Θεόδωρος Καπράλος στο “Π”: Μια πολύπλοκη κρίση

Του
ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΚΑΠΡΑΛΟΥ
Προέδρου Εμπορικού Συλλόγου Πειραιώς,
Β’ Αντιπροέδρου Εθνικής Συνομοσπονδίας Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας

Αυτό που η αγορά φοβόταν και φυσικά απευχόταν, δηλαδή την υποχώρηση της ζήτησης, τελικά συνέβη, απόρροια εκρηκτικού συνδυασμού παραγόντων, οι οποίοι δυστυχώς δεν έχουν προσωρινό χαρακτήρα. Το πρώτο τρίμηνο της χρονιάς «έβαψε» με πιο μελανά χρώματα την πτώση που είχε φανεί από το τελευταίο τρίμηνο του 2021. Μάλιστα αυτό ισχύει ακόμη και στον κλάδο των σούπερ μάρκετ, όπου οι δαπάνες θεωρούνται σε σημαντικό βαθμό ανελαστικές.

Είναι φανερό πως η αλλαγή των καταναλωτικών συνηθειών, η εξασθένηση της αγοραστικής δύναμης, η χαμηλή ψυχολογία, η έντονη ανησυχία για τις γεωπολιτικές και ενεργειακές εξελίξεις έχουν οδηγήσει σε μεγάλη πτώση τζίρου, που ειδικά σε κάποιες επιχειρήσεις, πιο ευαίσθητες, λόγω αντικειμένου ή μεγέθους, φτάνει έως -50%.

Οι φουσκωμένοι λογαριασμοί ηλεκτρικού ρεύματος που άρχισαν να καταφτάνουν στα νοικοκυριά και οι ανατιμήσεις σε σειρά προϊόντων σούπερ μάρκετ ανέκοψαν την αγοραστική κίνηση, κάτι που φάνηκε από τον Νοέμβριο και φτάνει μέχρι σήμερα, όπου πραγματικά δεν κουνιέται φύλλο στην αγορά.

Από την άλλη, ο πληθωρισμός δείχνει να επιμένει. Ενδεικτικά είναι όσα αναφέρει η Τράπεζα Πειραιώς για τις τιμές των αγροτικών προϊόντων. Σύμφωνα με την ανάλυσή της, οι υψηλές τιμές τροφίμων πιθανόν να διατηρηθούν για τους επόμενους 12 – 18 μήνες, καθώς ήδη η πανδημία, που επιμένει, δημιουργεί νέους προβληματισμούς και ανησυχίες, συντηρώντας ταυτόχρονα ένα αυξημένο επίπεδο πληθωρισμού στην παγκόσμια διεθνή οικονομία. Αν προσθέσει κανείς σε αυτό και τις αναταράξεις που έχουν προκύψει από τον πόλεμο στην Ουκρανία, δεν υπάρχουν πολλά περιθώρια αισιοδοξίας για το επόμενο διάστημα, όσον αφορά τις τιμές που θα διαμορφωθούν αλλά και για την επάρκεια κάποιων προϊόντων.

Σε πολύ μεγάλο βαθμό έως τώρα, με τις τελευταίες δυνάμεις τους, οι εμπορικές επιχειρήσεις έχουν απορροφήσει μεγάλο μέρος της πίεσης που δέχονται από τρεις παραμέτρους: Ενεργειακό κόστος, μεταφορικό κόστος, που έχει υπερδιπλασιαστεί, και κόστος αγοράς νέων προϊόντων. Η απορρόφηση αυτή έχει γίνει με σκοπό να παραμείνουν στην αγορά βοηθώντας τη ζήτηση αλλά και γιατί υπάρχει ισχυρή διασύνδεση επιχείρησης και πελάτη, ειδικότερα σε αυτές μικρότερου μεγέθους.

Είναι φανερό πως βρισκόμαστε σε ένα πολύ δύσβατο μονοπάτι, έχοντας, ως εμπορικός κόσμος, δέκα συν δύο πολύ δύσκολα χρόνια πίσω μας. Οι αντοχές έχουν πια εξαντληθεί και η ανάγκη για στήριξη και η βοήθεια της Πολιτείας, ούτως ώστε να μην πάνε χαμένοι οι κόποι μιας ζωής, είναι επιτακτική. Ο εμπορικός κλάδος, που αποτελεί τον μεγαλύτερο εργοδότη της χώρας, με το τραπεζικό σύστημα να τον αποκλείει σε ποσοστό 95%, ζητά δέσμη ολοκληρωμένων μέτρων που θα αποτελέσουν οδικό χάρτη αυτήν την περίοδο. Συγκεκριμένα:

✓ Ρύθμιση οφειλών με ενιαίους όρους για φορολογικές και ασφαλιστικές εισφορές για παλαιότερες οφειλές και «κορονοοφειλές», καθώς οι 36 – 72 δόσεις, με τον μικρό αριθμό επιχειρήσεων που εντάχθηκαν, αποδείχτηκαν ανεπαρκείς.
✓ Στην εξαιρετικά δύσκολη αυτή συγκυρία δεν θα πρέπει να δεσμεύονται οι τραπεζικοί λογαριασμοί επιχειρήσεων. Θεωρούμε επιτακτική και πιο επίκαιρη από ποτέ τη θεσμοθέτηση του ακατάσχετου επιχειρηματικού λογαριασμού, έστω για το επόμενο κρίσιμο διάστημα.
✓ Λειτουργία της αγοράς με ελεύθερη πρόσβαση στα καταστήματα, χωρίς την επίδειξη πιστοποιητικού εμβολιασμού ή νόσησης, τηρώντας όλα τα υπόλοιπα υγειονομικά πρωτόκολλα, ώστε να τονωθεί όσο το δυνατόν η αγοραστική κίνηση.
✓ Για όσο διαρκεί η έκτακτη αυτή συγκυρία να προστατευτεί η επαγγελματική στέγη. Προτείνουμε η δυστροπία του επιχειρηματία-μισθωτή να μην προκύπτει από τη μη εμπρόθεσμη καταβολή ενός ενοικίου, αλλά από τη μη καταβολή δύο συνεχόμενων ενοικίων στο τέλος του μήνα που, υπό κανονικές συνθήκες, έπρεπε να καταβληθεί το δεύτερο συνεχόμενο ενοίκιο.
✓ Μείωση του ΦΠΑ σε είδη πρώτης ανάγκης, όπως τα άλευρα, ώστε να στηριχθούν τα νοικοκυριά.
✓ Συνεχή συνεργασία της κυβέρνησης με τους φορείς της αγοράς και διατήρηση της «πολεμικής» ετοιμότητας στην ανταπόκριση των συναρμόδιων υπουργείων στις πραγματικές ανάγκες των επιχειρήσεων.

Τα παραπάνω μέτρα, μαζί με τη σωστή παρέμβαση της Πολιτείας, με τον διπλασιασμό της επιδότησης της Μεγαβατώρας από τα 65 ευρώ στα 130 ευρώ για όλες τις επιχειρήσεις, μπορούν να δώσουν ανάσα επιβίωσης.

Από την άλλη πλευρά, ο εμπορικός κόσμος έχει ήδη συναινέσει στην αύξηση του κατώτατου μισθού, ως μέτρο που βοηθά τα νοικοκυριά και στηρίζει την κοινωνική συνοχή.

Κοιτάζοντας τη μεγάλη εικόνα και επειδή οι έκτακτες συνθήκες απαιτούν έκτακτες αποφάσεις, είναι αναγκαίο να υπάρξει ένα ενιαίο ευρωπαϊκό σχέδιο αντιμετώπισης της κρίσης. Τα προβλήματα είναι κοινά και προκειμένου να αποφευχθεί μια επισιτιστική και ανθρωπιστική κρίση σε πανευρωπαϊκό επίπεδο πρέπει να αποδειχθεί στην πράξη η περίφημη ευρωπαϊκή αλληλεγγύη.

Έντυπη έκδοση ΤΟ ΠΑΡΟΝ

Φωτό: portnet.gr