Οι ΗΠΑ προωθούν επώδυνες λύσεις στα ελληνοτουρκικά
Πιέζουν για συμβιβασμό και συνεκμετάλλευση
Ασφυκτικές πιέσεις ασκούν στο παρασκήνιο οι Ηνωμένες Πολιτείες σε Αθήνα και Άγκυρα προκειμένου να αναζητήσουν τις διαδικασίες για την επίλυση των μεταξύ τους διαφορών, κάτι που –με βάση τους σχεδιασμούς τους– θα οδηγήσει στην αποκατάσταση της νηνεμίας στην ευρύτερη περιοχή και στη… συνεκμετάλλευση των κοιτασμάτων στο Αιγαίο και κυρίως στην Ανατολική Μεσόγειο.
Ανέκαθεν αυτός ήταν ο προσανατολισμός της Ουάσινγκτον. Το έθεταν σε κάθε ευκαιρία, σε διπλωματικό επίπεδο, και προς τις δύο πλευρές. Ωστόσο, μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία τα δεδομένα άλλαξαν.
Το ενδιαφέρον των ΗΠΑ έχει αναβαθμιστεί και μαζί έχουν ενταθεί και οι πιέσεις προς Ελλάδα και Τουρκία.
Απώτερος στόχος των Αμερικανών είναι να μειωθεί όσο είναι εφικτό η ενεργειακή επιρροή της Μόσχας στην Ευρώπη, και όχι μόνο, και αντίστοιχα να ελαχιστοποιηθεί η εξάρτηση των χωρών από το ρωσικό πετρέλαιο και φυσικό αέριο.
Το ζήτημα είναι ότι η «απαίτηση» που προβάλλει η Ουάσινγκτον για επίλυση των ελληνοτουρκικών διαφορών με… συνοπτικές διαδικασίες κάθε άλλο παρά εύκολη είναι, ενώ προϋποθέτει συμβιβασμούς και υποχωρήσεις και από τις δύο χώρες. Είναι, άραγε, το κατάλληλο τάιμινγκ για κάτι τέτοιο;
Τα ενεργειακά και οι ελληνοτουρκικές σχέσεις θα είναι τα βασικά θέματα συζήτησης στη συνάντηση που θα έχουν Τζο Μπάιντεν και Κυρ. Μητσοτάκης στις 16 Μαΐου στον Λευκό Οίκο. Πληροφορίες από διπλωματικές πηγές αναφέρουν ότι ο αμερικανός Πρόεδρος θα καλέσει τον πρωθυπουργό να διατηρήσει ανοιχτούς τους διαύλους επικοινωνίας με τον Τ. Ερντογάν και να αναζητήσουν μαζί κοινά σημεία για τη διευθέτηση των διαφορών. Ούτως ώστε να ανοίξει σύντομα ο δρόμος για τη συνδιαχείριση (συνεκμετάλλευση) των κοιτασμάτων κυρίως στην Ανατολική Μεσόγειο, χωρίς άλλες εντάσεις και συγκρούσεις.
Σύμφωνα πάντα με τις ίδιες πληροφορίες, με παρότρυνση (πίεση) του Λευκού Οίκου ο Κυρ. Μητσοτάκης ταξίδεψε πρόσφατα στην Κωνσταντινούπολη και συνάντησε τον Τ. Ερντογάν.
Το γεγονός ότι το ταξίδι προέκυψε εντελώς ξαφνικά, χωρίς εμφανή προετοιμασία, με το περιεχόμενο της συνομιλίας να παραμένει αδιευκρίνιστο, προκάλεσε εύλογες απορίες και διάφορους συνειρμούς. Διπλωματικοί κύκλοι σημειώνουν ότι ένα νέο ταξίδι του πρωθυπουργού το αμέσως επόμενο διάστημα δεν θα πρέπει να προκαλέσει έκπληξη.
Ενδεικτικό του αμερικανικού ενδιαφέροντος για τα ενεργειακά της ευρύτερης περιοχής είναι το ότι ο Τζο Μπάιντεν ορίζει υφυπουργό αρμόδιο για θέματα Ενέργειας τον πρέσβη στην Αθήνα Τζ. Πάιατ. Ο τελευταίος, με εντολή της Ουάσινγκτον προφανώς, κατά τη διάρκεια της εδώ θητείας του είχε επιδείξει ζωηρό ενδιαφέρον για το ζήτημα της ενέργειας. Και αυτό όχι μόνο επίσημα, αλλά περισσότερο παρασκηνιακά, σε επαφές και συζητήσεις με κυβερνητικούς παράγοντες αλλά και πιθανότατα με τον πρωθυπουργό.
«Εμπόδιο» οι εκλογές!
Η ένταση των πιέσεων από τις ΗΠΑ προς Αθήνα και Άγκυρα «συμπίπτει» με μια «δύσκολη» περίοδο και με «περίπλοκη» την πολιτική κατάσταση και στις δύο χώρες. Το 2023 και στη χώρα μας και στην Τουρκία θα διεξαχθούν κρίσιμες εθνικές εκλογές, όπου τόσο ο Κυρ. Μητσοτάκης όσο και ο Τ. Ερντογάν θα δώσουν σκληρή μάχη για να διατηρηθούν στην εξουσία. Ως εκ τούτου, είναι εξαιρετικά δύσκολο και για τους δύο, παραμονές εκλογών, να προχωρήσουν σε συμβιβασμούς και υποχωρήσεις από πάγιες εθνικές θέσεις. Κάτι τέτοιο θα μπορούσε να οδηγήσει αμφότερους σε εκλογική καταστροφή, καθότι θα έβρισκαν απέναντί τους ακόμη και τους παραδοσιακούς ψηφοφόρους τους, ενώ και η όποια λύση θα επιλεγόταν ως η «καλύτερη» θα προσέκρουε στην άρνηση των δικών τους βουλευτών. Αυτή η πτυχή της υπόθεσης, όμως, δεν φαίνεται να απασχολεί ιδιαίτερα την αμερικανική πλευρά. Η ήττα του Κυρ. Μητσοτάκη στις εκλογές και οι πολιτικές / κομματικές παρενέργειες που θα προκληθούν είναι δευτερεύον ζήτημα για την Ουάσινγκτον.
Η άποψή τους είναι ότι μια επώδυνη λύση των ελληνοτουρκικών διαφορών θα μπορούσε να περάσει από το Κοινοβούλιο με τη στήριξη περισσότερων του ενός κομμάτων. Οι εκτιμήσεις είναι ότι θα είχε τη στήριξη των βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ (πάγια θέση του είναι η διευθέτηση των διαφορών μας με την Τουρκία) αλλά και μέρους των βουλευτών του Κινήματος Αλλαγής. Το ότι η επόμενη κυβέρνηση στην Ελλάδα θα προκύψει από συνεργασία δύο ή και περισσότερων κομμάτων διευκολύνει τους αμερικανικούς σχεδιασμούς.
Έντυπη έκδοση ΤΟ ΠΑΡΟΝ