Π. Καππάτος στο “Π”: Το Γεωπάρκο Κεφαλονιάς – Ιθάκης πρότυπο για τη βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη

Του
ΠΑΝΑΓΗ ΚΑΠΠΑΤΟΥ
Βουλευτή Κεφαλονιάς και Ιθάκης της ΝΔ

Μέσα σε μια σύνθετη γεωπολιτική και οικονομική πραγματικότητα, το καλοκαίρι του 2022 η Ελλάδα διατηρεί προσδοκίες για μια καλή τουριστική περίοδο, μετά από δύο δύσκολα χρόνια.

Ταυτόχρονα, όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς οφείλουν να σχεδιάζουν την επόμενη μέρα στον τουρισμό, με κύρια χαρακτηριστικά τη βιώσιμη ανάπτυξη και την ανθεκτικότητα των κοινωνιών και των υποδομών. Ο τουρισμός ταυτίζεται, όσο ποτέ άλλοτε, με την ποιότητα και προστασία του φυσικού περιβάλλοντος.

Η Ελλάδα υποδέχεται πλέον, σε κανονικές συνθήκες, ένα τουριστικό ρεύμα που ξεπερνά τρεις φορές τον πληθυσμό της, αλλά συγκεντρώνεται σε λίγα σημεία της επικράτειας, μέσα σε μια σύντομη σε διάρκεια τουριστική περίοδο. Αυτό, σε βάθος χρόνου, δεν είναι μια βιώσιμη οικονομική δραστηριότητα, καθώς η πίεση που ασκείται στις υποδομές, στα οικοσυστήματα και στις τοπικές κοινωνίες αλλοιώνει την ίδια τη φυσιογνωμία του τόπου μας.

Η κυβέρνηση έχει προχωρήσει σε συνεκτικές πρωτοβουλίες για μικρότερα νησιά, όπως η Τήλος, η Αστυπάλαια και η Χάλκη, ή σε χωροταξικές παρεμβάσεις για δημοφιλείς προορισμούς όπως η Μύκονος και η Σαντορίνη. Θεωρώ ότι η προσπάθεια αυτή μπορεί να επεκταθεί και σε μεγαλύτερα νησιά της Ελλάδας, όπως η Κεφαλονιά. Σε αυτά τα πλαίσια, πέρα από τον σχεδιασμό υπουργείων, είναι απαραίτητο οι τοπικές κοινωνίες να βγουν μπροστά από τις εξελίξεις.

Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι η πρόσφατη ένταξη του Γεωπάρκου Κεφαλονιάς – Ιθάκης στο παγκόσμιο δίκτυο των 177 Γεωπάρκων της UNESCO. Μια προσπάθεια που ξεκίνησε και τελεσφόρησε χάρη σε πρωτοβουλία του Φορέα Διαχείρισης του Εθνικού Δρυμού Αίνου, της τοπικής αυτοδιοίκησης αλλά και φορέων ή πολιτών που ενίσχυσαν την προσπάθεια.

Η ένταξη του Γεωπάρκου στο δίκτυο της UNESCO εγγυάται ότι η Κεφαλονιά και η Ιθάκη λαμβάνουν σοβαρά την αειφορία ως παράγοντα διαχείρισης του τουριστικού τους προϊόντος, καθώς τα κριτήρια της UNESCO είναι υψηλά.

Το Γεωπάρκο θα συμβάλει στη χωρική διάχυση του τουρισμού πέρα από το προϊόν «ήλιος και θάλασσα» και με κατάλληλες δράσεις θα οδηγήσει στην ευαισθητοποίηση των τοπικών κοινωνιών για την ανάγκη προστασίας των οικοσυστημάτων και της πολιτιστικής κληρονομιάς, υλικής ή άυλης.

Υπάρχουν παράλληλα άλλες πρωτοβουλίες της κοινωνίας των πολιτών που συμβάλλουν στην ανάδειξη της Κεφαλονιάς και της Ιθάκης ως προορισμών με αειφορικά χαρακτηριστικά, όπως η πρωτοβουλία της Healthy Seas για τον καθαρισμό του βυθού σε θαλάσσια περιοχή της Ιθάκης, η εκστρατεία ευαισθητοποίησης της Vibrant Kefalonia, oι καθαρισμοί από ιδιώτες και συλλόγους και η φιλοζωική δράση πολιτών μέσω του καταφυγίου ARK.

Δίπλα στις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, η κυβέρνηση προχωρά και αυτή σε πρωτοβουλίες προς την ίδια κατεύθυνση, χάρη και στις δυνατότητες που προσφέρει ο πυλώνας «πράσινη μετάβαση» του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ορισμένα χαρακτηριστικά παραδείγματα:

Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας:

• Ξεκινά από την Ιθάκη πιλοτικό πρόγραμμα για την αντιπυρική και αντιπλημμυρική προστασία.

Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας:

• Επέλεξε τον Εθνικό Δρυμό Αίνου ως πρότυπο εφαρμογής ενός νέου προγράμματος δασοπροστασίας.
• Συμπεριέλαβε την Κεφαλονιά στο πρόγραμμα «Αnti-Νero» για τον καθαρισμό 40.000 στρεμμάτων δασικών εκτάσεων σε όλη την Ελλάδα.
• Τακτοποίηση των χρήσεων γης με τοπικά πολεοδομικά σχέδια και ολοκλήρωση του Κτηματολογίου και των Δασικών Χαρτών.

Υπουργείο Τουρισμού:

• Αξιοποίηση πόρων 320 εκατ. ευρώ του Ταμείου Ανάκαμψης για την ποιοτική αναβάθμιση του τουριστικού μας προϊόντος

Παράλληλα, χάρη σε σημαντικές ιδιωτικές επενδύσεις, η Κεφαλονιά μέσω αιολικών πάρκων παράγει αρκετή ενέργεια ώστε να ενισχύει το εθνικό ενεργειακό ισοζύγιο, αναδεικνύοντας περαιτέρω τα αειφορικά χαρακτηριστικά της ως τουριστικού προορισμού.

Με βάση τα παραπάνω, οι συνέργειες μεταξύ της τοπικής αυτοδιοίκησης, των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών, δημοσίων αλλά και ιδιωτικών επενδύσεων μπορούν να διασφαλίσουν ότι τόποι που εξαρτώνται από τον τουρισμό, όπως η Κεφαλονιά και η Ιθάκη, μπορούν να αντέξουν στις προκλήσεις του μέλλοντος. Οι βασικοί τουριστικοί προορισμοί της χώρας οφείλουν να βαδίσουν σε αυτό το πρότυπο συνεργειών και να το ενισχύσουν.

Έντυπη έκδοση ΤΟ ΠΑΡΟΝ