Η αναφορά και μόνο σε οικουμενική κυβέρνηση τεχνοκρατών σημαίνει ότι η κρίση οξύνεται – Του Ν. Στραβελάκη

Του
ΝΙΚΟΥ ΣΤΡΑΒΕΛΑΚΗ,
Οικονομολόγου του Εθνικού
και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών

Η ανταπόκριση της ιστοσελίδας Euractiv την Τετάρτη 2 Φεβρουαρίου ήταν η πρώτη δημόσια αναφορά των Βρυξελλών στα ελληνικά πράγματα, με χαρακτήρα παρέμβασης, εδώ και πεντέμισι χρόνια. Αναφέρει ότι κύκλοι της Κομισιόν προκρίνουν τη λύση οικουμενικής κυβέρνησης τεχνοκρατών, όπως η κυβέρνηση Ντράγκι στην Ιταλία.

Είναι στροφή 180 μοιρών σε σχέση με τα προηγούμενα δημοσιεύματα του ευρωπαϊκού Τύπου για τη χώρα. Από το 2015 και μετά αυτά περιορίζονταν σε σποραδικές, ευνοϊκές ως επί το πλείστον, ανταποκρίσεις για τις επιδόσεις της χώρας και του πολιτικού συστήματος. Το πνεύμα που κυριαρχούσε στις Βρυξέλλες ήταν: «Θέλουμε όσο το δυνατόν λιγότερες αναφορές στην Ελλάδα». Αυτό έγινε απόλυτα εφικτό τα χρόνια της πανδημίας, όταν τα ελληνικά ομόλογα γίνονταν κατ’ εξαίρεση δεκτά από το πρόγραμμα PEPP της ΕΚΤ, οι δημοσιονομικοί κανόνες είχαν αποσυρθεί και η χώρα έτρεχε ελλείμματα της τάξης του 9% και του 10%, τα οποία χρηματοδοτούσε με χαμηλότοκες ομολογιακές εκδόσεις.

Όμως αυτές οι μέρες έχουν παρέλθει Οι δημοσιονομικοί περιορισμοί έχουν επιστρέψει και αναμένεται να ενταθούν με το νέο Σύμφωνο Σταθερότητας, η ακρίβεια και ο πληθωρισμός έχουν μπει στις ζωές μας για τα καλά, το πρόγραμμα PEPP τελειώνει στις 31/3/2022 και τα επιτόκια του ελληνικού δεκαετούς βρίσκονται ήδη στο 1,9%, αυξημένα κατά 1,2% τον τελευταίο χρόνο. Δεν είναι και οι καλύτερες συνθήκες για μια υπερχρεωμένη οικονομία, όπως η ελληνική.

Φυσικά, το δημοσίευμα του Euractiv δεν μιλάει ανοιχτά γι’ αυτά. Αντίθετα, ξεκινά αμφισβητώντας την αξιοπιστία της κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας στη διαχείριση των χρημάτων του Ταμείου Ανάκαμψης. Ο συντάκτης, αναπαράγοντας επί λέξει διαρροές από την Κομισιόν (κατά δήλωσή του), αναφέρει ότι η σημερινή κυβέρνηση είναι «έρμαιο ισχυρών πιέσεων και δεσμεύσεων από μια περίκλειστη ομάδα ελλήνων επιχειρηματιών». Συνεχίζει λέγοντας ότι το υφιστάμενο προσωπικό του ελληνικού πολιτικού συστήματος «δεν είναι σε θέση να φέρει εις πέρας τις βαθιές τομές που απαιτούνται προκειμένου η χώρα να αλλάξει σελίδα», για να καταλήξει ότι «πρόκειται για έναν φαύλο κύκλο που δεν αφήνει να ανοίξει η οικονομία σε ευρωπαϊκές και ξένες επενδύσεις».

Πρόκειται για την κλασική προσέγγιση της γραφειοκρατίας των Βρυξελλών. Αποσείει προκαταβολικά τις δικές της ευθύνες για την πρόδηλη αποτυχία των Μνημονίων και των μεταρρυθμίσεων, πετώντας το μπαλάκι στο εγχώριο πολιτικό σύστημα. Η διάψευση της Κομισιόν, που ακολούθησε το απόγευμα της Τετάρτης, δεν αλλάζει σε τίποτα αυτό το δεδομένο. Βλέπετε, ο συντάκτης του άρθρου του Euractiv κ. Μιχαλόπουλος είχε προνοήσει να βάλει τις αναφορές του σε εισαγωγικά, κάτι που σημαίνει ότι αν επιμείνουν να τον διαψεύσουν οι πηγές του, τότε δεν θα έχει παρά να τις αποκαλύψει.

Το κείμενο όμως  δεν σταματά εκεί, καθώς αναφέρει ότι η ανεπάρκεια του πολιτικού συστήματος μπορεί να οδηγήσει σε μπλοκάρισμα την εκταμίευση της επόμενης δόσης του Ταμείου Ανάκαμψης, κάτι που θα σημάνει πολιτική κρίση στην Ελλάδα. Η ανώνυμη πηγή που επικαλείται ο συντάκτης του κειμένου θεωρεί απίθανη την εκταμίευση της επόμενης δόσης μέσα στο καλοκαίρι του 2022, όπως είναι ο σχεδιασμός. Αυτό θα φέρει πολιτική κρίση, σύμφωνα πάντα με το κείμενο του Euractiv, που θα οδηγήσει σε πρόωρη προσφυγή στις κάλπες (πιθανότατα τον Σεπτέμβριο), από την οποία θα προκύψει αδυναμία σχηματισμού κυβέρνησης, λόγω του αναλογικού συστήματος των επόμενων εκλογών. Αυτό το κενό θα καλύψει η κυβέρνηση τεχνοκρατών.

Πέρα από τις προφανείς σκοπιμότητες του διαρρέοντος όλες αυτές τις πληροφορίες, αυτό που καταλαβαίνω εγώ είναι ότι επίκεινται νέα μέτρα. Όπως είχαμε επισημάνει αρκετοί, το Ταμείο Ανάκαμψης θα είναι η δικαιολογία για έναν νέο γύρο αντιδραστικών μεταρρυθμίσεων στην αγορά εργατικής δύναμης, στο ασφαλιστικό σύστημα και στις κοινωνικές παροχές (παιδεία, υγεία κ.λπ.). Η επιχειρηματολογία θα είναι η γνωστή. Οι αντιδραστικές μεταρρυθμίσεις είναι οι αναγκαίες θυσίες για τη μελλοντική ευμάρεια. Παράλληλα, βέβαια, οι Βρυξέλλες θέλουν μερτικό από τα λεφτά του Ταμείου Ανάκαμψης και δεν φαίνονται διατεθειμένοι να αφήσουν τη μοιρασιά στον κ. Μητσοτάκη και τους φίλους του. Με δύο λόγια, μπαίνουμε σε μια περίοδο όξυνσης της κρίσης, με έντονες ενδοαστικές αντιθέσεις. Για την ιστορία, τα ονόματα του κ. Στουρνάρα και του κ. Σχοινά ακούγονται για τη θέση του επικεφαλής της κυβέρνησης τεχνοκρατών, ενώ οι κ. Σαμαράς και Βενιζέλος φέρονται να προκρίνουν αυτήν τη λύση.

Έντυπη έκδοση ΤΟ ΠΑΡΟΝ