Μ. Θεοδωρίδου: Tα χαρακτηριστικά του νέου εμβολίου της Novavax

Για τα νέα εμβόλια Sanofi και Novavax, που έρχονται στη χώρα μας, μίλησε κατά την τακτική ενημέρωση για το Εθνικό Σχέδιο εμβολιαστικής κάλυψης για τη νόσο COVID-19, η Πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών Μαρία Θεοδωρίδου.

Συγκεκριμένα ανέφερε:

Σήμερα περισσότερο από 200 εμβόλια είναι υπό ανάπτυξη, ενώ έχουν γίνει πάνω από 10 δις εμβόλια στον κόσμο. Το Δεκέμβριο αδειοδοτήθηκε από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων το 5ο κατά σειρά εμβόλιο που σε λίγες ημέρες θα είναι και στη χώρα μας και είναι το πρωτεϊνικό εμβόλιο Nuvaxovid.

Η διαφορά μεταξύ των εμβολίων διαφορετικής τεχνολογίας, έγκειται στον τρόπο ενεργοποίησης του μηχανισμού ανοσίας. Όλα τα εμβόλια στοχεύουν για τη συγκεκριμένη περίπτωση, για τον κορoνοϊό, στην επιφανειακή πρωτεϊνική ακίδα του ιού. Το spike protein.

Στα εμβόλια mRNA, όπως είναι το Pfizer και το Moderna, δίνονται οι γενετικές πληροφορίες και ο ίδιος ο οργανισμός συνθέτει την πρωτεΐνη που προκαλεί και την παραγωγή των αντισωμάτων.

Στα εμβόλια με ιικό φορέα, όπως είναι το AstraZeneca και το Johnson & Johnson, χρησιμοποιείται ένας μη αναπαραγώγιμος ιός, όπως είναι ο αδενοϊός, που διαβιβάζει με ασφάλεια τον γενετικό κώδικα στα σωματικά κύτταρα που παράγουν πάλι την πρωτεΐνη ακίδα.

Στο νέο εμβόλιο Nuvaxovid έκδοση της πρωτεΐνης ακίδας, που έχει παραχθεί στο εργαστήριο, χορηγείται έτοιμη, δηλαδή δεν την παράγει ο οργανισμός.

Η τεχνολογία του νέου εμβολίου είναι παλαιά, είναι της δεκαετίας του ’80 και με αυτή έχουν παραχθεί εμβόλια που σας είναι γνωστά, όπως της γρίπης, της ηπατίτιδας, του κοκκύτη και άλλα.

Θα αναφερθώ σε κάποια χαρακτηριστικά του νέου αυτού εμβολίου. Μία δόση εμβολίου περιέχει 5 μικρογραμμάρια πρωτεΐνης και έχει και ως ανοσοενισχυτική ουσία μία σαπωνίνη, τη Matrix-M. Η ανοσοενισχυτική ουσία προστίθεται για να προκαλεί μεγαλύτερη παραγωγή αντισωμάτων και να χρειάζεται για την παρασκευή των εμβολίων μικρότερη ποσότητα αντιγόνων. Να είναι δηλαδή και πιο οικονομικό.

Διατηρείται 9 μήνες σε θερμοκρασία ψυγείου και το ανοιγμένο μπουκαλάκι των 10 δόσεων μπορεί να παραμείνει και 6 ημέρες σε θερμοκρασία δωματίου.

Είναι εμβόλιο φθηνό, εύκολο στη μεταφορά και θεωρείται ότι θα συμβάλλει καθοριστικά στους εμβολιασμούς στις μη προνομιούχες χώρες. Η εταιρεία παραγωγής έχει δεσμευτεί στην προσφορά μέσω της παγκόσμιας εταιρείας η διάθεση των εμβολίων, την COVAX, για 1 δισεκατομμύριο δόσεις εμβολίου.

Η έγκριση αυτή του εμβολίου έγινε με βασικά δεδομένα από δύο κλινικές μελέτες στις οποίες συμμετείχαν 45.000 περίπου άτομα. Η μία έγινε στο Μεξικό και στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής και η δεύτερη στη Βρετανία.

Και με τις δύο αυτές μελέτες διαπιστώθηκε 90% και 89,7% αντίστοιχα αποτελεσματικότητα για μείωση της μέτριας και σοβαρής συμπωματικής νόσου. Το εμβόλιο χορηγείται για πρωτογενή εμβολιασμό, για βασικό δηλαδή εμβολιασμό, σε σχήμα 2 δόσεων με μεσοδιάστημα 21 ημερών σε ηλικίες άνω των 18 ετών, ενώ η παραγωγή αντισωμάτων συνήθως, δηλαδή η έναρξη της προστασίας, αρχίζει μετά από 14 ημέρες.

Ποια είναι τα θέματα υπό μελέτη ακόμη για το σχετικό εμβόλιο; Τα δεδομένα για τη χορήγησή του ως αναμνηστική δόση είναι εξαιρετικά περιορισμένα. Εντούτοις, από μία – δύο μελέτες που υπάρχουν φαίνεται ότι προκαλεί ικανοποιητική ανοσιακή ανταπόκριση, δηλαδή παράγονται υψηλά αντισώματα.

Τα δεδομένα αποτελεσματικότητας έναντι των παραλλαγών του ιού επίσης είναι περιορισμένα όπως και της δυνατότητας εφαρμογής ετερόλογου σχήματος εμβολιασμού, μικτού σχήματος, δηλαδή να εναλλαχθούν δυο διαφορετικής τεχνολογίας εμβόλια.

Δεν υπάρχουν ακόμη στοιχεία για την αποτελεσματικότητα ως προς την μετάδοση και την διάρκεια της ανοσίας. Όμως, πρέπει να πούμε ότι οι ανεπιθύμητες ενέργειες είναι ήπιες και ανάλογες όλων των συμβατικών εμβολίων.

Και πληροφοριακά, πρωτεϊνικό εμβόλιο για αναμνηστική δόση αναπτύσσεται από την Sanofi Paster και τη Glaxo και τα δεδομένα αυτά αναμένονται σε ένα σχετικά βραχύ χρονικό διάστημα.

Όπως και τα δεδομένα για την χρήση του εμβολίου nuvaxovit για αναμνηστική δόση και ετερόλογη χρησιμοποίησή του, και αυτά μάλλον δεν θα πάρουν πολύ χρόνο για να τα έχουμε.

Το εμβόλιο αυτό μπορεί ουσιαστικά να προσφέρει πολύ σημαντικό έργο προς δυο κατευθύνσεις. Η μια είναι να προσεγγιστούν οι διστακτικοί ανεμβολίαστοι και δεύτερον να αυξηθεί το ποσοστό της εμβολιαστικής κάλυψης σε μέρη μη προνομιούχα όπου η εμβολιαστική κάλυψη για τον κορονοϊό είναι χαμηλή ή και ανύπαρκτη.

Θα ήθελα τώρα να αναφερθώ σε ορισμένα σημεία που αφορούν τον εμβολιασμό παιδιών και εφήβων. Να υπενθυμίσω, δηλαδή, ότι παιδιά και έφηβοι ηλικίας 5 έως 17 ετών εμβολιάζονται με δυο δόσεις εμβολίου.

Ως προς την τρίτη δόση, πάλι να υπενθυμίσω ότι έχει εγκριθεί από την Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών για παιδιά με θέματα ανοσοκαταστολής, όπως έχει εγκριθεί και για τους ενηλίκους.

Η Επιτροπή αξιολογεί στοιχεία για ενδεχόμενη επέκταση του εμβολιασμού της τρίτης δόσης στα παιδιά που είναι σε αυξημένο κίνδυνο λόγω χρόνιων προβλημάτων ειδικών θεραπειών.

Σχετικά με τον εμβολιασμό παιδιών ηλικίας κάτω των 5 ετών, υπάρχει ένας έντονος προβληματισμός των ειδικών και αυτών που συμβουλεύουν τον οργανισμό FDA, όπως είναι ο Fauci και ο Paul Offit.

Η ανοσοαπάντηση στην ηλικίες παιδιών ηλικίας 12 έως 5 ετών στις δυο δόσεις του εμβολίου, δεν φαίνεται να ήταν ικανοποιητική και αναζητείται η τροποποίηση της δοσολογίας του εμβολίου και η χορήγηση της τρίτης δόσης.

Όμως, οι εμπειρογνώμονες στο θέμα των εμβολίων δηλώνουν ότι μόνο εάν υπάρξουν τα αποτελέσματα και είναι ικανοποιητικά από την χορήγηση τριών δόσεων σε αυτές τις ηλικίες, με καλή ανοσογονικότητα θα μπορέσουν να σκεφθούν την έγκριση για αυτή την ομάδα ηλικιών.

Έμμεση, όμως, προστασία των παιδιών μπορεί να δοθεί και μέσω του εμβολιασμού των γονιών τους. Σε μελέτη που προέρχεται από το Ισραήλ, η οποία έχει περιλάβει μεγάλο αριθμό νοικοκυριών, πάνω από 230.000 νοικοκυριά, προκύπτουν τα εξής.

Πρώτον, στη μελέτη αυτή τα νοικοκυριά επελέγησαν να μην έχει νοσήσει κάποιος από Covid και κατέγραψαν τις λοιμώξεις σε δυο χρονικές περιόδους, σε γονείς και παιδιά. Η πρώτη περίοδος ήταν Ιανουάριος με Μάρτιο του 21, που στο Ισραήλ επικρατούσε η μετάλλαξη «Άλφα», και η δεύτερη περίοδος ήταν Ιούλιο με Σεπτέμβριο του 21, που επικρατούσε η μετάλλαξη Δέλτα.

Τι φάνηκε; Ότι ο κίνδυνος μόλυνσης των παιδιών με έναν εμβολιασμένο γονέα μειωνόταν κατά 26% στην περίοδο 1, που ήταν η μετάλλαξη Άλφα, και 20% στην περίοδο Β, που επικρατούσε, η μετάλλαξη Δέλτα. Στην περίοδο αυτή, οι γονείς ήταν εμβολιασμένοι με δυο δόσεις εμβολίου.

Στην δεύτερη περίοδο, που ο εμβολιασμός των γονιών ήταν με τρεις δόσεις, η μείωση του κινδύνου μετάδοσης ήταν στην πρώτη περίοδο 71,7% και στην δεύτερη, που ήταν η Δέλτα, 58,1%.

Η μελέτη, δηλαδή, τι υπογραμμίζει; Ότι ο εμβολιασμός των γονέων μειώνει την διασπορά στο νοικοκυριό και προστατεύει έμμεσα τα μικρά παιδιά, αλλά και άλλα ευάλωτα άτομα του περιβάλλοντος.

Η κατάσταση σήμερα έχει πολλά θετικά γεγονότα, όπως ακούσαμε. Έχουμε νέα εμβόλια, έχουμε νέα φάρμακα, όμως εξίσου σημαντική παραμένει η παλαιά σοφή και επιβεβλημένη, θα έλεγα, τακτική της τήρησης των μέτρων ατομικής προστασίας, προκειμένου να φανεί ο δρόμος της εξόδου από την πανδημία.