Γιώργος Αρβανιτίδης στο “Π”: Ενεργειακό σταυρόλεξο και κυβερνητικές ευθύνες
Του
ΓΙΩΡΓΟΥ ΑΡΒΑΝΙΤΙΔΗ
Βουλευτή Β’ Θεσσαλονίκης,
Αν. Γραμματέα Κοινοβουλευτικής Ομάδας Κινήματος Αλλαγής,
Τομεάρχη Ενέργειας και Περιβάλλοντος
Η διεθνής συγκυρία και οι παρατεταμένες πολεμικές συγκρούσεις στην Ουκρανία επιβαρύνουν έτι περαιτέρω τις τιμές ενέργειας και δυστυχώς η ΕΕ δείχνει να έχει αργά αντανακλαστικά σε ένα ακόμα κρίσιμο ζήτημα, εμφανίζεται βαθιά διχασμένη και σε σύγχυση.
Η Κομισιόν δεν έχει ξεκαθαρίσει με σαφήνεια στα κράτη και στις εταιρείες της ΕΕ τι συνιστά παραβίαση των κυρώσεων της ΕΕ κατά της Ρωσίας και έχουμε χαθεί στη μετάφραση και στην ερμηνεία των ευρωπαϊκών κυρώσεων και των ρωσικών αντιποίνων. Το πετρελαϊκό δε εμπάργκο στη Ρωσία, που πρότεινε μέσα στην εβδομάδα η Κομισιόν, χρειάζεται εξειδίκευση και διευκρινίσεις για τα ελληνικά συμφέροντα. Η ΕΕ πρέπει επιτέλους να κινηθεί στην κατεύθυνση της κοινής αγοράς φυσικού αερίου και τη δημιουργία κοινών στρατηγικών αποθεμάτων αλλά και να θεσμοθετήσει το ευρωομόλογο για χρηματοδότηση μέτρων στήριξης και επενδύσεων ενεργειακής αυτονομίας.
Το οικονομικό κόστος από αυτές τις εξελίξεις είναι δυσανάλογο για τα κράτη-μέλη. Στην Ελλάδα βιώνουμε μια πρωτοφανή έκρηξη τιμών στην ενέργεια και οι καταναλωτές καλούνται να βάλουν βαθιά το χέρι στην τσέπη προκειμένου να πληρώσουν τους λογαριασμούς ρεύματος, που πολλές φορές ξεπερνούν έναν μηνιαίο μισθό. Ζούμε πραγματικά ένα ιλιγγιώδες ράλι των τιμών της ενέργειας και η ευθύνη της μεγαλύτερης ενεργειακής ακρίβειας που πλήττει τη χώρα μας βαραίνει πρωτίστως την κυβέρνηση της ΝΔ, η οποία ακολουθεί μια αλλοπρόσαλλη ενεργειακή πολιτική τα τελευταία τρία χρόνια. Πάγωσε τις εγχώριες έρευνες υδρογονανθράκων και πρόσδεσε δυσανάλογα τη χώρα στο εισαγόμενο φυσικό αέριο, καθιστώντας την ενεργειακά ευάλωτη στην πιο κρίσιμη στιγμή. Δεν έλαβε το μήνυμα από την Κριμαία το 2014, πήρε το ρίσκο και αύξησε την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από φυσικό αέριο κατά 25% το 2021 και μετά έστειλε τον λογαριασμό με ρήτρα αναπροσαρμογής στους πολίτες. Η κυβέρνηση ξεκίνησε τις επιδοτήσεις των λογαριασμών και οι δηλώσεις τόσο του πρωθυπουργού όσο και των υπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Χατζηδάκη και Σκρέκα, για πρόσκαιρα φαινόμενα ενεργειακής ακρίβειας, για το ότι οι καταναλωτές θα δουν αυξήσεις «1-2 ευρώ στους λογαριασμούς τους» ή «ό,τι πλήρωναν, θα συνεχίσουν να πληρώνουν», φανερώνουν είτε δραματική αδυναμία προβλεπτικότητας είτε συνειδητή παραπλάνηση.
Ο πρωθυπουργός αναγκάστηκε, κάτω από την κοινωνική πίεση αλλά και την πίεση της αντιπολίτευσης, να αναγνωρίσει τα λάθη του και να ανακοινώσει νέα μέτρα, που μένει να αποδειχθεί κατά πόσο θα επιφέρουν όντως μείωση των ενεργειακών τιμολογίων, πέρα από την επιστροφή ποσών στους τραπεζικούς λογαριασμούς των καταναλωτών. Η αλλαγή του τρόπου υπολογισμού των τιμών στους λογαριασμούς ρεύματος, που θα αποσυνδέεται από τις διεθνείς αυξήσεις του φυσικού αερίου για έναν χρόνο, βάζοντας πρακτικά έμμεσο πλαφόν σε χονδρική και λιανική ρεύματος, χρειάζεται ενδελεχή και κατανοητή επεξήγηση στους πολίτες. Παράλληλα, απαιτούνται και δομικές αλλαγές στο Χρηματιστήριο Ενέργειας (Target Model), το οποίο άρχισε να σχεδιάζεται από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ αλλά λειτούργησε επί ΝΔ και εμφάνισε εξαρχής μεγάλες στρεβλώσεις. Εκεί γίνονται συναλλαγές με βάση τη μέση ημερήσια τιμή για το σύνολο της ενέργειας στην Ελλάδα, που αυτήν τη στιγμή διαμορφώνεται από την ακριβή τιμή του φυσικού αερίου, χωρίς να υπάρχουν διμερή, απευθείας ανταγωνιστικά συμβόλαια.
Το Κίνημα Αλλαγής εδώ και αρκετούς μήνες έχει προτείνει τη ρύθμιση της λιανικής τιμής της ηλεκτρικής ενέργειας, δηλαδή την επείγουσα ρυθμιστική επέμβαση εκεί που εκδηλώνεται το πρόβλημα, στον λογαριασμό του ηλεκτρικού ρεύματος που λαμβάνουν νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Προτείναμε λοιπόν πλαφόν στην τιμή της λιανικής, ώστε οι πολίτες να μην πληρώνουν πάνω από 10% σε σχέση με αυτά που πλήρωναν πριν ξεκινήσει η ενεργειακή κρίση την 1η Μαΐου 2021. Ταυτόχρονα έχουμε ζητήσει άμεση αλλαγή του κώδικα προμήθειας, ώστε τα σταθερά τιμολόγια να παραμένουν σε κάθε περίπτωση σταθερά, χωρίς αστερίσκους και ανάγκη ειδικών γνώσεων, και φορολογία στα υπερκέρδη των εταιρειών ενέργειας μέσω έκτακτης εισφοράς.
Σε όλες τις κατά καιρούς προτάσεις μας δίναμε έμφαση στην αποκεντρωμένη παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ, που μπορούν να μειώσουν τις τιμές ρεύματος, τις ενεργειακές κοινότητες, τη βιώσιμη ανάπτυξη με παραγωγή στον τόπο μας, με μεγάλους κερδισμένους τους καταναλωτές, το περιβάλλον και την οικονομία. Η ανάπτυξη πολλών μικρών έργων ΑΠΕ μαζί με την εξοικονόμηση ενέργειας είναι οι δύο τομείς με μεγάλη προστιθέμενη αξία στην εθνική οικονομία, στους οποίους οφείλουμε να επενδύσουμε δημόσιους και ιδιωτικούς πόρους. Αφού βέβαια φροντίσουμε να αναπτύξουμε και να εκσυγχρονίσουμε τα δίκτυα στο εσωτερικό της χώρας αλλά και τις διασυνδέσεις μας με γειτονικά κράτη, προκειμένου η Ελλάδα να εξισορροπεί τόσο τις χρηματιστηριακές τιμές όσο και να εξάγει καθαρή ενέργεια μέσα από νέες ηλεκτρικές λεωφόρους.
Έντυπη έκδοση ΤΟ ΠΑΡΟΝ