Θεανώ Φωτίου στο “Π”: Η οξύτατη στεγαστική κρίση στην Ελλάδα και οι «ασπιρίνες» του κ. Μητσοτάκη

Της
ΘΕΑΝΩΣ ΦΩΤΙΟΥ
Βουλευτού Β3 Νότιου Τομέα Αθήνας,
Αναπλ. Τομεάρχου για την Κοινωνική Αλληλεγγύη

Στην Ελλάδα, σήμερα, ένα στα δύο νοικοκυριά δίνει πάνω από το 40% του εισοδήματός του τον μήνα για έξοδα στέγης (ενοίκιο, δάνειο, ηλεκτρικό, νερό, κοινόχρηστα, θέρμανση – ψύξη). Αυτό σημαίνει ότι το 50% του πληθυσμού βρίσκεται σε στεγαστική κρίση.

Ήδη από το 2020 η Eurostat έχει επισημάνει ότι το 40% του πληθυσμού της Ελλάδας βιώνει μια στεγαστική κρίση, μοναδική, επικίνδυνη πρωτιά, όταν ακολουθούσε η Βουλγαρία με 17,4% του πληθυσμού της, ενώ ο μέσος όρος της Ευρώπης ήταν μόνον 9,2%.

Σήμερα, με την ενεργειακή κρίση, τον πόλεμο και τις επικίνδυνες πολιτικές Μητσοτάκη, η στεγαστική κρίση της Ελλάδας απειλεί όχι μόνο τα αδύναμα νοικοκυριά αλλά και τα μεσαία και ανώτερα στρώματα. Είναι προφανές αυτό, όταν τη φετινή χρονιά 1.100 νοικοκυριά ημερησίως απειλούνται με διακοπή ρεύματος λόγω οφειλών.

Είναι τραγική η εικόνα της υπερχρέωσης των ελληνικών νοικοκυριών που τα 4/5 του πλούτου τους είναι η κατοικία (στοιχεία της ΤτΕ), η οποία πλέον υπάρχει φόβος ότι μπορεί να αλλάξει χέρια, δηλαδή να γίνει η μεγαλύτερη αναδιανομή πλούτου με εργαλείο τον πτωχευτικό κώδικα.

Στη χώρα μας, με την αλόγιστη εξάπλωση του Airbnb και τις πρόσφατες ανατιμήσεις αντικειμενικών αξιών γης, έχει δημιουργηθεί μια «φούσκα ακινήτων», δηλαδή μια υπερτιμημένη αξία αγοράς και ενοικίασης ακινήτων. Ο κ. Μητσοτάκης έχει μπροστά του ένα εκρηκτικό κοινωνικό και οικονομικό πρόβλημα. Κατά τα γνωστά, δεν προτίθεται να το λύσει, ούτε να συγκρουστεί με τα μεγάλα συμφέροντα. Εξήγγειλε ένα δήθεν νέο πακέτο στεγαστικής πολιτικής, βγάζοντας από το συρτάρι προϋπάρχοντα και αναποτελεσματικά μέτρα, που αφορούσαν άλλες εποχές και καταστάσεις.

Από τα επτά μέτρα που ανακοίνωσε τα δύο πρώτα αφορούν την κατασκευή, με ΣΔΙΤ, νέων συγκροτημάτων κοινωνικών κατοικιών, κάτι που έχει εγκαταλειφθεί σε όλη την Ευρώπη γιατί δημιουργεί κοινωνικό στίγμα (οι απαξιωμένες μαζικές κατοικίες σε εκτός αστικού ιστού περιοχές). Η δε μέθοδος κατασκευής παρήγαγε στην Ελλάδα υπερβάσεις, παρανομίες, διαπλοκή και τελικά υψηλότερο κόστος.

Το τρίτο μέτρο, το «rent to own», επαναφέρει το leasing του ν. 2736/1999 του ΠΑΣΟΚ, που δεν εφαρμόστηκε ποτέ, ούτε στις καλές εποχές της ανάπτυξης.

Η επιδότηση ενοικίου με δικαιούχους από όλον τον πληθυσμό δημιουργήθηκε για πρώτη φορά το 2018 από τον ΣΥΡΙΖΑ. Η δε επιδότηση επιτοκίου και στεγαστικού δανείου απαιτούν και τη διάθεση ίδιων κεφαλαίων, που σήμερα δεν υπάρχουν. Όσο για το έβδομο μέτρο, πρόκειται για σταγόνα στον ωκεανό, αφού αφορά την ανακαίνιση 250 κενών κτιρίων του πρώην ΟΕΚ, για να διατεθούν σε ευάλωτους.

Αντίθετα, ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ έχει ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα. Ο Αλέξης Τσίπρας, στο Συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, δεσμεύθηκε για την εξασφάλιση οικονομικά προσιτής κατοικίας με άμεσα μέτρα:

1.Επιδότηση ενοικίου για νέους και νέα ζευγάρια μέχρι 40 ετών, από 140 ευρώ τον μήνα για ένα άτομο μέχρι 350 ευρώ τον μήνα για ζευγάρι με δύο παιδιά. Αφορά 60.000 νοικοκυριά με μέλη έως 40 ετών, με συνολική δαπάνη 120 εκατ. ανά έτος.
2.Τον περιορισμό του Airbnb σε δύο – τρία ακίνητα ανά ιδιοκτήτη και την κατάργηση του πτωχευτικού νόμου.
3.Δημιουργία μιας Τράπεζας Στέγης, δηλαδή ενός μεγάλου αποθέματος κατοικιών για αγορά ή ενοικίαση από διάφορες κατηγορίες πολιτών, το οποίο θα διαχειρίζονται το κράτος, οι περιφέρειες και οι δήμοι μέσω ενός ενιαίου ψηφιακού συστήματος. Για την προσφορά κατοικιών ιδιωτών στην Τράπεζα Στέγης θα παρέχονται από τις Αρχές κίνητρα, όπως φορολογικά, ενεργειακή αναβάθμιση της κατοικίας, εξασφάλιση της μηνιαίας καταβολής ενοικίου, επισκευή του ακινήτου πριν αποδοθεί στον ιδιοκτήτη κ.ά.

Αυτά είναι μέτρα που ήδη έχουν εφαρμοστεί σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Ισπανία και η Πορτογαλία, και απαιτούν γενναία χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης. 2,7 δισ. ευρώ δέσμευσε η Πορτογαλία για τη στέγη όταν η Ελλάδα δεσμεύει ψίχουλα για την ανακαίνιση 100 κατοικιών σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Γι’ αυτό και θα επαναδιαπραγματευθούμε τα κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης για τη στέγη.

Μόνο η δημιουργία Τράπεζας Στέγης με χιλιάδες ακίνητα μπορεί να λειτουργήσει ως μοχλός κατά των υψηλών τιμών αγοράς και ενοικίασης. Όλα τα υπόλοιπα είναι επικοινωνιακά κόλπα του κ. Μητσοτάκη, ο οποίος γνωρίζει πολύ καλά ότι δεν θα βρίσκεται εδώ για να τα υλοποιήσει.

Έντυπη έκδοση ΤΟ ΠΑΡΟΝ