Στρωμένος με «αγκάθια» ο δρόμος προς τον Λευκό Οίκο

Παρά τα χαμόγελα…

Του
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΤΣΑΚΑΛΟΥ

Ψυχρολουσία επεφύλασσαν οι Αμερικανοί στον έλληνα πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, καθώς λίγα 24ωρα πριν από την πολυδιαφημισμένη επίσκεψή του στην Ουάσινγκτον διέρρευσαν την είδηση ότι η κυβέρνηση Μπάιντεν πιέζει το Κο­γκρέσο για να εγκρίνει την αναβάθμιση των τουρκικών F-16, ένα βήμα που θα φέρει πιο κοντά την έγκριση της απόφασης για αγορά και νέων F-16, σπάζοντας οριστικά τον πάγο στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις.

Σύμφωνα με το δημοσίευμα της «WSJ», η πιθανή συμφωνία θα περιλαμβάνει πυραύλους, ραντάρ και ηλεκτρονικά συστήματα για τα τουρκικά F-16 και πρακτικά θα είναι ένα πρώτο τεστ για να μετρήσει η κυβέρνηση Μπάι­ντεν το κλίμα, προκειμένου με νέα επιστολή μέχρι το τέλος του χρόνου να ζητήσει και την αποδέσμευση της πώλησης 40 F-16 στην Τουρκία.

Η είδηση έπεσε σαν κεραυνός στην Αθήνα, η οποία προετοιμάζει την επίσκεψη Μητσοτάκη και επενδύει επικοινωνιακά σε αυτή, ελπίζοντας ότι θα ενισχύσει το προφίλ του κ. Μητσοτάκη στην πιο κρίσιμη καμπή της θητείας του και ενώ οι δημοσκοπήσεις δείχνουν να συρρικνώνεται η διαφορά από τον ΣΥΡΙΖΑ. Το δημοσίευμα όμως ήρθε και ένα 24ωρο μετά την επίδοση των διαπιστευτηρίων του νέου αμερικανού πρεσβευτή, του Ελληνοαμερικανού Τζορτζ Τσούνη, και τα θερμά του λόγια για τη «στρατηγική σχέση» των ΗΠΑ με την Ελλάδα. Επίσης, στη Βουλή, την ίδια ώρα ψηφιζόταν η επέκταση της ελληνοαμερικανικής αμυντικής συμφωνίας για την οποία δέχθηκε έντονη κριτική η κυβέρνηση, στη βάση ότι έσπευσε να την ανανεώσει επ’ αόριστον, χωρίς να εξασφαλίσει ικανοποιητικά ανταλλάγματα και πά­ντως μια ξεκάθαρη τοποθέτηση περί εγγύησης ασφαλείας της Ελλάδας. Και φαίνεται ότι οι ανησυχίες της αντιπολίτευσης επιβεβαιώθηκαν πριν ακόμη γίνει η ψηφοφορία στη Βουλή.

Ο κ. Μητσοτάκης θα βρεθεί σε ιδιαίτερα δύσκολη θέση, καθώς ένα από τα ζητήματα που είναι στην κορυφή της ατζέντας του είναι ακριβώς το θέμα της συνέχισης του εμπάργκο πώλησης F-16 και της αναβάθμισης των υπαρχόντων τουρκικών F-16 με το σοβαρότατο επιχείρημα ότι αυτά χρησιμοποιούνται κυρίως για επιθετικές ενέργειες εναντίον της Ελλάδας αλλά και γειτονικών κρατών της Τουρκίας, ενώ συχνά στρέφονται και εναντίον των Κούρδων της Βόρειας Συρίας, συμμάχων των ΗΠΑ στην περιοχή.

Τώρα, βεβαίως, ακόμη κι αν θέσει το ζήτημα αυτό έστω και με χαμηλότερη ένταση, η ελληνική πλευρά κινδυνεύει να ακούσει από τον Πρόεδρο Μπάιντεν είτε μια καθαρή απόρριψη των ελληνικών αιτιάσεων είτε μια γενική τοποθέτηση, με την οποία όμως θα επισημαίνεται και ο ρόλος της Τουρκίας ως συμμάχου, καθώς και η ανάγκη να αποφευχθούν προκλητικές κινήσεις από όλα τα μέρη και να υπάρξει διάλογος για επίλυση των διαφορών.

Μια τέτοια τοποθέτηση από τον αμερικανό Πρόεδρο θα είναι εξαιρετικά προβληματική όχι μόνο για τον Κυριάκο Μητσοτάκη και την εικόνα που θα ήθελε να κερδίσει από την επίσκεψη αλλά και για τα συμφέροντα της χώρας μας.
Αλλά και στο πολύ πιο φιλικό περιβάλλον του Κογκρέσου ο πρωθυπουργός θα έχει ένα πολύ έντονο δίλημμα. Με δεδομένο ότι το περιβάλλον του και ο ίδιος δεν θέλουν να «τουρκοποιούν» την εξωτερική πολιτική, θα είναι εξαιρετικά δύσκολο να αποφύγει τις αναφορές στην Τουρκία. Μάλιστα το κλίμα μεταξύ των βουλευτών και γερουσιαστών που υποστηρίζουν τα ελληνικά συμφέροντα είναι τέτοιο που αναμένουν μια καθαρή και σκληρή τοποθέτηση εναντίον της Τουρκίας, μια τοποθέτηση η οποία θα τους δώσει ακόμη περισσότερα επιχειρήματα και συγχρόνως θα δικαιώνει τη δική τους προσπάθεια για επιβολή κυρώσεων στην Τουρκία…

Τα μισόλογα –που θα καταγγέλλουν μεν την τουρκική προκλητικότητα αλλά συγχρόνως θα δηλώνουν την ετοιμότητα για διάλογο με την Τουρκία– μόνο αρνητικό αντίκτυπο μπορεί να έχουν στο Κογκρέσο και στη Γερουσία.
Συγχρόνως, όμως, ο κ. Μητσοτάκης θα έχει και άλλα ζητήματα να αντιμετωπίσει στην επίσκεψη αυτή. Ήδη η Βουλγαρία ανακοίνωσε ότι περιμένει κάλυψη των ενεργειακών αναγκών της από τις ΗΠΑ, σε φθηνότερες μάλιστα τι­μές από ό,τι πλήρωνε μέχρι τώρα για ρωσικό φυσικό αέριο και πετρέλαιο. Η Ελλάδα, η οποία με μεγάλο κόστος προσφέρθηκε να συμβάλει στα αμερικανικά σχέδια για παράκαμψη των Στενών στη μετακίνηση νατοϊκών και αμερικανικών δυνάμεων προς την Ανατολική Ευρώπη και τη μεταφορά φυσικού αερίου προς τα Βαλκάνια και συγχρόνως αγωνιά για την εξεύρεση πρόσθετων ενεργειακών πόρων, θα πρέπει να δεχθεί την ίδια τουλάχιστον προσφορά με εκείνη που δέχεται η Βουλγαρία.

Δύσκολο ζήτημα για την Αθήνα είναι η πίεση που ασκείται για παραχώρηση των S-300 στην Ουκρανία. Πέραν του πολιτικού ζητήματος, καθώς κάτι τέτοιο θα βάθαινε ακόμη περισσότερο το χάσμα με τη Μόσχα, μια τέτοια κίνηση θα άφηνε ακάλυπτο ένα σημαντικό τμήμα της αεράμυνας της χώρας. Συνεπώς, μόνο με αυτόματη, δωρεάν αντικατάσταση με πιο σύγχρονο αντιαεροπορικό σύστημα θα μπορούσε να ξεκινήσει μια τέτοια συζήτηση, που όμως έχει και μια ιδιαίτερη νομική πτυχή, καθώς οι S-300 τυπικά ανήκουν στην Κυπριακή Δημοκρατία. Είναι η γνωστή υπόθεση, όταν οι κ. Σημίτης και Κληρίδης, υπό την πίεση των Αμερικανών, έσπευσαν να απομακρύνουν τους πυραύλους που είχε αγοράσει η Λευκωσία για να ενισχύσει την άμυνά της, οι οποίοι κατέληξαν στην Κρήτη…

Πέραν, όμως, των φληναφημάτων περί αμερικανικών επενδύσεων, οι οποίες, όταν γίνονται, δεν αφορούν την ελληνική κοινωνία, ούτε συνεισφέρουν στην άμεση ενίσχυση του ΑΕΠ, είναι εξαιρετικά σημαντικό η Αθήνα να εξασφαλίσει από την επίσκεψη αυτή ένα χειροπιαστό αντάλλαγμα, μια χειροπιαστή στήριξη στο θέμα των ερευνών για υ­δρογονάνθρακες εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας.

Τη στιγμή που όλες οι χώρες της Δύσης αναζητούν νέους ενεργειακούς πόρους, δεν είναι δυνατόν η Ελλάδα αλλά και η Κύπρος να τελούν διαρκώς υπό καθεστώς απειλών και εκβιασμών της Τουρκίας, με αποτέλεσμα να παγώνουν νέες έρευνες αλλά και να καθυστερούν τα σχέδια εκμετάλλευσης ήδη εντοπισμένων κοιτασμάτων. Στο κεφάλαιο αυτό το λιγότερο το οποίο θα πρέπει να πάρει ο κ. Μητσοτάκης είναι μια θερμή προεδρική στήριξη σε όλα τα σχέδια που έχουν η Ελλάδα και η Κύπρος για έρευνες. Την ίδια στήριξη ό­μως πρέπει να εξασφαλίσει η Αθήνα και για τα υπεράκτια πάρκα αιολικής ενέργειας, τα οποία, λόγω των τουρκικών διεκδικήσεων στο Αιγαίο, δεν μπορούν να αξιοποιήσουν στο μέγιστο τις δυνατότητες που προσφέρει το υψηλό αιολικό φορτίο του Αιγαίου. Και η στήριξη αυτή πρέπει να έρθει χωρίς υποσημειώσεις και αστερίσκους, που απλώς θα ενισχύσουν τις τουρκικές αμφισβητήσεις…

Έντυπη έκδοση ΤΟ ΠΑΡΟΝ

Φωτό: dailysabah.com