορά του ως παγιωμένου είναι ορθότερη;

Όσον αφορά τις επιπτώσεις του υψηλού πληθωρισμού, η κύρια επίπτωση, η οποία είναι και άμεσα εμφανής για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις, είναι η διάβρωση της αγοραστικής δύναμης. Καθώς οι τιμές των προϊόντων ανεβαίνουν τα χρήματα χάνουν την αξία τους. Τα νοικοκυριά με χαμηλό εισόδημα τείνουν να πλήττονται σε μεγαλύτερο βαθμό όταν οι αυξήσεις των τιμών καταλαμβάνουν περισσότερο από το εισόδημά τους. Για παράδειγμα, μια αύξηση των 10 ευρώ σε είδη πρώτης ανάγκης έχει πιο βαθύ αντίκτυπο σε κάποιον που κερδίζει 13.000 ευρώ ετησίως, σε αντίθεση με κάποιον που έχει εισόδημα 40.000 ευρώ.

Ωστόσο, μια περίοδος εκτεταμένου πληθωρισμού συνοδεύεται, ύστερα, από υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης. Οι παραγωγοί πωλούν τα προϊόντα τους σε υψηλότερες τιμές, ως εκ τούτου λαμβάνουν μέρος σε νέες οικονομικές δραστηριότητες με ακόμα καλύτερες αποδόσεις. Με την αύξηση των παραγόμενων αγαθών δημιουργείται ζήτηση για διαφόρους συντελεστές παραγωγής, συμπεριλαμβανομένου του ανθρώπινου δυναμικού. Απόρροια αυτού είναι η διεύρυνση της απασχόλησης και του εισοδήματος.

Επιπλέον, όσοι δανείστηκαν πριν από ένα πληθωριστικό ξέσπασμα επωφελούνται αν το ποσοστό του επιτοκίου είναι μικρότερο από το ποσοστό του πληθωρισμού, καθώς η πραγματική αξία των χρημάτων που επιστρέφουν οι δανειολήπτες είναι μικρότερη από αυτή που δανείστηκαν.

Επομένως, υπάρχει, άραγε, τρόπος πρόβλεψης και διαμόρφωσης πληθωριστικού περιβάλλοντος ιδανικού και ισότιμου προς όλα τα μέλη μιας κοινωνίας ή η οικονομική σταθερότητα της αύξησης των τιμών και η πλήρης ευημερία των κοινωνιών είναι ουτοπική;

Σίγουρα, κανείς δεν μπορεί να προβλέψει με ακρίβεια το πού θα φτάσει ο πληθωρισμός. Στόχος της Πολιτείας πρέπει να είναι η αποφυγή δημιουργίας μιας κρίσης μέσα στην υπάρχουσα κρίση, σε συνδυασμό με στοχευμένη στήριξη των πλέον ευάλωτων ομάδων.

Έντυπη έκδοση ΤΟ ΠΑΡΟΝ

Φωτό: in.gr