Χρήστος Σταϊκούρας στο “Π”: Ισχυρά κίνητρα για πιο δυνατές, βιώσιμες και ανταγωνιστικές επιχειρήσεις

Του
ΧΡΗΣΤΟΥ ΣΤΑΪΚΟΥΡΑ
Υπουργού Οικονομικών

Πριν από λίγες ημέρες, ψηφίστηκε στη Βουλή των Ελλήνων ένα νομοσχέδιο-ορόσημο για τον παραγωγικό μετασχηματισμό και την τόνωση της ανταγωνιστικότητας και της αναπτυξιακής δυναμικής της ελληνικής οικονομίας.

Το νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών με τίτλο «Κίνητρα ανάπτυξης επιχειρήσεων, μέσω συνεργασιών και εταιρικών μετασχηματισμών» αποτελεί μία καινοτόμο μεταρρύθμιση, η οποία προστίθεται στη μακρά λίστα μέτρων φορολογικής πολιτικής που έχει λάβει η σημερινή κυβέρνηση, μέσα από μειώσεις φόρων και ασφαλιστικών εισφορών και θέσπιση κινήτρων για την ανάπτυξη νεοφυών επιχειρήσεων, την προώθηση της έρευνας και ανάπτυξης (R&D), την προσέλκυση επενδυτών και φορολογικών κατοίκων εξωτερικού.

Με το συγκεκριμένο νομοσχέδιο εισάγεται ο θεσμός της συνεργασίας των επιχειρήσεων, βελτιώνονται διατάξεις φορολογικών κινήτρων προηγούμενων αναπτυξιακών νόμων, ενισχύεται η αγροτική οικονομία και προωθείται η συνεργασία φυσικών προσώπων, κατά κύριο επάγγελμα αγροτών.

Στο πλαίσιο αυτό, παρέχεται σημαντική έκπτωση φόρου εισοδήματος, ύψους 30% για εννιά χρόνια, στη νέα εταιρική σχέση που θα προκύψει από τη συνεργασία ατομικών, πολύ μικρών, μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων. Έκπτωση που ανέρχεται στο 50% για τους αγρότες. Η εν λόγω έκπτωση θα μειώσει σημαντικά τον πραγματικό, αποτελεσματικό φορολογικό συντελεστή για τις εν λόγω επιχειρήσεις, για τις οποίες η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας έχει ήδη μειώσει τον ονομαστικό φορολογικό συντελεστή στο 22%, από 29% που τον παρέλαβε τον Ιούλιο του 2019.

Με γνώμονα την αύξηση των παραγωγικών δυνατοτήτων της χώρας και, κατ’ επέκταση, τη μεγέθυνση της ελληνικής οικονομίας, απαιτείται η προηγούμενη μεγέθυνση των ελληνικών επιχειρήσεων. Η θέσπιση των κινήτρων που προβλέπει το ψηφισθέν νομοσχέδιο εκκινεί από τη διαπίστωση ότι το μέσο μέγεθος της ελληνικής μικρής και μεσαίας επιχείρησης, με μέσο τζίρο κάτω από 10 εκατ. ευρώ, είναι μικρότερο από το μέσο μέγεθος της αντίστοιχης ευρωπαϊκής μικρής και μεσαίας επιχείρησης, γεγονός που συνιστά τροχοπέδη για την αύξηση της παραγωγικότητας των επιχειρήσεων και τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας.

Η θέσπιση κινήτρων, ωστόσο, δεν ήταν εύκολη άσκηση. Έπρεπε να ισορροπήσουμε δύο δυνάμεις, τη στήριξη μικρών επιχειρήσεων και ταυτόχρονα τη διασφάλιση ότι δεν υπάρχει κίνδυνος να τεθούν ορισμένες επιχειρήσεις σε πλεονεκτική θέση έναντι των ανταγωνιστών τους, στρεβλώνοντας τον ανταγωνισμό.

Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία της Eurostat, η υστέρηση των επιχειρήσεων στο πεδίο της ανταγωνιστικότητας και παραγωγικότητας είναι αξιοσημείωτη. Είναι γνωστό, επίσης, ότι η παραγωγικότητα έχει θετική συσχέτιση με το μέγεθος των επιχειρήσεων. Πράγματι, για το τελευταίο έτος για το οποίο υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία, το 2019, η συνολική παραγωγικότητα της εργασίας στις ελληνικές επιχειρήσεις είναι στην προτελευταία θέση των κρατών-μελών, ενώ στη συνολική παραγωγικότητα της εργασίας σε επιχειρήσεις με λιγότερους από δέκα υπαλλήλους έχουμε τη χαμηλότερη πανευρωπαϊκή επίδοση.

Ήταν, συνεπώς, απαραίτητη η δημιουργία ενός σύγχρονου και σταθερού θεσμικού πλαισίου που να προωθεί και να δίνει ουσιαστικά κίνητρα στους μετασχηματισμούς και τις συνεργασίες των επιχειρήσεων, οι οποίες, με τη σειρά τους, θα γίνουν περισσότερο εξωστρεφείς, θα βελτιώσουν την παραγωγικότητά τους, θα μειώσουν τα κόστη παραγωγής και πωλήσεων, θα προσελκύσουν επενδύσεις έρευνας και ανάπτυξης ανθρώπινου κεφαλαίου και θα διευρύνουν τις χρηματοδοτικές προοπτικές τους, μέσω τραπεζών, αναπτυξιακού νόμου, ΕΣΠΑ, και του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.

Με αυτόν τον τρόπο, αξιοποιούνται οικονομίες κλίμακας, ενισχύεται ο ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ μέσω των επενδύσεων και της απασχόλησης και ελαχιστοποιούνται οι περιπτώσεις «νηπιακής θνησιμότητας».

Παράλληλα, αναμένεται να περιοριστεί το πρόβλημα της φοροδιαφυγής και αδήλωτης εργασίας μακροπρόθεσμα, το οποίο δημιουργεί σήμερα συνθήκες αθέμιτου ανταγωνισμού. Μετά τη σημαντική μείωση του κενού ΦΠΑ στη χώρα μας, το οποίο ανήλθε στο 25,8% το 2019 από 29% το 2018, τα κίνητρα θα ισχυροποιήσουν αυτήν τη μειωτική τάση, αφενός ενισχύοντας τη φορολογική συμμόρφωση και αφετέρου απλοποιώντας το θεσμικό πλαίσιο από την πλευρά της φορολογικής πολιτικής.

Τα βασικά σημεία του ψηφισθέντος νομοσχεδίου κωδικοποιούνται ως εξής:

• Απαλλαγή για εννιά έτη κατά 30% από την καταβολή φόρου εισοδήματος επί των κερδών, υπό την προϋπόθεση ενός ελάχιστου αθροιστικά κύκλου εργασιών, στις περιπτώσεις μετασχηματισμού επιχειρήσεων, συνεργασίας προσώπων, μετατροπής ή συνένωσης ατομικών επιχειρήσεων.
• Στην περίπτωση μετασχηματισμού επιχειρήσεων ή εισφοράς ατομικής επιχείρησης, το φορολογικό όφελος από την απαλλαγή μπορεί να ανέλθει συνολικά έως του ποσού των 000 ευρώ.
• Στην περίπτωση της συνεργασίας προσώπων, το φορολογικό όφελος από την απαλλαγή μπορεί να ανέλθει συνολικά έως του ποσού των 000 ευρώ για καθένα από τα συνεργαζόμενα πρόσωπα.
• Παροχή της δυνατότητας μεταφοράς των ζημιών των μετασχηματιζόμενων επιχειρήσεων στον ισολογισμό της νέας επιχείρησης και δυνατότητα φορολογικού συμψηφισμού αυτών με τα κέρδη της νέας επιχείρησης, είτε της τρέχουσας είτε επόμενων χρήσεων, υπό την προϋπόθεση ότι ο κύκλος εργασιών της νέας επιχείρησης είναι ίσος ή μεγαλύτερος του ποσού των 000 ευρώ.
• Απαλλαγή από την καταβολή φόρου συγκέντρωσης κεφαλαίου ως προς τις σχετικές συμβάσεις μεταβίβασης περιουσιακών στοιχείων των μετασχηματιζόμενων επιχειρήσεων.
• Αναγνώριση έκπτωσης των δαπανών που πραγματοποιούνται για την απόκτηση τίτλων στην περίπτωση εξαγοράς επιχείρησης.
• Πρόβλεψη για δυνατότητα μεταβίβασης των διοικητικών αδειών κάθε είδους, συμπεριλαμβανομένων των προσωποπαγών αδειών, στην περίπτωση μετασχηματισμού επιχείρησης.
• Πρόβλεψη, υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις, απαλλαγής από τον φόρο εισοδήματος στην περίπτωση συνεργασίας φυσικών προσώπων, κατά κύριο επάγγελμα αγροτών, κατά ποσοστό 50%.
• Τέλος, για την αποφυγή καταστρατήγησης των νέων διατάξεων, προβλέπεται ότι το κίνητρο της απαλλαγής από την καταβολή του φόρου εισοδήματος παρέχεται μόνο εφόσον πληρούνται ορισμένες προϋποθέσεις.
• Στην περίπτωση μετασχηματισμού επιχειρήσεων, η απαλλαγή χορηγείται εφόσον:

(α) ο συνολικός μέσος κύκλος εργασιών των μετασχηματιζόμενων επιχειρήσεων, λαμβάνοντας υπόψη την προηγούμενη τριετία, είναι τουλάχιστον ίσος με ποσοστό 150% του κύκλου εργασιών της επιχείρησης με τον μεγαλύτερο, μεταξύ των μετασχηματιζόμενων επιχειρήσεων, μέσο κύκλο εργασιών της τελευταίας τριετίας,

(β) ο κύκλος εργασιών της νέας εταιρείας, δηλαδή το άθροισμα του κύκλου εργασιών των τελευταίων οικονομικών καταστάσεων των μετασχηματιζόμενων επιχειρήσεων, αφαιρουμένων τυχόν μεταξύ τους συναλλαγών, είναι ίσος ή μεγαλύτερος από το ποσό των 375.000 ευρώ,

(γ) η νέα εταιρεία απασχολεί περισσότερους από εννιά εργαζόμενους με πλήρη απασχόληση.

• Στην περίπτωση συνεργασίας προσώπων που πραγματοποιείται δυνάμει της ίδρυσης νέου νομικού προσώπου ή άλλης νομικής οντότητας, η απαλλαγή χορηγείται εφόσον:

(α) καθένα από τα συνεργαζόμενα πρόσωπα εισφέρει στο εταιρικό κεφάλαιο του υπό ίδρυση νομικού προσώπου ή νομικής οντότητας ποσό ίσο με το 10% τουλάχιστον του εταιρικού του κεφαλαίου,

(β) το εταιρικό κεφάλαιο του νέου νομικού προσώπου ή νομικής οντότητας δεν υπολείπεται του ποσού των 125.000 ευρώ.

* Στην περίπτωση συνεργασίας προσώπων δυνάμει σύμβασης με αντικείμενο τη συμβολαιακή γεωργία, ο συνεργαζόμενος παραγωγός οφείλει να εισφέρει στον αγοραστή ποσότητες προϊόντων ίσες με το 40% τουλάχιστον της συνολικής ποσότητας όμοιων ή παρεμφερών προϊόντων παραγωγής του.

Η κυβέρνηση ανταποκρίνεται, συνεπώς, στις προκλήσεις για ισχυρή, βιώσιμη και ανταγωνιστική επιχειρηματικότητα. Παρά την αρνητική συγκυρία, κάνει ακόμη ένα αποφασιστικό βήμα προς τον παραγωγικό μετασχηματισμό της ελληνικής οικονομίας. Μετασχηματισμός ο οποίος θα επιτρέψει την επίτευξη υψηλής, διατηρήσιμης και κοινωνικά δίκαιης ανάπτυξης.

Έντυπη έκδοση ΤΟ ΠΑΡΟΝ