Τα «ποδαράκια» του Τυραννόσαυρου Ρεξ
Πόσο μακριά είναι τα χέρια ενός ενήλικα; Το μήκος τους μπορεί φυσικά να ποικίλλει, αλλά κατά μέσο όρο το άνοιγμα των χεριών ενός άντρα είναι περίπου 2,5 εκ. μεγαλύτερο από το ύψος του και μιας γυναίκας είναι περίπου 2 εκ. μεγαλύτερο από το ύψος της.
Ωστόσο, σε αντίθεση με τους ανθρώπους, ο πιο γνωστός δεινόσαυρος, ο Τυραννόσαυρος Ρεξ, είχε εξαιρετικά αδύναμα χέρια σε σχέση με το υπόλοιπο σώμα του, που είχε μήκος 13 μέτρα και ύψος 3 μέτρα.
Πώς λοιπόν ένα τόσο τεράστιο ζώο είχε μπροστινά άκρα που είχαν μήκος λιγότερο από ένα μέτρο, δηλαδή ακόμα και πιο κοντά από τα χέρια ορισμένων παικτών του μπάσκετ; Αυτή η περίεργη αναλογία έκανε τους παλαιοντολόγους να αναρωτιούνται από τότε που ο διάσημος κυνηγός δεινοσαύρων Μπάρνουμ Μπράουν ανακάλυψε τον πρώτο σχετικά ολοκληρωμένο σκελετό Τυραννόσαυρου Ρεξ, στο Χελ Κρικ της Μοντάνα, το 1902.
Για τους πραγματικούς δεινόσαυρους, των οποίων το λατινικό όνομα σημαίνει «Βασιλιάς των Τυράννων των Σαυρών», τα μικροσκοπικά άκρα τους ήταν πιθανώς χαρακτηριστικό επιβίωσης.
«Πιθανότατα οι δεινόσαυροι τρέφονταν με πτώματα όλοι μαζί», λέει σε δελτίο Τύπου ο εξελικτικός βιολόγος Κέβιν Πάντιαν, από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Μπέρκλεϊ.
Και προσθέτει: «Τι θα γινόταν αν πολλοί ενήλικες τυραννόσαυροι βρίσκονταν πάνω από ένα κουφάρι; Θα είχαμε έναν σωρό τεράστια κρανία, με απίστευτα δυνατά σαγόνια και δόντια, να σκίζουν και να κόβουν σάρκα και οστά ακριβώς δίπλα ο ένας στον άλλον.
Τι γίνεται αν κάποιος από αυτούς πιστεύει ότι βρίσκεται πολύ κοντά στους άλλους; Μπορεί να προειδοποιήσει τον άλλον κόβοντας το χέρι του. Φανταστείτε να συνθλίβονται τα οστά δεινοσαύρου από αυτά τα δόντια. Θα ήταν ένας επώδυνος θάνατος, πιθανότατα με μεγάλη απώλεια αίματος και μολύνσεις». Η υπόθεση του Πάντιαν, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Acta Palaeontologica Polonica», περιγράφει το σκεπτικό του. «Οι πρόδρομοι των τυραννόσαυρων είχαν μακρύτερα χέρια, αλλά αυτά κόντυναν εξελικτικά για κάποιον σοβαρό λόγο», εξηγεί ο Πάντιαν, επιμελητής στο Μουσείο Παλαιοντολογίας του UC.
Είναι δύσκολο να αποδειχθεί μια ιδέα για ένα ζώο που εξαφανίστηκε πριν από 66 εκατομμύρια χρόνια. Ωστόσο, ο Πάντιαν εξηγεί ότι ο Ρεξ είχε τόση αρπακτική δύναμη με τα κοφτερά και μακριά του δόντια, τα ισχυρά σαγόνια και το κεφάλι, μήκους έως και 2 μέτρων, που η μάχη για το ίδιο θήραμα θα αποτελούσε μια πραγματική απειλή. Τα τελευταία 150 χρόνια οι παλαιοντολόγοι έχουν δώσει μια σειρά από εξηγήσεις για τα μικρά και αδύναμα χέρια του Τυραννόσαυρου Ρεξ, τα οποία τελικά, σταδιακά, έγιναν ακόμα πιο μικρά και δυσκίνητα μέχρι την εξαφάνιση των δεινοσαύρων.
Μερικές από αυτές τις ιδέες ήταν το κούνημα των χεριών για να προσελκύσουν σύντροφο, η χρήση τους ως άγκυρα για να κατέβουν από ύψος, η συγκράτηση θηραμάτων, το μαχαίρωμα εχθρών και άλλες περίεργες θεωρίες, όπως λέει ο Πάντιαν. «Μια πρώιμη υπόθεση ήταν ότι ο Τυραννόσαυρος Ρεξ χρησιμοποιούσε τα χέρια του για να συγκρατεί το θηλυκό στη θέση του κατά τη διάρκεια του ζευγαρώματος, αλλά τα χέρια του ήταν πολύ μικρά και αδύναμα για να ασκήσουν οποιοδήποτε έλεγχο», λέει ο Πάντιαν και καταλήγει:
«Όλες οι ιδέες που έχουν διατυπωθεί σχετικά με αυτό είναι είτε μη δοκιμασμένες είτε αδύνατες γιατί δεν μπορούν να λειτουργήσουν. Και καμία από τις υποθέσεις δεν εξηγεί γιατί οι βραχίονες έγιναν μικρότεροι. Το καλύτερο που θα μπορούσαν να κάνουν οι εξηγήσεις θα ήταν να αιτιολογήσουν γιατί διατηρήθηκε το μικρό μέγεθός τους, αλλά και αυτό δεν συνέβη».